Ks. Alfred obojętnie nie przechodzi. 65 urodziny i 40-lecie kapłaństwa ks. Alfreda Wierzbickiego

Chyba bez własnej woli, ale zgodnie ze swą chrześcijańską, a także do głębi kapłańską wrażliwością wpisał się ksiądz Alfred w logikę ewangelicznego ognia i rozłamu.

Homilia wygłoszona w lubelskim kościele powizytkowskim 14 sierpnia 2022 r.

„Przyszedłem ogień rzucić na ziemię. (…) Czy myślicie, że przyszedłem dać ziemi pokój? Nie, powiadam wam, lecz rozłam”. Trudno o bardziej kłopotliwy tekst Ewangelii na Jubileusz 40-lecia kapłaństwa. Nie lepiej było przywołać słowa Chrystusa z Wieczernika: „Pokój zostawiam wam, pokój mój daję wam”?

Kapłan przecież to ten, kto ma głosić Ewangelię, radosną nowinę o zbawieniu, kto ma w imię Chrystusa jednać ludzi z Bogiem i między sobą, kto ma właśnie wprowadzać pokój! Ale pamiętajmy, że zaraz potem Pan Jezus dodaje: „Nie tak jak daje świat, Ja wam daję”. I pamiętajmy, że cała ta mowa Zbawiciela miała miejsce w przeddzień Jego męki, okrutnej i haniebnej w oczach ludzi śmierci krzyżowej. Więc nie o jakikolwiek pokój Chrystusowi chodzi, ale o taki, który wyrasta ze sprzeciwu wobec zła: wobec grzechu, nieprawości, obłudy, zapomnienia o Bogu. A zarzewie tego grzechu każdy z nas w sobie nosi.

Dla księdza, który zajmuje się profesjonalnie etyką, krzywda jakiej doznają słabi ze strony mocnych, obojętność otoczenia na dziejącą się niesprawiedliwość, obłuda ogarniająca życie społeczne, wykorzystywanie autorytetu Boga i Kościoła dla doraźnych celów politycznych, rozmijanie się liderów Kościoła z ich apostolską funkcją – to nie tematy, które od czasu do czasu nabierają aktualności i angażują nas, głównie emocjonalnie. To temat główny, stale obecny

Ks. Andrzej Szostek

Udostępnij tekst

Facebook

Twitter

Owszem, Chrystus chce nam dać pokój – i to taki pokój, który usuwa wszelki niepokój. „Niech się nie trwoży serce wasze, ani się nie lęka”. Ale droga do budowania i osiągnięcia tego pokoju wiedzie przez sprzeciw i walkę. „Troje stanie przeciw dwojgu, a dwoje przeciw trojgu, ojciec przeciw synowi a syn przeciw ojcu”. Bo Boże słowo niekoniecznie odpowiada ludzkim oczekiwaniom, raczej same te oczekiwania w zaskakujący i często bolesny sposób koryguje.

Znakomity przykład tego rozdwojenia pomiędzy oczekiwaniem ludzkim a Bożą mądrością i Jego suwerenną wolą daje dziś przykład Jeremiasza proroka. Uprzytomnijmy sobie dramatyzm tamtej sytuacji. Judą rządził Sedecjasz, ale na tronie osadził go potężny król babiloński Nabuchodonozor. Kiedy jednak Chaldejczycy musieli odstąpić od Jerozolimy do walki z Egiptem, pojawiła się szansa wyzwolenia Judy spod ich panowania. Trzeba było zagrzać lud do walki z najeźdźcą. Szczególnie ważną rolę pełnił tu prorok, który ma obwieszczać przychylność Boga dla tego patriotycznego zrywu, która da Judejczykom silną nadzieję na zwycięstwo.

A co mówi Jeremiasz? „To mówi Jahwe: Kto pozostanie w tym mieście, umrze od miecza, głodu i zarazy; kto zaś przejdzie do Chaldejczyków, pozostanie przy życiu”. No to przecież czystej wody defetyzm, a nawet zdrada! „Przywódcy więc powiedzieli do króla: »Niech umrze ten człowiek, bo naprawdę obezwładnia on ręce żołnierzy (…) i ręce całego ludu, gdy mówi do nich podobne słowa. Człowiek ten nie szuka przecież pomyślności dla tego ludu, lecz nieszczęścia!«”.

