„Kiedy nie usiłujemy za wszelką cenę wyrazić niewyrażalnego, nic się wtedy nie traci i niewyrażalne zostaje niewyrażalnie zawarte w tym, co wyrażone” – powiedział Wittgenstein. Trzeba tylko słuchać, ćwiczyć uważność i pokorę, zachwyt i wdzięczność, również za niewyrażalne spotkania z mądrymi i dobrymi ludźmi.
Umarli oni wszyscy, właściwie przed chwilą. Czy sprawdzą się na nich gorzkie słowa Miłosza o zapadaniu się epok, nieubłaganym znikaniu klimatów ściśle powiązanych z promieniowaniem osobowości ludzi tworzących te epoki? Według pana Czesława do prawdziwej historii sławnych niegdyś osobowości nie mamy dostępu. Ludzie ci bowiem przypominają teraz leżące na dnie kufra lalki z liońskich ulicznych spektakli. A ich koneksje, zależności, przymierza, przyjaźnie, niechęci, smaki i niesmaki – cała ta ludzka interakcyjność spoczywa wraz z nimi nieruchomo w postaci zaplątanych w gordyjski węzeł sznurków, które przecież jeszcze przed chwilą wprawiały w ruch ich dusze i ciała.
Kto opowiada o klimatach przeszłości, zderza się nieubłaganie nie tylko z zawodną pamięcią, subiektywnością spojrzenia, ale nade wszystko z niemożnością przekazu, zawodnością języka. To jakby, przepraszam, tłumaczyć szerokiej publice niebiańskość dżemu truskawkowego, śledzi w oliwie czy mrożonej wódki. No, nie da się.
Klemens von Metternich zapytany o wiek XVIII nie wdawał się w dyskusje, pokiwał tylko głową i powiedział: „Na wspomnienie tego wieku ludzie będą się jeszcze oblizywać”. Będą, ale prawdziwego jego smaku nie przekażą.
Wyobraziłem sobie, że na minutkę zastąpiłem Wiktora Rubena z „Panien z Wilka” podczas jego piknikowania z Tuniem nad kaczymi stawami. Tunio, symbol pełnej obietnic wykluwającej się przyszłości, zadaje mi z lekką irytacją w głosie to zniecierpliwione pytanie: „Ale dlaczego ty ciągle wspominasz?”. Dlaczego, Tuniu? Z wdzięczności.
Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń
Pakiet Druk+Cyfra
-
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
z bezpłatną dostawą w Polsce (poczynając od numeru 1/2023) - 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf,
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.
Pakiet cyfrowy
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
- Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” wiosna 2023
