Każdy z nas nosi w sobie libido coeli – żądzę nieba. Jej niezaspokojenie prowadzi do permanentnej duchowej frustracji. W Raju za drzwiami Fabrice Hadjadj proponuje nam coś na kształt intelektualno-duchowego śledztwa, którego przedmiotem jest tropienie śladów raju. I jest to śledztwo zaiste zaskakujące.
Fabrice Hadjadj, Raj za drzwiami. Esej o kłopotliwej radości, tłum. Justyna Nowakowska, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 2021, 510 s.
Motyw powstania swojej najnowszej książki Fabrice Hadjadj wyraża wprost: „Również i ja raz w życiu chciałbym w końcu podjąć jakiś ważny temat. Zająłbym się na poważnie śmiechem. Nie byle jakim śmiechem, nie wesołym, błazeńskim czy szyderczym, lecz owym śmiechem dziewczyny, która «jasno tak się roześmiała, jak Bóg się śmieje»” (s. 9)1. Ten cytat jednak myli.
Nie znam tekstu oryginalnego książki Hadjadja, ale przyznaję, że ten „śmiech” w tłumaczeniu Boskiej komedii mi tu przeszkadza, wprowadza fałszywą nutę, wiedzie na manowce rozumienia. W innym przekładzie odnośny fragment brzmi nieco inaczej: „Uśmiech tak boskim blaskiem ją tęczował, / Jakby w jej twarzy Bóg się rozradował”2. Chodzi o śmiech czy o uśmiech? Chyba jednak o uśmiech. W tradycji filozoficznej śmiech bowiem powiązany jest z komizmem, jest reakcją człowieka na zauważoną nieadekwatność, jest wyzwoleniem z człowieka negatywnych emocji.
Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń
Pakiet Druk+Cyfra
-
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
z bezpłatną dostawą w Polsce - 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.
Pakiet cyfrowy
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
- Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
w trakcie trwania prenumeraty)
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
