Jesień 2024, nr 3

Zamów

Recenzje

Krzysztof Burnetko, ,,Kraków i Świat” 2023, nr 9

W sumie to nie najgorzej świadczy o tych trudnych czasach: mimo grozy, chaosu i nienawistnego jazgotu pojawiły się kolejne świadectwa o mądrym i dobrym człowieku. On też doświadczył zdarzeń groźnych i niełatwego losu. I zacnie sobie poradził. […]

Teraz nakładem „Więzi” w serii Archiwum Kultury pojawił się pierwszy tom korespondencji Czapskiego z Giedroyciem. Obejmuje okres kształtowania się pomysłu na Instytut Literacki i „Kulturę” oraz ich powstania (lata 1943–1948). W listach przeważają wątki redakcyjno-towarzyskie, ale za to jakie – można choćby się dowiedzieć o kulisach wyboru i opublikowania ideowych manifestów środowiska, a więc na przykład rozprawy Leona Bluma Na miarę człowieka, Krucjaty bez krzyża Arthura Koestlera czy fragmentów Dżumy Alberta Camusa (w „Kulturze” ukazały się w 1948 roku, podczas gdy w kraju powieść wyszła dopiero w roku 1957). Dzięki kontaktom Czapskiego Giedroyć zdobył wtedy dostęp do czołowych intelektualistów Zachodu – poza wspomnianymi także do samego André Malraux. Tym niecierpliwiej trzeba czekać na kolejne zbiory Listów (korespondencja trwała do 1991 roku).