Wiosna 2024, nr 1

Zamów

Opowiedzieć o katastrofie. Twórcy wobec wojny

Łesia Chomenko, „Max in the army” / „Maks w wojsku” (2022), wystawa „This is Ukraine: Defending Freedom”. Fot. Piotr Kosiewski

Ukraińskie artystki i artyści bardzo wiele powiedzieli o wojnie rozpoczętej przez Rosję w 2014 r. Ich prace zapowiadały nieuchronną katastrofę. Ich dzieła były silnie obecne nie tylko w ukraińskim, ale też międzynarodowym obiegu artystycznym. Dlaczego widziano te prace, lecz w rzeczywistości ich nie zobaczono?

Pisarka, fotograficzka i artystka Jewhenija Biełoruseć (Yevgenia Belorusets) w dniu agresji Rosji 24 lutego br. zanotowała: „[…] nigdy nie wyobrażałam sobie początku wojny. Dziwne. Byłam w Donbasie, kiedy wybuchła wojna z Rosją w 2014 roku. Ale wtedy weszłam w wojnę: w mglistą, niejasną strefę przemocy. Wciąż pamiętam ogromne poczucie winy, jakie czułam, będąc gościem w katastrofie, gościem, który mógł w każdej chwili odejść, gdyż mieszkał gdzie indziej”1.

Odpowiedzią ukraińskich artystów na rosyjski atak często było poczucie bezsilności. Świadomość tego – jak mówiła Sofija Andruchowycz w dyskusji Fundacji im. Stefana Batorego – że słowa nie mogą oddać tego, co się dzieje, a może nawet nie ma się prawa składania tych słów w opowieść, kiedy ludzie cierpią, giną. A jednak niektórzy zaczęli niemalże od razu opowiadać o tym, czego doświadczają zaatakowani przez Rosję mieszkańcy Ukrainy.

Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń

Pakiet Druk+Cyfra

    • 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
      z bezpłatną dostawą w Polsce
    • 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
    • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.

Pakiet cyfrowy

  • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
  • Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
    w trakcie trwania prenumeraty)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Podziel się

Wiadomość