rE-medium | Tygodnik Powszechny

Wiosna 2024, nr 1

Zamów

Recenzje

Krzysztof Niewiadomski, portal histmag.org

Każdy zgoła bohater książki miał za sobą udział w różnych strukturach Polskiego Państwa Podziemnego (cywilnych i wojskowych), każdy na pewnym etapie podjął decyzję o wycofaniu się lub niedołączaniu do powojennego antykomunistycznego podziemia zbrojnego, każdy w swojej działalności nie łamał prawa, każdy wreszcie mniej lub bardziej pośrednio spotykał się z represjami i znajdywał się w obrębie zainteresowania towarzyszy z bezpieczeństwa. Wszystkie opowiedziane historie mają więc podobną dynamikę – zaczynają się od prób prowadzenie niezależnej działalności organizacyjnej, a kończą się uderzeniem totalitarnej władzy. Analogiczna struktura poszczególnych opowieści nie wytwarza jednak poczucia nudy. Przeciwnie, powtarzalność modelu pokoleniowej biografii odsłania ważną prawdę o stopniowej sowietyzacji Polski – oznaczała ona bezalternatywność, brak możliwości wyboru i odróżnienia swoich losów od losów rówieśników.

Cały tekst można przeczytać tutaj