Sęk w tym, że Jeremiasz przekazywał ludowi to, co mówi Jahwe, a nie to, czego oczekują judejscy patrioci. Więc wpakowali go do cysterny. Potem go jeszcze z niej wydobyli, jeszcze będzie Jeremiasz na wygnaniu pocieszał Judę i całego Izraela, przepowiadając kres ich niewoli babilońskiej – ale dla chrześcijan Jeremiasz jest figurą i zapowiedzią Jezusa Chrystusa, którego już z tej cysterny śmierci ludzie nie wyciągnęli. Wyciągnął Go Bóg w dniu zmartwychwstania, ku zdumieniu uczniów, a niedowierzaniu lub wręcz przerażeniu przeciwników Jezusa.

Czy te właśnie teksty nie rozświetlają nam tajemnicy kapłaństwa naszego drogiego 65-latka? Kapłani są różni, bo w różnych miejscach i czasach ich Chrystus postawił. Niektórzy są misjonarzami, inni proboszczami, jeszcze inni łączą kapłaństwo z pracą naukową lub administracyjną. Różnie więc wygląda owo otwieranie na chrystusowy pokój, połączone z ewangelicznym ogniem, jaki ma wypalić w nas pokój pozorny, podszyty ułomnością i grzechem, który czyni nas obcymi Bogu i sobie nawzajem.

Kapłan to ponti-fex, przerzucający mosty pomiędzy Bogiem i człowiekiem oraz pomiędzy ludźmi. Ale kapłan to także sacer-dos, święty dar ofiarny; dar, którym ma się stać całe jego kapłańskie życie, który także bywa ceną za sprzeciw wobec oczekiwań ludzkich rozmijających się z Bożą mądrością i Bożą wolą. Księdzu Alfredowi chyba w znacznej mierze ta właśnie rola przypadła w udziale. Nie szukał sporów i waśni. Jest z natury człowiekiem otwartym i pogodnym, łatwo nawiązuje kontakt z innymi, jest wrażliwy na piękno tego świata (inaczej jakże by mógł być poetą!), obdarzony znakomitym poczuciem humoru.

Ale jest też etykiem. Każdy z nas w elementarnym sensie jest etykiem, bo każdy musi podejmować moralne wyzwania, przed jakimi życie go stawia – ale etyk wręcz notorycznie z tymi wyzwaniami ma do czynienia. Dla etyka, a zwłaszcza dla księdza, który zajmuje się profesjonalnie etyką, krzywda jakiej doznają słabi ze strony mocnych, obojętność otoczenia na dziejącą się niesprawiedliwość, obłuda ogarniająca życie społeczne, wykorzystywanie autorytetu Boga i Kościoła dla doraźnych celów politycznych, rozmijanie się liderów Kościoła z ich apostolską funkcją – to nie tematy, które od czasu do czasu nabierają aktualności i angażują nas, głównie emocjonalnie. To temat główny, stale obecny w życiu księdza-etyka; temat, obok którego nie może przejść obojętnie.

I ksiądz Alfred wobec tych problemów obojętnie nie przechodzi. Staje w obronie tych, których wypowiedzi publicznych i działań bynajmniej nie aprobuje, ale którzy zasługują na uszanowanie ich praw obywatelskich. Wytyka błędy niektórych duchownych, w tym także hierarchów, gdy rozmijają się z prawdą, a zwłaszcza gdy Ewangelię podporządkowują politycznym kalkulacjom. Nie uchyla się od dostrzeżenia grzechów i błędów ludzi Kościoła, nazywa te grzechy i błędy po imieniu i poddaje je ocenie w świetle Ewangelii Chrystusowej. Dopomina się o wrażliwość na krzywdę, jaka spotyka wielu społecznie wykluczonych, w tym także imigrantów, którym odmawia się pełni ludzkiej godności lub się ich wypycha siłą z granic rzekomo bardzo katolickiego państwa.

Spotyka go za to krytyka jego kościelnych i uczelnianych przełożonych. Zarzuca mu się, że ma niewyparzony język. Ale jak mówić grzecznie i spokojnie o sprawach, które budzą słuszny i wielki gniew? Chyba bez własnej woli, ale zgodnie ze swą chrześcijańską, a także do głębi kapłańską wrażliwością wpisał się ksiądz Alfred w tę przywołaną w dzisiejszej Ewangelię logikę ewangelicznego ognia i rozłamu.

