Thomas Philippe, Jean Vanier i „L’Arche”. Streszczenie raportu komisji badawczej

W skład niezależnej komisji badawczej wchodzili specjaliści z różnych dziedzin: historii, socjologii, psychiatrii, psychoanalizy i teologii.

Jak już informowaliśmy, w poniedziałek został opublikowany niezwykle obszerny, 900-stronicowy raport niezależnej komisji badawczej powołanej na wniosek Międzynarodowej Federacji Wspólnot „L’Arche”. Ruch ten, założony przez Jeana Vaniera (1928–2019), tworzy domy, w których mieszkają osoby z niepełnosprawnością intelektualną oraz ich pełnosprawni asystenci.

Powołanie komisji było odpowiedzią na zgłoszone sytuacje nadużyć seksualnych ze strony Jeana Vaniera wobec dorosłych kobiet. Działo się to najczęściej w ramach indywidualnego towarzyszenia duchowego.

W skład niezależnej komisji badawczej weszli specjaliści z różnych dziedzin: historii, socjologii, psychiatrii, psychoanalizy i teologii. Została powołana również rada naukowa, której komisja przedstawiała regularnie wyniki swoich prac. Jak podają autorzy raportu, główne cele ich opracowania były następujące: „wyjaśnić historię powstania «L’Arche»; zidentyfikować relacyjną, kulturową i instytucjonalną dynamikę, która mogła mieć wpływ na zaistnienie sytuacji nadużyć; pokazać osobistą trajektorię Jeana Vaniera oraz jego relacji z Thomasem Philippem, jak również określić stopień jego wiary w dewiacyjny mistycyzm, w który został wprowadzony”.

Raport komisji składa się z siedmiu części. Dotyczą one kolejno: osobistej biografii Jeana Vaniera i czynników nań wpływających; powiązań między „L’Arche” a wcześniejszą grupą „Woda żywa” [franc.: l’Eau vive] założoną przez Thomasa Philippe’a OP, która – po ukaraniu założyciela przez Święte Oficjum w 1956 r. – zgodnie z zaleceniami Watykanu miała się rozpierzchnąć, a jednak kilka lat później stała się rdzeniem pierwszej wspólnoty „L’Arche”; socjologicznej analizy modelu zarządzania i sprawowania władzy w „L’Arche” przez Jeana Vaniera; nadużyć popełnianych przez o. Thomasa Philippe’a i Jeana Vaniera; hipotez psychiatrycznych w odniesieniu do obu postaci; psychoanalitycznego spojrzenia na życie Jeana Vaniera; krytycznej analizy pism i duchowości Vaniera.

Komisja pracowała całkowicie niezależnie od „L’Arche”. Jej członkowie uzyskali dostęp do nieznanych wcześniej materiałów z archiwów watykańskich, dominikańskich i innych. Przeanalizowali m.in. 1,4 tys. listów otrzymanych lub napisanych przez Jeana Vaniera. Odbyli 119 wywiadów z 89 osobami.

Polski przekład streszczenia raportu niezależnej komisji badawczej (84 strony) można pobrać tutaj. Równocześnie „L’Arche” zachęca do zapoznania się z treścią pełnego raportu. Jest to opracowanie 900-stronicowe, obecnie dostępne tylko w językach francuskim i angielskim.

Ponadto w poniedziałek zostały opublikowane także komunikat prasowy Międzynarodowej Federacji Wspólnot „L’Arche” i list dyrektorów „L’Arche” do wspólnot. Streszczenie raportu skomentował w tekście „Diabeł spuszczony z łańcucha” Zbigniew Nosowski, redaktor naczelny kwartalnika „Więź” i wieloletni uczestnik innego ruchu współzakładanego przez Jeana Vaniera – „Wiara i Światło”.

Przeczytaj również: Najtrudniejsza wiadomość świata