rE-medium | Tygodnik Powszechny

Wiosna 2024, nr 1

Zamów

Paradoks suwerenności. Jak upadał Afganistan

Dzieci na wraku czołgu. Kabul, 2005. Fot. swiss.frog / CC BY-NC 2.0

Po ataku na WTC postanowiono zbudować w Afganistanie nowoczesne państwo. Okazało się, że Zachód chciał za dużo i za szybko. Sytuacja wróciła do punktu wyjścia, afgańskie społeczeństwo jest podzielone bardziej niż kiedykolwiek, gospodarka stacza się w przepaść, miliony mieszkańców stoją w obliczu głodu.

Wesprzyj Więź

Mijają lata, a Afganistan wciąż płonie. Wojna w tym niegdyś spokojnym kraju stała się czymś tak normalnym, że samą ideę pokoju uczyniła abstrakcją. Atak na WTC w 2001 r. i późniejsza interwencja koalicji pod przewodnictwem USA sprawiły, że Afganistan stał się na kilka lat jednym z głównych tematów medialnych oraz obszarem szczególnego zainteresowania politologów, ekspertów od bezpieczeństwa, geopolityków i specjalistów od pomocy rozwojowej. Zamachy z 11 września dowiodły, że sytuacja peryferyjnego państwa może stanowić ogromne wyzwanie strategiczne dla świata, zwłaszcza gdy instytucjonalne słabości tego państwa są tak dramatyczne, że zostaje ono zawłaszczone przez organizację terrorystyczną.

Spektakularne fiasko międzynarodowych wysiłków włożonych w budowę afgańskiej republiki zdominowało specjalistyczną debatę zarówno na temat praktycznych działań czy lokalnych uwarunkowań, jak i teoretycznych filarów, na których winna się oprzeć pomoc rozwojowa i interwencja w państwach upadłych. Od pamiętnego ataku na nowojorskie wieże WTC minęło już ponad 20 lat. Dla części Afganistanu było to dwudziestolecie pełne nadziei, wyrażanej przede wszystkim przez młodych ludzi, dla których szansą na godne życie miały być praca i edukacja, a nie walka.

Jednak wydarzenia z sierpnia 2021 r. ostatecznie przekreśliły zarówno rozbudzone nadzieje, jak i dorobek minionych dwudziestu lat okupiony prawie dwustoma tysiącami ofiar łącznie po obu stronach. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że interwencja koalicji międzynarodowej pod przywództwem USA w 2001 r. nie była początkiem nowej wojny, lecz kolejną odsłoną wieloletniego konfliktu wywołanego jeszcze w innej rzeczywistości geopolitycznej, kiedy to realia zimnej wojny sprawiły, że w latach siedemdziesiątych XX w. kraj zmienił się z niezaangażowanego państwa buforowego między konkurencyjnymi blokami w arenę jednego z ich konfliktów zastępczych.

Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń

Pakiet Druk+Cyfra

    • 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
      z bezpłatną dostawą w Polsce
    • 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
    • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.

Pakiet cyfrowy

  • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
  • Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
    w trakcie trwania prenumeraty)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Podziel się

1
Wiadomość