Ksiądz Alfred jest poetą. Byłoby niestosowne, gdyby o tym dziś nie wspomnieć. Jego utwory z reguły są krótkie, niekiedy jednozdaniowe. Dwa z nich tu przypomnę. Jeden to – wybrane z wielu – poetyckie świadectwo jego moralnej wrażliwości:

– TEN CZŁOWIEK
– ta nastolatka
– tęczowa zaraza
tak łatwo odebrać twarz
kto mówi z pozycji wyższości
już stracił rację

Komentarz zbędny. A drugi – to wprost nawiązanie do dzisiejszej uroczystości:

CZTERDZIEŚCI DNI w fiolecie.
Liturgia wciąga mnie coraz bardziej,
jestem księdzem już czwartą dekadę.
Szaty przylegają jak na miarę,
ale nie czuję się w nich wygodnie.
Na rany boskie, czego ja szukam

Drogi Księże Alfredzie, życzę serdecznie, chyba nie tylko ja, by się Ksiądz nigdy we fiolecie za wygodnie nie czuł. I by Ksiądz wciąż pytał „na rany boskie, czego ja szukam”. Bo kapłaństwo to nie jest funkcja, którą się po prostu ma i sprawuje. Kapłaństwo to dar szczególny, dar Jezusa Chrystusa, jedynego i Najwyższego Arcykapłana.

Proszę pozwolić, że przypomnę słowa jeszcze jednego kapłana-poety (i to jakiego poety!) księdza Jana Twardowskiego, który o kapłaństwie i do kapłanów często i wiele mówił. Oto jego słowa, adresowane zwłaszcza do kapłanów wieloletnich, takich jak Alfred i ja.

Ks. Twardowski pyta: „Czy może ksiądz, mający już wiele lat kapłaństwa, nagle poczuć się przy ołtarzu tak jak prymicjant, który odprawia pierwszą Mszę Świętą i rozdaje obrazki prymicyjne? Ten, kto żyje miłością i szuka miłości w Komunii Świętej, spowiedzi, Ewangelii, zaczyna rodzić się na nowo. Ksiądz, odprawiający Mszę Świętą po raz nie wiadomo który, może nagle odkryć, że to jest jego pierwsza Msza – ta, na którą tak długo czekał, i nagle stała się ona jego największym szczęściem”.

Alfredzie Drogi, dziękujemy dziś Panu Bogu za Ciebie: za to, że powołał Cię do życia i do kapłaństwa. Za to, że tak trudną, ale tak zarazem ważną drogę kapłaństwa Ci wyznaczył. Dziękujemy Tobie za to, żeś ten Boży głos usłyszał i usiłujesz stale iść za nim. I życzymy wiary i wytrwałości w Twej kapłańskiej służbie, którą pełnisz z taką determinacją, w tak szerokim zakresie. Ale wśród tych życzeń niech nie zabraknie tego, o czym pisał ks. Twardowski: by Msza Święta, po raz któryś odprawiana, stawała się wciąż nagle Twym największym szczęściem.

Na koniec słowo do wszystkich zebranych, do chrześcijan, którzy nie uczestniczą w darze sakramentalnego kapłaństwa. Otóż to sakramentalne kapłaństwo wyrasta z kapłaństwa powszechnego, które zakorzenione jest w sakramencie chrztu. Wszyscy jesteśmy wezwani do przezwyciężenia  w sobie – mocą Chrystusa – ciemności grzechu i do naśladowania naszego Mistrza.

Przywołajmy jeszcze raz słowa z Listu do Hebrajczyków, adresowanego przecież nie do księży tylko: „Bracia: Mając dokoła siebie takie mnóstwo świadków, zrzuciwszy wszelki ciężar, a przede wszystkim grzech, który nas łatwo zwodzi, biegnijmy wytrwale w wyznaczonych nam zawodach. Patrzmy na Jezusa, który nam w wierze przewodzi i ją wydoskonala. On to zamiast radości, którą Mu obiecywano, przecierpiał krzyż, nie bacząc na jego hańbę, i zasiadł po prawicy na tronie Boga”.

Tak oto jeszcze raz powraca prawda o pokoju chrystusowym: pokoju, który ma być naszym udziałem, bo jest zamysłem samego Boga, ale do którego droga wiedzie przez zmaganie z grzechem i złem, w sobie i wokół siebie. Amen.

Przeczytaj także: Ks. Alfred Wierzbicki – Ewangelizacja za pomocą państwowego przywileju jest karykaturą