W Wielki Piątek w polskich kościołach ma już nie być mowy o Żydach jako „ludzie, który niegdyś był narodem wybranym”

Nowy tekst modlitwy, zatwierdzony przez Watykan, mówi o ludzie, który jako pierwszy Bóg nabył na własność.

Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów dekretem z 28 marca zatwierdziła nowy tekst wezwania modlitwy powszechnej za Żydów w czasie uroczystej wielkopiątkowej Liturgii Męki Pańskiej.

Wydawnictwo Pallottinum przygotowało odpowiednią wkładkę, z możliwością wklejenia do mszału. Tekst wezwania został zatwierdzony na stałe, dlatego znajdzie się w nowej wersji mszału – informuje Konferencja Episkopatu Polski.

Modlitwa powinna teraz brzmieć następująco:

„Módlmy się za Żydów, do których najpierw Pan Bóg nasz przemówił, aby pomógł im wzrastać w miłości Jego Imienia i w wierności Jego przymierzu.
Wszechmogący, wieczny Boże, Ty dałeś swoje obietnice Abrahamowi i jego potomstwu; wysłuchaj łaskawie próśb Twego Kościoła, aby lud, który jako pierwszy nabyłeś na własność, mógł osiągnąć pełnię odkupienia. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen”.

„Na ten moment czekaliśmy wiele lat. Od 1970 roku w polskich kościołach odmawia się co roku wersję z błędem w tłumaczeniu, który niesie za sobą daleko idące konsekwencje teologiczne. Zawarte w nowym tekście określenie «lud, który jako pierwszy nabyłeś na własność» jest właściwym tłumaczeniem słów obowiązującej łacińskiej formuły (populus acquisitionis prioris). Dotychczasowa wersja, mówiąca o «ludzie, który niegdyś był narodem wybranym», jest nie tylko błędna pod względem językowym, ale też zafałszowuje nauczanie Kościoła. Przedstawia Żydów jako odrzuconych i tworzy obraz Boga, który nie dochowuje złożonych obietnic. Dlatego szczególnie istotne jest zastosowanie modlitwy, która odzwierciedla biblijne nauczanie dotyczące trwałości Przymierza Boga z Izraelem” – pisze Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze”.

Nowy tekst został przyjęty w 2009 roku przez Konferencję Episkopatu Polski, ale dopiero teraz doczekał się oficjalnej akceptacji ze strony Stolicy Apostolskiej. W poprzednich latach watykańska kongregacja odpowiadała nieoficjalnie, że zmiana zostanie zatwierdzona dopiero wraz z nowym przekładem całego mszału.

Sprawę komentował na naszych łamach w 2009 roku abp Henryk Muszyński, dawny przewodniczący komisji KEP ds. dialogu z judaizmem. „Tekst łaciński tej modlitwy jest bardzo piękny i poprawny. Niestety, z przykrością trzeba przyznać, że oficjalne polskie tłumaczenie zwrotu populus acquisitionis prioris jest błędne i wciąż nie zostało poprawione. Zwrot populus acquisitionis prioris w dosłownym tłumaczeniu znaczy «lud, który jako pierwszy został nabyty na własność Boga» (lub: stał się własnością Boga). Tłumaczenie: «niegdyś był narodem wybranym» sugeruje znaną i powtarzaną przez wieki teorię substytucji, według której Kościół zajął miejsce dawnego Izraela” – zauważał.

Przyznawał również: „W całym roku liturgicznym jest to jedyny moment, kiedy zmieniam oficjalny polski przekład tekstów liturgicznych – tłumaczenie jest bowiem wyjątkowo błędne. Proszę też innych, aby dokonywali takiej zmiany. Kilkakrotnie zwracałem się do członków Komisji Liturgicznej Episkopatu o korektę przekładu – jak do tej pory bezskutecznie”.

Nowa treść modlitwy za Żydów to nie jedyne zmiany w wielkopiątkowej liturgii. 25 marca Kongregacja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wystosowała notę dotyczącą tegorocznych obchodów Wielkiego Tygodnia. W dokumencie przywołała zapis ze mszału: „w poważnej i publicznej potrzebie ordynariusz miejsca może pozwolić na dodanie specjalnej intencji lub ją nakazać”.

W odpowiedzi Komisja ds. Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów KEP opracowała specjalne wezwanie dotyczące wojny w Ukrainie (tekst i zapis nutowy). Zostanie ono rozesłane do wszystkich polskich diecezji, a decyzja o jego ewentualnym wykorzystaniu należeć będzie do biskupa diecezjalnego. Komisja wyjaśnia: „W minionych dniach Ojciec Święty wielokrotnie wzywał nas do modlitwy, prosząc Boga o dar pokoju dla Ukrainy, aby zakończyła się ta «odrażająca wojna». Wraz z Ukrainą pragniemy również przypomnieć o wszystkich innych konfliktach, których jest niestety stale wiele, w wielu krajach świata, a które papież Franciszek określił jako trzecią wojnę światową «w kawałkach»”.

Przeczytaj też: Każdy akt antysemityzmu jest aktem antychrześcijaństwa

DJ