Zima 2024, nr 4

Zamów

Recenzje

Michał Przeperski, „Nowe Książki” 2022, nr 3

Intelektualnie mamy tu do czynienia z pogłębianiem wiedzy o szczegółach, dla badaczy tematu trudnej do przecenienia. Ale obok aspektu ekonomicznego pojawiają się inne: instytucjonalne, emocjonalne, czysto ludzkie. To może paradoks, że w publikacji poświęconej intelektualnemu podglebiu przemian tak wyraźnie widać znaczenie osobowości lidera. Na dobre i na złe Leszek Balcerowicz stał się jednostką, która odcisnęła swoje piętno na polskiej historii, a predestynowały go do tego właśnie cechy osobowościowe: twardość, konsekwencja, żelazna dyscyplina. Trudno chyba o lepszy dowód, że bez historii emocji nie możemy liczyć na przekonujący rys historii intelektualnej.

Wspomniałem, że dyskusja orbituje wokół spraw szczegółowych. Ale nie oznacza to, że dostajemy tekst hermetyczny, możliwy do zdekodowania dla niewielkiej jedynie grupy zainteresowanych. To zasługa redaktorów, którzy obudowali zasadniczą część publikacji materiałami ją uprzystępniającymi. Konteksty – bo tak zatytułowane jest kilkanaście, różnego rozmiaru, kapsułek rozsianych po całej książce – pozwalają rozeznać się w złożonej ekonomicznej materii. Począwszy od dogmatycznych założeń socjalistycznej gospodarki, przez meandry jej reform, skończywszy na politycznych kamieniach milowych lat dziewięćdziesiątych – w tym wszystkim czytelnik może szybko uzyskać solidną orientację.