rE-medium | Tygodnik Powszechny

Wiosna 2024, nr 1

Zamów

„Najskrytsza pamięć ludzi”. Pisarz na tropach widma

Mohamed Mbougar Sarr. Źródło: Wikimedia Commons

Najnowsza książka Mohameda Mbougara Sarra każe nam zastanawiać się nad samą ontologią literatury, sposobem jej istnienia wobec świata, źródłem, z którego czerpie, podsuwając nam kolejne fikcyjne historie, będące zawsze jakimś rodzajem prawdy o naszym doświadczeniu.

To jedna z wielu sugestywnych scen w tej powieści: młoda gwardia afrykańskich pisarzy spotyka się w Paryżu, by trochę plotkować, czasami ponarzekać, przede wszystkim zaś rozmawiać o literaturze. Jest Musimbwa, który porzucił pracę barmana i napisał już cztery książki; jest Faustin Sanza, „poeta poufny” i twórca wielkiego poematu epickiego pisanego heksametrem daktylicznym (z cezurą trocheiczną); jest Eva Touré, influencerka i autorka rozchwytywanej prozy pod brawurowym tytułem Miłość jest ziarnem kakao; jest Béatrice Nanga, żarliwa katoliczka, która wydała dwie powieści erotyczne. Jest wreszcie Diégane Latyr Faye, którego debiutancka Anatomia pustki sprzedała się w liczbie 79 egzemplarzy.

Wesprzyj Więź

Tym razem zwykły porządek nasiadówki zostaje złamany – oto Musimbwa zaczyna bez uprzedzenia głośno czytać nieznaną prozę. Po trzech godzinach, gdy dociera do końca, słuchacze wdają się w burzliwą, nocną debatę. „Pomyślałem – wyznaje Diégane – że świat, w którym można jeszcze do późnych godzin nocnych spierać się o literaturę, nie jest całkiem stracony, chociaż miałem świadomość, jak głęboko komiczne, próżne, żałosne, może nawet nieodpowiedzialne są osoby dyskutujące przez cały wieczór o literaturze”.

Lekturą, która wyzwoliła tak silne namiętności, był Nieludzki labirynt – pierwsza (i jedyna) proza autorstwa nieznanego nikomu T. C. Elimane. Po jej publikacji (w roku 1938) debiutant znika jak kamfora, nigdy już nic nie ogłosi drukiem, a powieść zyskuje status legendy nie do zdobycia. Zafascynowany nią Diégane Latyr Faye rozpoczyna obsesyjne poszukiwania każdej wzmianki o tajemniczym Kongijczyku. Szeroko zakrojona kwerenda obfituje w zaskakujące epizody i jest równocześnie osnową, wokół której zapętla się opowieść o dojrzewaniu głównego bohatera. Bo krążący po śladach Elimane’a Faye jest narratorem świetnej powieści Najskrytsza pamięć ludzi. Napisał ją Mohamed Mbougar Sarr i otrzymał za nią – jako pierwszy Francuz afrykańskiego pochodzenia – Nagrodę Goncourtów. Voilà!

Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń

Pakiet Druk+Cyfra

    • 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
      z bezpłatną dostawą w Polsce
    • 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
    • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.

Pakiet cyfrowy

  • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
  • Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
    w trakcie trwania prenumeraty)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” lato 2023

Podziel się

Wiadomość