Perspektywa zwierzęca, sojusze z roślinami, grzybna sprawczość… Posthumanizm, kwestionując wyższość osoby ludzkiej nad innymi bytami, stanowi dla personalizmu szczególne wyzwanie.
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” lato 2024. W wolnym dostępie można przeczytać jedynie jego fragment. W całości jest otwarty tylko dla prenumeratorów naszego pisma i osób z wykupionym pakietem cyfrowym. Subskrypcję można kupić TUTAJ.
Wyrażenie „osoby przyrodnicze” spadło na zebranych znienacka. Joanna Erbel, socjolożka i aktywistka miejska, wprowadziła je do swojej wypowiedzi w sposób zupełnie naturalny, mimochodem, nie koncentrując się na nim, najwyraźniej traktując je jako zupełnie standardowy element współczesnego dyskursu. Cała choreografia oznak konsternacji, jaka nastąpiła po tych słowach na sali, wskazywała, że dla tej grupy odbiorców niczego oczywistego w nim nie było. Joanna Erbel głos zabrała jako panelistka w ramach dyskusji „Gdzie szukać nadziei w czasach radykalizacji” zorganizowanej z okazji 65-lecia kwartalnika „Więź” 17 kwietnia 2023 r. w BUW-ie.
Słuchający debaty, najczęściej związani z tym właśnie środowiskiem zakorzenionym w myśleniu personalistycznym, spoglądali po sobie z wypisanym na twarzy zaskoczeniem, co znalazło swój wyraz w rozmowach toczonych później w kuluarach. Wynikało z nich, że szczególnie przedstawiciele starszego pokolenia nie odnotowali także pojawienia się w użyciu połączenia wyrazowego „osoby zwierzęce”, czyniącego wcześniejszy krok w rewolucji terminologicznej.
Niezależnie od stosunku do tych wyrażeń, sama ich nieznajomość wśród wykształconych przedstawicieli intelektualnego środowiska, przy dużym rozpowszechnieniu w innym kręgu światopoglądowym, jest niepokojącym zjawiskiem – kolejnym przykładem istnienia coraz bardziej nieprzenikalnych dla siebie „baniek społecznych”. Utrzymywanie interakcji niemal wyłącznie w jednorodnych grupach, których członkowie charakteryzują się podobnymi poglądami i wartościami, sprawia, że niewiele trzeba sobie nawzajem wyjaśniać. Własne przekonania nie wymagają uzasadnienia, kiedy nie są konfrontowane z odmiennymi punktami widzenia. Chociaż wygodna, nie jest to jednak sytuacja zdrowa ani sprzyjająca rozwojowi. W środowisku „Więzi”, ceniącym wartość dialogu, to stwierdzenie ma znamiona truizmu.
Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń
Pakiet Druk+Cyfra
-
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
z bezpłatną dostawą w Polsce - 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.
Pakiet cyfrowy
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
- Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
w trakcie trwania prenumeraty)
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” lato 2024 jako część bloku tematycznego „Popołudnie personalizmu”.
Pozostałe teksty bloku:
Redakcja kwartalnika „Więź”, „Personalistyczny ster w głowie i rękach. Manifest niedokończony”
Karol Grabias, „Osoba po nieufności. Personalizm postkrytyczny”
