TVP broni Jana Pawła II. Dziś dokument „Szklany Dom”

W środę, 18 maja, przypada 102. rocznica urodzin Karola Wojtyły – św. Jana Pawła II. Tego dnia TVP1 wyemituje dokument „Szklany Dom – odpowiedź Jana Pawła II na kryzys wykorzystywania seksualnego w Kościele” w reżyserii Pauliny Guzik.

Ze zwiastunu dowiadujemy się, że w swoim filmie Paulina Guzik zamierza bronić Jana Pawła II przed zarzutami zaniedbań w wyjaśnianiu przestępstw seksualnych duchownych: „Wielki papież, gigant historii, obrońca praw człowieka i święty kapłan. Dziś przez niektórych oskarżany o rzekome zaniedbania w sprawach księży wykorzystujących seksualnie dzieci. Jan Paweł II prosił nas, dziennikarzy, abyśmy w swojej pracy nie szukali sensacji, ale prawdy” – zapowiada dziennikarka.

Tytuł „Szklany Dom” nawiązuje do słów polskiego papieża, który mówił: „Kościół naszych czasów powinien stać się szklanym domem, przejrzystym i wiarygodnym, i jest to dobre”. W materiałach prasowych TVP Guzik dodaje: „Jan Paweł II był papieżem, za którego pontyfikatu na światło dzienne wypłynął kryzys wykorzystywania seksualnego przez księży, i papieżem, który odpowiadał na niego w prawdziwym zderzeniu z górą lodową. Efektem tego były przełomowe dokumenty, które do dziś służą Kościołowi w jego oczyszczeniu. W filmie analizujemy też kilka konkretnych, bolesnych spraw, osadzając papieskie decyzje w kontekście czasów, w których żył i sprawował swój urząd Jan Paweł II”.

W „Szklanym Domu” występują historycy pontyfikatu Jana Pawła II, dziennikarze, eksperci i duchowni, m.in. Valentina Alazraki, George Weigel, John Allen, kard. George Pell, ks. Sławomir Oder. A także Daniel Pittet, który został skrzywdzony przez księdza, a w dorosłym życiu kilkakrotnie spotykał się z Janem Pawłem II. Wypowiadają się także abp Charles Scicluna – wieloletni współpracownik kardynała Josepha Raztingera i sekretarz pomocniczy Kongregacji Nauki Wiary, abp Juan Ignacio Arrieta – sekretarz papieskiej Rady Tekstów Prawnych i kard. Stanisław Dziwisz – osobisty sekretarz Jana Pawła II.

Po emisji filmu Guzik poprowadzi debatę „Poszukując prawdy” z udziałem ks. Piotra Studnickiego, Tomasza Terlikowskiego, Ewy Czaczkowskiej i Marcina Przeciszewskiego.

Autorka „Szklanego Domu” jest dziennikarką TVP. Prowadzi program religijny „Między Ziemią a Niebem”. W ubiegłym roku została laureatką Nagrody Dziennikarskiej „Ślad” im. bp. Jana Chrapka za reportaże o sprawie dominikanina Pawła M. oraz o zaniedbaniach jego przełożonych: „Dominikańska recydywa”, „«Dla czystego wszystko jest czyste». Dominikańskie historie prawdziwe”, opublikowane na Więź.pl.

Na naszych łamach – w kwartalniku „Więź” oraz na Więź.pl – wielokrotnie podejmowaliśmy temat odpowiedzialności Jana Pawła II za kryzys Kościoła wynikający ze skandali seksualnych.

„Dziś, podobnie jak ks. Adam Boniecki, uważam, że należy nie tyle bronić Jana Pawła II przed krytyką, ile dążyć do ujawnienia pełnej prawdy o jego wiedzy i działaniach dotyczących pedofilii w Kościele w czasie jego pontyfikatu – pisała Anna Karoń-Ostrowska. – Szkalują dziś dobre imię Jana Pawła II nie ci, którzy zadają trudne pytania i kategorycznie – zbulwersowani, zgorszeni, a czasem wściekli – żądają odpowiedzi, ale ci z najbliższego otoczenia papieża, określani jako »Apartament«, którzy uparcie milczą. Albo udzielają wymijających odpowiedzi, wciąż pewni swojej omnipotencji i bezkarności”.

Zdaniem prof. Tomasza Polaka papież nie zasłużył na surową krytykę: „Jeśli coś go obciąża, to zbyt wysoki poziom zaufania do współpracowników, którym powierzył różne urzędy i funkcje. Zapewne powinien wiedzieć, że nie jest to zaufanie usprawiedliwione. Miał niemało sygnałów, że ci ludzie, którzy go otaczają – którzy w jego imieniu pracują, decydują, wypowiadają się – nie spełniają wszystkich moralnych wymogów dla sprawowania swych funkcji albo że podejmują w jego imieniu decyzje, które nie są trafne. On osobiście prawdopodobnie by takich decyzji nie podjął, gdyby rzeczywiście się tym zajmował, ale te decyzje go obciążają, skoro były podejmowane w jego imieniu. Jest to więc raczej odpowiedzialność instytucjonalna niż osobista” – mówił w rozmowie Zbigniewa Nosowskiego. 

„Nie mam wątpliwości, że Jan Paweł II osobiście nie tolerował żadnej z tych strasznych rzeczy, które teraz wychodzą na jaw – ani afer pedofilskich, ani spraw typu Maciel Degollado czy McCarrick” – dodawał prof. Polak.

Według Sebastiana Dudy do przestępstw seksualnych księży, czyli „jednego z najcięższych grzechów strukturalnych w łonie Kościoła” doprowadziło „niewłaściwe rozumienie łaski otrzymywanej przez kapłanów w święceniach” – traktowanie księży jak świętych czy ziemskich aniołów.

Jak wynika z sondażu „Rzeczpospolitej” sprzed półtora roku, Polacy oceniają, że Jan Paweł II podjął walkę z pedofilią, ale mało zdecydowanie.

JH

Przeczytaj także: Dzieci nie powinny spowiadać się z projekcji dorosłych