Strona ofiary.auschwitz.org na tę chwilę zgromadziła dane o losach ponad 265 tys. osób i 1187 transportów, które trafiły do niemieckiego obozu zagłady.
Na stronie ofiary.auschwitz.org wyszukiwać można informacje o osobach deportowanych do niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz, jak również poznać szczegóły dotyczące większości transportów do obozu. W tej chwili znajdują się tam dane o 1187 transportach oraz 265 702 osobach, opracowane na podstawie ok. 1 miliona wpisów z dokumentów.
– Odzyskiwanie i pokazywanie tożsamości konkretnych ofiar Auschwitz to niezwykle ważna część naszej misji. Esesmani odzierali ofiary z człowieczeństwa, ale też – niszcząc dowody zbrodni – dążyli do zatarcia ich tożsamości. Dla władz obozowych ofiary były tylko numerami. Dla nas każda z tych osób ma swoje imię, twarz i historię. Strona ofiary.auschwitz.org to coś znacznie więcej niż tylko narzędzie badawcze. Tak naprawdę to budowany krok po kroku pomnik pamięci ofiar Auschwitz, który nie tylko pozwala zobaczyć poszczególne osoby, ale też – poprzez ukazanie systemu transportów – zobrazować potworną skalę systemu terroru nazistowskich Niemiec – powiedział dyrektor Muzeum dr Piotr M. A. Cywiński.
– Nowa strona to efekt wieloletniej pracy całego zespołu naszych archiwistów i historyków. Możemy dzisiaj korzystać z tego nowoczesnego narzędzia m.in. dzięki pracom zrealizowanym w ramach projektu „Przywracanie tożsamości deportowanych i więzionych w KL Auschwitz”. Częścią naszej wspólnej misji jest zachowanie pamięci o wszystkich deportowanych i więzionych w obozie Auschwitz, dlatego poza badaniem archiwalnych dokumentów tak ważne jest ich udostępnianie. Mam ogromną nadzieję, że będzie ono służyć nie tylko badaczom, ale także wszystkim, którzy chcą poznawać i opowiadać o tragicznych losach ludzi w Auschwitz – powiedział Rafał Pióro, zastępca dyrektora Muzeum, odpowiedzialny m.in. za projekty realizowane w Archiwum.
– Dostępny do tej pory na stronie internetowej wykaz ofiar został wzbogacony o chronologię transportów do Auschwitz. W pojedynczej metryce transportu znajdują się: liczba osób deportowanych, zakres numerów wydawanych mężczyznom i kobietom, a w przypadku transportów Żydów także liczbę osób zamordowanych w komorach gazowych bezpośrednio po selekcji – powiedziała Ewa Bazan, zastępca kierownika Sekcji Analiz i Informacji Archiwalnej odpowiedzialna za merytoryczną stronę projektu.
Poszczególne transporty połączono z imionami i nazwiskami więźniów według zakresów wydanych podczas rejestracji numerów obozowych. Dzięki temu można przypisać dane dotyczące konkretnej osoby do odpowiedniego transportu.Dane dotyczące poszczególnych transportów przedstawiane są także w formie interaktywnej mapy.
– Zaznaczono na niej miejsca, z których nastąpiła deportacja do obozu. Ilustruje ona masowość transportów do Auschwitz. Jej rolą jest przede wszystkim uświadomienie użytkownikowi zasięgu i skali deportacji. Ułatwia to również geograficzne umiejscowienie miejsc, dając użytkownikowi np. świadomość, które miejscowości z jego okolicy były sceną tamtych tragicznych wydarzeń – powiedział Maciej Majcherek, twórca strony, który odpowiada za informatyczną stronę projektu.
Dane pochodzą z wielu źródeł archiwalnych i opracowań naukowych. Wśród nich są m.in. numerowe wykazy transportów do KL Auschwitz „Nummernwerzeichnis”, informacje pochodzące z „Kalendarium wydarzeń w KL Auschwitz” Danuty Czech, publikacji „Ile Ludzi zginęło w KL Auschwitz” Franciszka Pipera, zestawień transportów Żydów z okupowanej Francji autorstwa Serge’a Klarsfelda, czy też publikacji autorstwa Ward’a Adriaensa, dr Maxime Steinberg, dr Laurence Schram, Patrici Ramet, Erica Hautermanna oraz Ilse Marquenie „Mecheln-Auschwitz 1942-1944: Zagłada Żydów i Cyganów z Belgii”. Informacje o deportacjach Żydów z Węgier powstały w oparciu o relacje zebrane przez prof. R. Brahama, listy więźnia Leo Glasera, czy wykazy transportów sporządzone przez Mikulasa Gaško opracowane przez dr. Piotra Setkiewcza, kierownika Centrum Badań Muzeum.
– Do nowego systemu wprowadzono także informacje o transportach z pięciu dystryktów okupowanej Polski, które zebrano w publikowanych w latach 2000-2013 „Księgach Pamięci Polek i Polaków deportowanych do KL Auschwitz” – dodała Ewa Bazan.
– Strona powstaje dzięki współpracy zespołu Muzeum wraz z wolontariuszami i studentami odbywających praktyki w Miejscu Pamięci. Ogromne podziękowania należą się wolontariuszom i praktykantom wykonującym tłumaczenia na język angielski. To m.in. uczniowie i nauczyciele International British School z Krakowa wraz z nauczycielem historii Robertem Nicholsonem oraz studenci kierunków filologicznych i lingwistycznych.
Współpraca ta nie byłaby możliwa bez zaangażowania Wolontariatu i Praktyk w Międzynarodowym Centrum Edukacji o Auschwitz i Holokauście, a prace nad udostępnieniem tych danych trwałyby jeszcze wiele lat – powiedziała Anna Jawień z Sekcji Analiz i Informacji Archiwalnej, koordynująca tłumaczenia na język angielski.
– Dostępne dane nie są jeszcze kompletne, a proces ich uzupełniania potrwa kolejne lata. Narzędzie jest już jednak na tyle zaawansowane, że zdecydowaliśmy się na jego upublicznienie w obecnej formie. Na pewno będzie to bardzo pomocne dla rodzin Ofiar, badaczy, nauczycieli, a także edukatorów zajmujących się historią Auschwitz i Holokaustu. Dane o więźniach oraz transportach będą uzupełnianie w miarę postępu prac – powiedział dr Krzysztof Antończyk, kierownik Sekcji Analiz i Informacji Archiwalnej odpowiadający za współpracę z innymi miejscami pamięci w tym projekcie.
– Co ważne, współpracę z nami deklarują już inne miejsca pamięci i muzea, m.in. Memorial de la Shoah z Paryża. Dzięki temu każda informacja o nazwisku ofiary będzie opublikowana z wzajemnymi linkami kierującymi użytkowników do stron internetowych partnerów. To naprawdę ogromne przedsięwzięcie wykraczające poza projekt stricte archiwalny – podkreślił dr Krzysztof Antończyk.
Wszystkie osoby, pragnące wspomóc rozwój projektu ofiary.auschwitz.org prosimy o kontakt z Sekcją Analiz i Informacji Archiwalnej archwium@auschwitz.org
Przeczytaj również: Twarze Auschwitz
