Nieprawdopodobnie oczytany, wywodzący swój rodowód myślowy od francuskich encyklopedystów, i na wskroś przesiąknięty wolnomularskimi ideami wolności, równości oraz braterstwa, potrafił zaprzyjaźnić się z najświetniejszymi umysłami religijnymi epoki, a także z huculskimi pasterzami czy karpackimi przemytnikami. […] Sceptyczny wobec gustów masowych, a nade wszystko względem wzbierających fal nacjonalizmów, mających wkrótce pogrążyć Europę w brunatnych i czerwonych odmętach totalizmów, łączył w finezyjnej formie literackiej wiedzę z dyscyplin szczegółowych z bystrą obserwacją socjologiczną, a gruntowną znajomość literatury powszechnej z detalami zapamiętanego we wczesnej młodości krajobrazu. Tak powstawały jego pozornie proste, lecz w istocie wyrafinowane teksty, które stały się dla późniejszych badaczy literatury probierzem i najświetniejszym wykwitem „polskiego eseju”.