Demokracja nigdy nie będzie lepsza niż jej uczestnicy. Dlatego obrona demokracji musi zaczynać się na poziomie osobistym. Oczywiście ważne są instytucje demokratyczne, ale bez cnót obywatelskich mogą one, zresztą całkiem demokratycznie, popełniać zbiorowe samobójstwa.
Piszę te słowa w maju – a maj oznacza, odkąd sięgnąć pamięcią, matury. A jak matury, to można przywołać mocno utrwaloną szkolną kliszę dotyczącą demokracji (to się przerabiało na lekcjach historii). Demokracja, Ateny, Perykles, rządy ludu, rządy większości itd. A demokracja dziś? Wiadomo: trzeba chodzić na wybory – o to walczyliśmy. Mamy możliwość swobodnego wskazywania wśród rywalizujących partii tej, która będzie nami rządzić. Czyżby było to takie proste?
Co prawda nić łącząca współczesne praktyki demokratyczne z tym, co działo się w Atenach, jest bardzo cienka, wiele razy została przerwana, więc powoływanie się na ten piękny grecki rodowód jest dość wątpliwe – wciąż jednak twierdzę, że od Greków można się czegoś bardzo ważnego o demokracji nauczyć. I przyda się przy tym „trójkowy” schemat tych felietonów.
Ateńska demokracja nie przetrwała długo. Zużyła się w wojnie peloponeskiej. Perykles, uczeń Sokratesa, przepadł wraz z nią, ale zdążył wygłosić jedną z najpiękniejszych przemów na temat demokracji. Tę pochwałę wypowiedział nad grobami ateńskich żołnierzy poległych w wojnie peloponeskiej. To porywający tekst. Cudowne credo.
Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń
Pakiet Druk+Cyfra
-
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
z bezpłatną dostawą w Polsce - 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.
Pakiet cyfrowy
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
- Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
w trakcie trwania prenumeraty)
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.