Ks. Andrzej Dymer odwołany z funkcji dyrektora szczecińskiego Instytutu Medycznego

Abp Andrzej Dzięga podjął tę decyzję przedwczoraj podczas spotkania z mężczyzną wykorzystanym seksualnie przed laty przez ks. Dymera. Toczy się też kościelne dochodzenie w sprawie możliwych zaniedbań samego arcybiskupa.

Jak dowiaduje się „Więź”, wczoraj abp Andrzej Dzięga odwołał ks. Andrzeja Dymera z funkcji dyrektora Instytutu Medycznego im. Jana Pawła II w Szczecinie. W odpowiedzi na nasze pytanie potwierdził tę informację rzecznik archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej ks. Sławomir Zyga. Na stronie internetowej Instytutu dotychczasowy zastępca dyrektora Marcin Janda od wczoraj przedstawiany jest jako p.o. dyrektora.

Wedle wiarygodnych źródeł „Więzi”, decyzję w tej sprawie abp Dzięga podjął przedwczoraj podczas spotkania z mężczyzną wykorzystanym seksualnie przed laty przez ks. Dymera. Dla arcybiskupa, który jest metropolitą szczecińsko-kamieńskim od 12 lat, było to pierwsze osobiste spotkanie z jakąkolwiek osobą skrzywdzoną przez duchownego, któremu wcześniej powierzył poważne zadania w imieniu archidiecezji. Abp Dzięga zapowiedział przedwczoraj swojemu rozmówcy, że następnego dnia odwoła ks. Dymera z funkcji, jaką ten objął 11 lat temu.  

– Stanowczo przedstawiłem arcybiskupowi dwa oczekiwania: że ks. Dymer nie powinien pełnić żadnych funkcji w imieniu archidiecezji oraz że powinien zostać wydalony z kapłaństwa – mówi „Więzi” rozmówca metropolity szczecińskiego. – Arcybiskup stwierdził, że druga kwestia zależna jest od ostatecznego wyroku w procesie kanonicznym, natomiast kilkakrotnie zapewnił mnie, że nazajutrz odwoła ks. Dymera z funkcji dyrektora Instytutu Medycznego. Dobrze, że dotrzymał danego słowa.

– Podczas rozmowy z abp. Dzięgą kilkakrotnie zadawałem mu też pytanie, dlaczego w ogóle powierzył ks. Dymerowi pełnienie jakichkolwiek funkcji w imieniu archidiecezji, skoro tak dobrze publicznie znane były zarzuty pod jego adresem, potwierdzone wyrokiem pierwszej instancji procesu kanonicznego z 2008 r. Na to ponawiane pytanie odpowiedzi jednak nie otrzymałem – mówi nam rozmówca metropolity szczecińskiego.  

Ks. Andrzej Dymer to negatywny bohater reporterskiego cyklu Zbigniewa Nosowskiego „Przeczekamy i prosimy o przeczekanie”. Redaktor naczelny kwartalnika „Więź” opisuje w nim ponad ćwierć wieku zmagań o akt kościelnej sprawiedliwości w tej sprawie. Kolejne osoby zgłaszały problem kolejnym biskupom, ale nic z tego nie wynikało.

Kanoniczny rekord świata

O tym, że ks. Dymer wykorzystuje seksualnie małoletnich chłopców, władze archidiecezji szczecińskiej wiedziały już w 1995 roku. Karny proces kanoniczny rozpoczął się jednak dopiero w roku 2004. W kwietniu 2008 r. kościelny trybunał uznał winę ks. Dymera. Treść wyroku przez wiele lat pozostawała poufna, nie znali jej nawet pokrzywdzeni, ujawnił ją dopiero w listopadzie 2020 r. Zbigniew Nosowski. W wyroku mowa jest o uzyskaniu „pewności moralnej co do zasadności oskarżeń ks. Andrzeja Dymera o molestowanie wychowanków Ogniska św. Brata Alberta w Szczecinie w latach 1993–1995”.

Oskarżony złożył apelację od wyroku pierwszej instancji. Werdyktu ostatecznego wciąż nie ma. Od roku 2008 za przebieg procesu drugiej instancji w sprawie ks. Dymera odpowiada – z polecenia Watykanu – archidiecezja gdańska. Jak ujawnił Zbigniew Nosowski, ówczesny metropolita gdański, abp Sławoj Leszek Głódź – pomimo polecenia Stolicy Apostolskiej i kilkakrotnych przypomnień ze strony Kongregacji Nauki Wiary – przez ponad 9 lat nie wydał dekretu nakazującego wszcząć proces sądowy w drugiej instancji. Uczynił to dopiero 31 grudnia 2017 r.

Naczelny „Więzi” pisał: „Wspólnym wysiłkiem dwóch archidiecezji – szczecińskiej i gdańskiej – Polska usiłuje pobić rekord świata w długości trwania postępowania kanonicznego”. Wedle naszych źródeł, w Gdańskim Trybunale Metropolitalnym zakończono postępowanie dowodowe w procesie ks. Dymera. Obecnie powinno trwać przygotowanie wyroku, który będzie już miał charakter ostateczny.

