Dotknięci. Spotkanie (dla) osób skrzywdzonych seksualnie w Kościele

Przygotowują to spotkanie praktykujący terapeuci, mądrzy księża, ale też same osoby skrzywdzone, gotowe opowiedzieć innym o swojej drodze z Bogiem – mówi psychoterapeutka Agata Kulczycka, współorganizatorka wydarzenia.

Zbigniew Nosowski: Widzę, że wybraliście bardzo intrygujący, niosący wiele znaczeń, tytuł tego unikalnego spotkania: „Dotknięci”. Skąd taka inspiracja?

Agata Kulczycka: Z Biblii. „Kto was dotyka, dotyka źrenicy mojego oka” – te słowa Boga z księgi proroka Zachariasza (2,12) brzmią szczególnie mocno w kontekście osób skrzywdzonych przemocą seksualną w Kościele. One w przeszłości z całą pewnością nie powinny były doświadczyć złego dotyku, molestowania, czasem gwałtu.

Ale skoro zło już się wydarzyło, chcemy w tym bólu zatrzymać się przy Bożej obietnicy – obietnicy współodczuwania, współcierpienia, współdotknięcia, współzmartwychwstania. Chcemy dać skrzywdzonym okazję do spotkania z Bogiem, który na żadną ranę nie pozostaje obojętny – stąd te słowa o dotykaniu „źrenicy Jego oka”.

Jaki jest cel tego trzydniowego spotkania? To mają być rekolekcje, dni skupienia, czy raczej duchowa grupa wsparcia?

– To będzie czas rekolekcyjno-warsztatowy, nastawiony na słuchanie Boga i siebie nawzajem. W zamyśle organizatorów cel tego wydarzenia jest podwójny.

Po pierwsze, chcemy stworzyć dla „nieumarłych” przestrzeń, w której będą oni mogli się po prostu spotkać – na zwykłej, ludzkiej płaszczyźnie relacyjnej. Doświadczenie przemocy seksualnej nazbyt często daje osobie skrzywdzonej poczucie osamotnienia i wewnętrzny przymus podtrzymywania tajemnicy. Dlatego właśnie samo bycie z ludźmi z podobnym doświadczeniem może dla niektórych okazać się leczące.

Po drugie, w naszych dotychczasowych rozmowach z „nieumarłymi” często wybrzmiewa temat relacji z Bogiem. Siłą rzeczy relacja ta bardzo często zostaje naruszona, gdy sprawcą jest osoba duchowna. Osoby, którym towarzyszymy, często zgłaszają potrzebę poukładania się na nowo właśnie w aspekcie wiary. Chcemy więc też, żeby ten weekend był okazją do spotkania z Bogiem, do wypowiedzenia Mu swojego bólu, może też żalu i złości.

Dlaczego zajmuje się tym Szkoła Ewangelizacji? Niektórym może się to kojarzyć z nawracaniem na siłę.

– Spotkanie organizowane jest przez dwa podmioty: Szkołę Ewangelizacji św. Andrzeja z Żar oraz Fundację Składak. W istocie składy osobowe obu grup wzajemnie się przenikają.

Szkoła Ewangelizacji wyposaża nas w narzędzia do głoszenia Ewangelii – uczy, jak sensownie ułożyć konferencje; jak rozmawiać, żeby dzielić się wiarą, a nie ideologią; jak współpracować przy tworzeniu różnego rodzaju wydarzeń; jak nie odpowiadać ludziom na pytania, których nie zadają. Czyli – w kontekście Twojego pytania – uczy nas tak naprawdę, jak NIE nawracać nikogo na siłę, zawsze zostawiać człowiekowi wolność i świadczyć o tym, co rzeczywiście jest zawarte w nauczaniu Kościoła.

Fundację Składak tworzą natomiast w dużej mierze osoby zaangażowane w działania psychoedukacyjne i pomocowe, z konkretnym wykształceniem w tym kierunku. Uczestnicy będą więc w tym czasie zaopiekowani i pod względem duchowym, i emocjonalnym. A także fizycznym, bo w kuchni będzie z nami Składakowa psychodietetyczka.

Jakie macie doświadczenie w zakresie wsparcia dla osób dotkniętych przemocą seksualną?

