rE-medium | Tygodnik Powszechny

Wiosna 2024, nr 1

Zamów

Literackie zmagania z duchowością

Fragment okładki „Przewozu” Andrzeja Stasiuka. Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2021

Przemiana współczesnej duchowości idzie w kierunku mniejszej ostentacji metafizycznej, a większej dozy odczuwania jedności ze światem. W polskiej literaturze katolicyzm nadal jest punktem odniesienia, ale to nie on najbardziej inspiruje.

Zacznę od definicji sformułowanej na własny użytek. Słowo „duchowość” jest na tyle wieloznaczne oraz pojemne, że zależnie od kontekstu, od tego, kto go używa i kto je odczytuje, może być rozumiane w rozmaity sposób. A zatem ja mogę w nim dostrzegać nazwę sposobu doznawania i przeżywania spraw przekraczających trywialne doświadczenie zwyczajności, powszedniości, doczesności, materialności itd.

Duchowość bliska jest religii, ale nie jest z nią tożsama, zresztą w obrębie religii, zwłaszcza wielkiej, można spotkać wiele duchowości. Nie jest też tożsama z teologią, a więc dyskursem, jest nade wszystko przeżyciem, niejednokrotnie niepodlegającym racjonalnemu wyjaśnianiu. Ta definicja pokrywa się chyba z intuicyjnym rozumieniem pojęcia, a zarazem nie jest sprzeczna z wieloma innymi proponowanymi. Przyznam jednak, że mam z nią kłopot, bo gdy obserwuję literackie zmagania z duchowością, często widzę, że nie obejmuje ona doświadczenia paradoksalnego, bo na pozór pozbawionego jakiegokolwiek ducha, tak głęboko zakorzenionego w materialności i namacalności konkretu, że aż metafizycznego.

Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń

Pakiet Druk+Cyfra

    • 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
      z bezpłatną dostawą w Polsce
    • 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
    • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.

Pakiet cyfrowy

  • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
  • Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
    w trakcie trwania prenumeraty)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Podziel się

Wiadomość