Najpierw powołał, teraz odwołał

Dyrektorem Instytutu Medycznego ks. Dymer został 24 marca 2010 r., niemal dokładnie dwa lata po wyroku pierwszej instancji. Powołał go na to stanowisko abp Dzięga, który rok wcześniej został metropolitą szczecińsko-kamieńskim. Instytut prowadzi w imieniu archidiecezji szpital rehabilitacyjny i trzy domy pomocy społecznej.

Znając historię ks. Dymera, metropolita szczecińsko-kamieński (prawnik kanonista, wieloletni profesor KUL) często publicznie występował wspólnie z duchownym. Sadził z nim drzewka przy prowadzonych inwestycjach, święcił wyremontowane przez niego lokale, wspólnie świętowali z politykami. Remonty pozyskanych budynków i działania prowadzone przez ks. Dymera wielokrotnie były hojnie wspierane dotacjami przyznawanymi przez instytucje rządowe i samorządowe, kontrolowane zarówno przez działaczy Platformy Obywatelskiej, jak i Prawa i Sprawiedliwości.

Rzecznik archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej podkreśla, że od roku 2008 ks. Dymer jest odsunięty od wszelkich zadań duszpasterskich. Jednak Zbigniew Nosowski wykazał, że duchowny przewodniczył m.in. Mszy świętej z udziałem licealistów z okazji 25-lecia Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego, które sam założył. Wielokrotnie występował też publicznie jako nieformalny duszpasterz leśników, przewodnicząc nabożeństwom z różnych okazji. Lasy Państwowe są zaś wśród mecenasów Instytutu Medycznego – według ustaleń Oko.press, w latach 2016–2020 Lasy przekazały Instytutowi w darowiźnie 815 800 zł.

Biskup też ma kłopoty

Jak ujawniliśmy w styczniu br., abp Andrzej Dzięga jest kolejnym polskim biskupem, którego działania są badane na polecenie Stolicy Apostolskiej. Zadanie prowadzenia dochodzenia w jego sprawie otrzymał z Watykanu metropolita lubelski, abp Stanisław Budzik. W tym przypadku chodzi o poważne zaniedbania jeszcze z okresu, gdy obecny metropolita szczecińsko-kamieński był biskupem sandomierskim (2002–2009).

W jednej ze spraw trwa obecnie proces przed sądem w Tarnobrzegu. Tamtejszy proboszcz, ks. Józef G., w latach 2005–2006 molestował seksualnie 12-letniego ministranta. Pokrzywdzony poinformował w 2006 r. o sprawie ówczesnego biskupa sandomierskiego Andrzeja Dzięgę, który jednak nie wszczął kościelnego postępowania. Sprawca został przeniesiony na drugi koniec diecezji, do Ostrowca Świętokrzyskiego, gdzie nadal był proboszczem i uczył religii, również w szkole podstawowej. W 2007 r. ks. Józef G. został mianowany kanonikiem Kapituły Kolegiackiej w Ostrowcu Świętokrzyskim. Dodatkowo w ówczesnej kurii sandomierskiej zaginęło nagranie, które było ważnym dowodem w sprawie.

Według źródeł „Więzi”, do nuncjusza apostolskiego w Polsce wpłynęły ponadto co najmniej trzy inne zawiadomienia o zaniedbaniach metropolity szczecińskiego, dotyczące już jego obecnej diecezji. Wśród zgłoszonych możliwych zaniedbań abp. Dzięgi jest m.in. sprawa ks. Andrzeja Dymera.  

Odwrócenie biegunów dobra i zła

Warto przypomnieć, że wśród pokrzywdzonych przez ks. Dymera jest także osoba z niezwykłą historią życiową. W drugim odcinku cyklu „Przeczekamy i prosimy o przeczekanie” Zbigniew Nosowski przedstawił historię franciszkanina o. Tarsycjusza Krasuckiego, który jako 17-latek był molestowany przez ks. Dymera w szczecińskim Ognisku św. Brata Alberta. Zeznania zakonnika zostały uznane za wiarygodne przez wszystkie organy wymiaru sprawiedliwości.

Mimo to we wrześniu 2019 r. o. Tarsycjusz został oskarżony przez ks. Dymera o zniesławienie. Adwokat ks. Dymera argumentował w pozwie, że franciszkanin – pisząc o swojej krzywdzie w liście do zakonnego prowincjała i wymieniając nazwisko Dymera – naraził jego klienta „na utratę zaufania potrzebnego do dla stanowiska [błąd w oryginale] dyrektora Instytutu Medycznego Jana Pawła II w Szczecinie, czym działał na jego szkodę”. „Trudno o bardziej przewrotne odwrócenie biegunów dobra i zła. Zakonnik molestowany przed laty przez ks. Dymera jest obecnie oskarżony przez niego o zniesławienie” – komentował redaktor naczelny „Więzi”.

Z ojcem Tarsycjuszem nie spotkał się do tej pory żaden z biskupów szczecińskich, choć znają jego nazwisko i jego historię od ponad ćwierć wieku.

Tu dostępne są wszystkie odcinki cyklu Zbigniewa Nosowskiego „Przeczekamy i prosimy o przeczekanie”. Wkrótce ciąg dalszy

Od dziś w TVN24GO dostępny jest reportaż Sebastiana Wasilewskiego „Najdłuższy proces Kościoła”, poświęcony sprawie ks. Dymera. Jego emisja w TVN24 odbędzie się wkrótce