Wystawy sztuki, marsze pamięci i modlitwy, koncerty, wykłady, spacery po nieistniejącym mieście – to wydarzenia zorganizowane przez lokalnych społeczników dla upamiętnienia tragicznych wydarzeń.
W sierpniu mija 80 lat zagłady gett w Otwocku, Falenicy i Rembertowie.
– W Otwocku od 2002 r. organizujemy publiczne upamiętnienia tego najbardziej tragicznego dnia w historii miasta (19 sierpnia 1942 r. połowa mieszkańców Otwocka została wywieziona do obozu zagłady w Treblince). 80. rocznica zobowiązuje nas jako lokalnych społeczników w sposób wyjątkowy. Skoro przyjeżdża specjalnie na ten dzień z Izraela jeden z ostatnich żyjących ocalałych żydowskich otwocczan, prawie 90-letni Yossi Nitzan z żoną Batią (zresztą akurat w swoją 60. rocznicę ślubu), to i my powinniśmy godnie uczcić pamięć naszych żydowskich współobywateli – mówi Katolickiej Agencji Informacyjnej Zbigniew Nosowski, przewodniczący Społecznego Komitetu Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich oraz chrześcijański współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów, redaktor naczelny „Więzi”.
18 sierpnia o g. 19 przy parafii św. Wincentego a Paulo odbędzie się wernisaż wystawy malarstwa prof. Wojciecha Cieśniewskiego.
Proboszcz ks. Bogdan Sankowski wyjaśnia, że miejsce wystawy może niektórych zaskakiwać, ale on nie ma wątpliwości, że parafia powinna wziąć udział w obchodach 80. rocznicy zagłady otwockich Żydów, a wystawa obrazów inspirowanych m.in. fotografiami otwockich Żydów jest jednym z najpiękniejszych sposobów takiego uczestnictwa.
„Historii naszego miasta i naszej parafii nie da się uczciwie opowiedzieć bez Żydów. W okresie międzywojennym w Otwocku było kilka synagog i jedna parafia rzymskokatolicka. Choć nie były to czasy ekumenizmu i dialogu międzyreligijnego, relacje między wyznawcami różnych religii układały się zasadniczo dobrze. Symbolem tego może być, napisana w języku jidysz, autobiograficzna powieść Symchy Symchowicza «Pasierb nad Wisłą», w której autor, wychowany w Otwocku, opisuje z sentymentem figurę Chrystusa z krzyżem przy ulicy Orlej” – pisze ks. Sankowski w artykule opublikowanym na stronie ŻydziOtwoccy.pl.
Podczas niemieckiej okupacji w Otwocku hitlerowcy utworzyli getto, obejmujące teren parafii. Ówczesny proboszcz, ks. Ludwik Wolski, oraz wikary ks. Jan Raczkowski, kapelan Szarych Szeregów, udzielali pomocy Żydom, dla których plebania i kościół stały się miejscem schronienia i opieki. Księża bezinteresownie wystawiali fikcyjne świadectwa urodzenia dla żydowskich dzieci i przekonywali parafian do pomocy Żydom, gromiąc z ambony szantażystów i szmalcowników. Obaj otrzymali pośmiertnie medale Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, które są obecnie umieszczone w kaplicy Matki Bożej, patronki Otwocka.
Marsz pamięci i modlitwy w Otwocku odbędzie się w piątek, 19 sierpnia, wyruszając o g. 17 z ul. Reymonta (przy rondzie B. Marchlewicza).
Udział w marszu, oprócz wspomnianego Yossiego Nitzana, zapowiedzieli również m.in.: były rzecznik praw obywatelskich, prof. Adam Bodnar, ambasador Izraela w Polsce Yacov Livne, ambasador Niemiec w Polsce Thomas Bagger, biskup warszawsko-praski Romuald Kamiński, rabin Icchak Rapoport z warszawskiej gminy żydowskiej. W modlitwę włączy się swoim śpiewem Sława Przybylska.
W niedzielę 21 sierpnia odbędzie się marsz pamięci Rembertów-Falenica. Jego uczestnicy przejdą tą samą 15-kilometrową trasę, jaką przeszli 20 sierpnia 1942 r. rembertowscy Żydzi, by dołączyć w Falenicy do mieszkańców tutejszego getta, skąd wszystkich wywieziono do obozu zagłady w Treblince.
Pełny program obchodów i szczegółowe informacje znaleźć można tutaj.
Przeczytaj też: Pomnikowy wariat
