Inkluzywizm, błogosławiona niejasność i chwalebna otwartość

Piotr Gutowski 10 marca 2021

Podziel się z innymi

Kościół wiele się nauczył z nierozsądnych potyczek z nauką, a zwłaszcza tego, że kończyły się one koniecznością odrzucenia pewnych poglądów uznawanych dawniej za składnik religijnego obrazu świata. Może więc warto nauczyć się czegoś również z refleksji nad strukturą i rozwojem nauki.

Będę tu pisał o kryzysie Kościoła rzymskokatolickiego. Rozumiem pod tym pojęciem dwa różne procesy: pierwszy, bardziej długotrwały, związany jest ze zjawiskiem sekularyzacji, a drugi, bardziej doraźny, ale o równie dalekosiężnych konsekwencjach, wiąże się z ujawnianymi w ostatnich latach aferami, zwłaszcza z pedofilią duchownych i ukrywaniem tych zdarzeń przez niektórych biskupów.

Procesy te są odrębne: pierwszy postępowałby zapewne niezależnie od drugiego, ale synergia powstała z ich połączenia zwielokrotnia wstrząsy, jakich Kościół obecnie doświadcza. Traktuję je jako symptomy choroby, którą trzeba zdiagnozować i przepisać odpowiednie lekarstwo.

Kościół a współczesna wrażliwość moralna

Pierwszy z tych symptomów to stopniowa utrata zaufania do Kościoła przez wiele osób ochrzczonych i utrata autorytetu w sprawach moralnych na rzecz rozproszonych, ale wewnętrznie spójnych ośrodków promujących idee sekularne.

Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń

Pakiet druk + cyfra 2021

Krajowa prenumerata kwartalnika „Więź” na rok 2021 w wersji drukowanej. Numery: wiosna, lato, jesień, zima 2021
Te same numery w formatach EPUB, MOBI, PDF
Dostęp do treści kwartalnika „Więź” na Więź.pl do końca 2021 roku

Aby dodatkowo wesprzeć „Więź”, wybierz prenumeratę sponsorską. Twoje nazwisko zostanie podane w kolejnym numerze w „Podziękowaniach dla Przyjaciół”.

Jeśli mieszkasz za granicą, napisz do nas na prenumerata@wiez.pl.

Pakiet cyfrowy

Dostęp do treści kwartalnika „Więź” na Więź.pl przez kwartał lub rok (od momentu opłacenia)
„Więź” w formatach EPUB, MOBI, PDF przez kwartał lub rok

Aby dodatkowo wesprzeć „Więź”, wybierz prenumeratę sponsorską. Twoje nazwisko zostanie podane w kolejnym numerze w „Podziękowaniach dla Przyjaciół”.

Piotr Gutowski

ur. 1961, filozof, prof. dr hab. Pracownik Wydziału Filozofii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, wieloletni kierownik Katedry Historii Filozofii Nowożytnej i Współczesnej. W latach 2012–2020 był przewodniczącym Komitetu Nauk Filozoficznych Polskiej Akademii Nauk (obecnie: członek Prezydium). Zajmuje się m.in. historią współczesnej filozofii amerykańskiej i brytyjskiej, zwłaszcza filozofii procesu, pragmatyzmu i neopragmatyzmu, a także filozofii analitycznej. Interesuje się również zagadnieniami z zakresu historii metafizyki, antropologii filozoficznej i filozofii religii. Autor m.in. książek (dostępnych darmowo w internecie w wersji elektronicznej) „Filozofia procesu i jej metafilozofia. Studium metafizyki Ch. Hartshorne’a” (1995); „Między monizmem a pluralizmem. Studium genezy i podstaw filozofii Johna Deweya” (2002); „Nauka, filozofia i życie. U podstaw myśli Williama Jamesa” (2011); antologii przygotowanej z T. Szubką „Filozofia brytyjska u schyłku XX wieku” (1998); antologii przygotowanej z M. Iwanickim „Teizm, ateizm i religia. Najnowsze spory w filozofii analitycznej” (2019); książki dostępnej jedynie w wersji drukowanej „Stare i nowe. Esej o roli jednostkowych podmiotów, zmiany i wątpienia w religii” (2016).

Więcej