Wiosna 2024, nr 1

Zamów

Recenzje

Jan Olaszek, www.polishhistory.pl

Książka Sowińskiego ma nietypowy charakter, łączy w sobie cechy rozprawy naukowej napisanej na podstawie wielu zróżnicowanych źródeł historycznych oraz reportażu historycznego. Badacz nie tylko przywołuje fragmenty rozmów z bohaterami opisywanych wydarzeń, ale też stara się oddać atmosferę tych spotkań. O spotkaniu z Witoldem Zahorskim, synem polskiego uchodźcy w Rzymie, działaczem emigracyjnym we Włoszech, Sowiński pisze: „Rozmawiamy w Rzymie, pijąc kawę. Zajadamy pyszne wypieki w kawiarni Celementi prowadzonej przez Kalabryjczyków przy Via Gallia 152. Tu zachodzili jego rodzice Elżbieta i Witold, omawiali z rodakami sprawy krajowe. Pracowali i mieszkali nieopodal. Mocną aromatyczną kawę fachowo serwuje nam jeden z ubranych na czarno południowców. Wokół typowo rzymski gwar, stali bywalcy grywają w karty, skreślają numery totolotka, staruszkowie wysiadują na swoich krzesełkach, po ulicy biegają dzieci”. Dzięki takim opisom czytelnikowi łatwiej wczuć się w atmosferę miejsc, w których działa się ta historia i razem z autorem ją poznawać. Jednocześnie jednak nie brak w książce poważnych analiz źródeł i prób socjologicznych interpretacji opisywanych zjawisk. Z pewnością połączenie dwóch sposobów pisania sprawiło, że książka Sowińskiego wyróżnia się na tle w większości suchych i często nudnawych naukowych książek historycznych.