– Razem z ks. Tomkiem Matyjaszczykiem z ramienia Fundacji Składak pomagamy na co dzień osobom skrzywdzonym seksualnie w Kościele, szczególnie na terenie diecezji zielonogórsko-gorzowskiej. Ta inicjatywa nazywa się Tandem Wsparcia. Zajmujemy się pierwszym wsparciem psychologicznym, a także prowadzeniem regularnych spotkań terapeutycznych. Poza tym na co dzień w gabinecie terapeutycznym każde z nas pracuje z osobami z doświadczeniem przemocy seksualnej.

Mamy również za sobą organizację m.in. rekolekcji dla osób rozczarowanych Kościołem pt. „Zaraz coś rypnie?” (odbyły się one w formie online i stacjonarnej). W kontekście działań psychoedukacyjnych – od kilku lat przy okazji prowadzenia wszelkich rekolekcji czy misji parafialnych prowadzimy również warsztaty skupione wokół emocji, przekonań i komunikacji.

Zupełnie niezwykłe jest to, że ekipę przygotowującą i prowadzącą to spotkanie tworzą nie tylko praktykujący terapeuci i mądrzy księża, ale też same osoby skrzywdzone. To razem z nimi układaliśmy plan całego spotkania oraz jego treści i to między innymi one będą dzielić się z nami swoim doświadczeniem.

Te osoby mają doświadczenie przemocy seksualnej w Kościele, ale są też gotowe opowiedzieć o swojej drodze z Bogiem. Wszystko po to, żeby odpowiedzieć na rzeczywiste potrzeby „nieumarłych”, a nie organizatorów.

Znam sporo osób skrzywdzonych we wspólnocie Kościoła, które później unikają księży. A na Waszym spotkaniu nieuchronnie spotkają duchownego…

– Ks. Tomek Matyjaszczyk jest z ramienia diecezji zielonogórsko-gorzowskiej duszpasterzem osób skrzywdzonych, a także praktykującym psychoterapeutą, na co dzień towarzyszącym osobom zmagającym się z różnego rodzaju cierpieniem. To człowiek godzien zaufania. Cokolwiek o nim powiem, i tak najbardziej przekonujące jest to, że sami skrzywdzeni uznali go za „swojego człowieka”, z którym czują się bezpiecznie i któremu można zaufać przy okazji organizacji tego wydarzenia. Tak było zresztą z każdą osobą, którą zapraszaliśmy do ekipy prowadzącej.

Czego zatem można się spodziewać podczas tych trzech dni?

– Tak jak piszemy w zaproszeniach: spotkania z osobami z podobnym doświadczeniem; konferencji rekolekcyjnych; czasu na spotkanie z Bogiem (całodobowego dostępu do kaplicy); możliwości podzielenia się swoim bólem; możliwości skorzystania z sakramentów i modlitwy wstawienniczej; dwóch przyjaznych psów; kota, za którego nie ręczymy i pobytu w domu na skraju lasu pośrodku niczego.

Na pewno nie będziemy nikogo do niczego zmuszać. Nie będziemy namawiać do bycia w Kościele. Nie będziemy dawać świetnych rad i prostych rozwiązań na czyjeś życie.

Jeśli ktoś chce do nas przyjechać, ale obawia się być tu samotnie, zapraszamy do wzięcia ze sobą kogoś bliskiego, kto mógłby służyć stałym wsparciem.

Agata Kulczycka – psychoterapeutka. Ukończyła filologię angielską i pedagogikę. Na co dzień pracuje w ośrodku zdrowia oraz współtworzy Fundację Składak. Zaangażowana w działalność ewangelizacyjną w Szkole Ewangelizacji św. Andrzeja w Żarach oraz w pomoc ofiarom przemocy seksualnej w Kościele w diecezji zielonogórsko-gorzowskiej w ramach Tandemu Wsparcia.

Spotkanie odbędzie się w dniach 3-5 listopada 2023 r. w domu rekolekcyjnym w Żarach. Organizatorzy gwarantują nocleg i wyżywienie. Spotkanie jest bezpłatne dla osób pokrzywdzonych. Koszt udziału dla osób towarzyszących to 150 zł za osobę.

Zapisy: do 20.10 przez formularz internetowy – tutaj. Gwarantowana pełna dyskrecja. Szczegółowe informacje: www i Facebook.