2011

Dlaczego media ze środków społecznego przekazu przekształcają się dziś w środki społecznego zamętu? Dlaczego coraz częściej doświadczamy ich bylejakości? Dlaczego służą już nie wspólnemu dobru, niezależnemu porządkowaniu świata i budowaniu wspólnoty, lecz własnym interesom, wzajemnemu zwalczaniu się, różnym ideologiom, na czele z ideologią zysku i sukcesu za wszelką cenę? Nad tymi pytaniami zastanawiamy się w listopadowo-grudniowym numerze WIĘZI. Do swoistego rachunku sumienia zaprosiliśmy czołowych przedstawicieli polskich mediów. Piszą m.in.: Jerzy Baczyński, ks. Marek Gancarczyk, Igor Janke, Magdalena Jethon, Jarosław Kurski, Tomasz Lis, Wojciech Maziarski, Cezary Michalski, Ewa Milewicz, Bronisław Wildstein i Jacek Żakowski.

Czy kościelna odnowa oznacza zaczynanie wszystkiego od nowa? I tak, i nie. Trzeba ją zawsze zaczynać od nowa, ale nie oznacza to odcinania się od przeszłości – zawsze można przecież korzystać z dobra, doświadczenia i wierności poprzednich pokoleń. Odnowa w Kościele to sięganie najbardziej w głąb – do źródeł. Odnowa wymaga wizji – dlatego rozpoczynamy ten numer od marzeń o Kościele. Wymaga też pracy nad wiarygodnością Kościoła. Tu za wzór służą nam II Sobór Watykański, i Karol Wojtyła-Jan Paweł II, którego liturgiczne wspomnienie będziemy po raz pierwszy obchodzić w tym miesiącu. Radzimy też, co robić, aby relacje Polaków z błogosławionym papieżem nie ograniczyły się do zewnętrznego kultu.

Tym razem na warsztat wzięliśmy współczesną sztukę. Czego dzisiaj szuka sztuka? A może już niczego nie szuka i wcale nie chce znaleźć? Do czego służy sztuka? Czy prowadzi nas „na skraj wielkiej czarnej metafizycznej dziury”, jak twierdził Jerzy Nowosielski? Czy we współczesnej literaturze, teatrze i kinie wybrzmiewa pytanie o sens? A może trzeba na to spojrzeć od innej strony – że taka jest sztuka, jakie są czasy, w których ona powstaje? Może żyjemy w świecie, w którym przywiązanie do wartości przestało być oczywistością? Ale może odrzucenie wartości jest (także) przejawem ich rozpaczliwego poszukiwania lub innego rozumienia? Bo czy da się z ludzkiego życia, także ze sztuki, wydrzeć odniesienia do tajemnicy istnienia? Do naszych poszukiwań przedmiotu poszukiwań współczesnej sztuki zaprosiliśmy zarówno krytyków, jak i samych artystów. Ci ostatni to głównie twórcy, którzy debiutowali już po roku 1989 – są więc do szpiku kości współcześni. Jaki obraz wyłania się z ich wypowiedzi i analiz? Odkrywczy? Irytujący? Oczywisty? To już muszą Państwo sami ocenić.

Religia i jej odrzucenie, wiara i niewiara oraz relacje pomiędzy nimi wywierają ważny wpływ na kształt naszej kultury. Dlatego autorzy raportu Laboratorium WIĘZI przyglądają się językowi, którym mówimy o wierze i niewierze. Zastanawiają się m.in. nad językiem biskupów, kleryków, nowych wspólnot religijnych i… Szymona Hołowni. Chociaż opisywanie tego, co nieopisywalne, jest arcytrudne, autorzy WIĘZI nie tylko są przekonani, że o wierze – czyli o sprawach między Bogiem a człowiekiem – da się i trzeba mówić po ludzku, ale również podpowiadają, jak to robić.