Relacja jest ważniejsza niż racja, czyli jak wyruszyłem w drogę

Wyruszyłem, bo Bóg postawił na mojej drodze ludzi, którzy pokazali mi, jak system, uznawany wcześniej przeze mnie za święty, łamie im życie.

Są sytuacje i zmiany, których nie wybieramy, są wydarzenia, które po prostu przychodzą i zmieniają wszystko lub bardzo wiele, a także wybory, które stają się trudno uchwytną „kwestią smaku”. Szukając sensu w tych wydarzeniach, a może nadając mu go, trudno nie odwołać się do kategorii religijnych, do symboliki i opowieści, które znamy z Pierwszego (jak słusznie zaleca nazywać Stary Benedykt XVI) i Nowego Testamentu.

Tak też odpowiadam, gdy ktoś pyta się mnie o to, co się we mnie zmieniło. Wyruszyłem w drogę, zostawiłem to, co było dla mnie wygodne, zastane, co pozwalało konsumować to, co sobie wypracowałem w momencie, gdy ekipa, która przez lata była mi bliższa, wzięła władzę, gdy projekty, które uważałem za słuszne, zaczęto – lepiej lub gorzej, ale jednak – realizować.

Podcast dostępny także na Soundcloud i popularnych platformach

A wyruszyłem, bo Pan Bóg (jak wierzę) postawił na mojej drodze ludzi, którzy opowiedzieli mi swoje życie, którzy pokazali, jak wiele z rzeczy, w które święcie wierzyłem, nie pozwalało im opowiedzieć o swoim cierpieniu, jak system, który sam uznawałem za święty czy zsakralizowany, łamie ludziom życie, a niekiedy sumienia.

Jedno spotkanie pociągało za sobą następne, jedna rozmowa inną. Napisany tekst sprawiał, że ktoś się jeszcze odzywał, pisał, albo dzwonił, albo proponował spotkanie. To otwierało oczy, wymuszało kolejne lektury, kolejne rozmowy, a te z kolei sprawiały, że kolejne pewniki się chwiały, kolejne przekonania upadały lub przynajmniej podlegały relatywizacji. Rzeczywistość, która miała dla mnie charakter substancjalny, stawała się coraz bardziej płynna i procesualna.

Wyjście ze swojego Ur niesie ze sobą koszty. Część z przyjaciół zerwała kontakty. Jak to pisał jeden z publicystów „Sieci”: księża nieustannie pytają, co się ze mną stało. Nawet moja żona (a niekiedy też dzieci) muszą tłumaczyć się szczerze wierzącym katolikom z tego, co się ze mną stało. Dla części z wieloletnich towarzyszy drogi (tym bardziej cenię tych, którzy tak nie mówią, i nie myślą) stałem się „koncesjonowanym katolikiem”, „pupilem salonu”, by nie powiedzieć niekiedy „zdrajcą”.

A wszystko to w sytuacji, gdy – powtórzę – niekoniecznie mi się to opłacało, bo właśnie powstały nowe salony, gdzie można brylować, i gdy dla tych starych nigdy nie będę swój. Dlaczego więc? Bo są takie wydarzenia i procesy, które pchają nas w innym kierunku, bo czasem Bóg (tak wierzę) działa w ten sposób, że zwyczajnie nie da się inaczej.

A żeby było jeszcze trudniej, to gdy wyrusza się w drogę (znowu posłużę się biblijnym obrazem Abrahama) wcale nie wie się, dokąd ma się iść, myli się drogi, zawraca, a niekiedy błądzi. Nic nie zmienia się szybko, przeszłość jest cały czas obok, rozliczanie z niej nie ustaje, a przyszłość pozostaje za mgłą. Pewność to nie jest coś, co się posiada, raczej towarzyszy człowiekowi nieustanna niepewność, poczucie błądzenia, tęsknota za dawnym poczuciem przekonania. I zaufanie, że jeśli już zostałeś wyrzucony z tego, co było, to przynajmniej dokądś zmierzasz.

Zostaje głębokie przekonanie, że wszystko jest po coś, że ktoś jest obok, że relacja – także z Bogiem – jest ważniejsza niż racja. I w tej drodze, wbrew wszystkiemu, mam poczucie, że próbuję iść za czymś, w czym rozpoznaję wolę Bożą. Ciemność, niepewność, a niekiedy odejście tych, których uważało się za przyjaciół, to także błogosławieństwo.

Ale błogosławieństwem są także ci, którzy zostają i ci nowi poznani. Włóczęga (a jestem nim) lubi też poznawać nowe miejsca, nowych ludzi. Dom budują relacje, a nie zakorzenienie w tym, co było. Wierność relacjom, a nie racjom.

Przeczytaj też: Wydawało mi się, że duszpasterstwo musi dokonywać się przez ciskanie kamieniami zasad