Jeśli KUL godzi w człowieka, godzi w Chrystusa

Problem z KUL nie jest wyłącznie sprawą jednej partii czy jednego Kościoła, to jest sprawa publiczna wszystkich Polaków, także inaczej wierzących czy niewierzących.

Z przerażeniem przeczytałem wiadomości, m.in. w portalu Więź.pl, o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego wobec ks. Alfreda Wierzbickiego. Profesor Wierzbicki jest mi znany, współpracuje bowiem z Uniwersytetem Łódzkim już od ponad dekady. Publikował w Wydawnictwie UŁ swoje rozważania na temat Europy, głosu Soboru, filozofii Karola Wojtyły, żydowskiego Lublina, etyki i sensu czy etyki i komunikacji. Wielokrotnie też wysłuchiwałem – zawsze z wielką uwagą – jego referatów wygłaszanych w Ośrodku Badawczym Myśli Chrześcijańskiej przy Wydziale Filologicznym UŁ.

Nie zawsze we wszystkim się z nim zgadzałem, ale zawsze spotykałem człowieka, humanistę, chrześcijanina, który jako profesor uniwersytecki ceni sobie wyważenie poglądów i refleksję filozoficzną. Zawsze mógłbym powiedzieć, że występował „w obronie prawa, łagodności i sprawiedliwości” (Ps 45,5).

Atmosfera „donosicielstwa” na KUL gęstnieje. Pęcznieją teczki poszczególnych pracowników

prof. Jarosław Płuciennik

Udostępnij tekst

Facebook

Twitter

Tak też potraktowałem jego słynne poręczenie za Margot. Jako chrześcijanin nie chciał prześladowania i naruszania praw człowieka. A są one w wielu kręgach chrześcijańskich pewną ramą, poza które chrześcijaństwu nie godzi się wychodzić. Jezus Chrystus był prześladowany także dlatego, że ujmował się za grzesznikami, nie potępiał, ale szedł razem w miłosierdziu i miłości. 

W marcu pisaliśmy w liście otwartym łódzkich naukowców do rektorów polskich uczelni publicznych: „Wyrażaliśmy już publicznie słowa wsparcia dla księdza Wierzbickiego, bo jako chrześcijanie, choć nie zawsze katolicy, oraz humaniści (także agnostycy) odczytujemy poręczenie księdza za Margot jako wielki Chrystusowy odruch w odniesieniu do prześladowanych, poniżanych i lżonych. Jako chrześcijanin ks. Wierzbicki miał prawo do takiego gestu, zaś jako obywatel ma prawo także działać publicznie. Zwłaszcza że jest specjalistą od etyki i nauczania Jana Pawła II, a bada on dziedzictwo Soboru Watykańskiego II. Cenimy go za jego twórczość naukową, publicystyczną, literacką; podziwiamy jego odwagę myślenia także w wypowiedziach medialnych; wiele osób ze środowisk akademickich podziela jego opinie”.

List ten podpisali imiennie m.in. prof. Barbara Bogołębska (prof. emerytowana UŁ), promotorka doktoratu honoris causa ks. Adama Bonieckiego; dr hab. Tomasz Cieślak, profesor i były prorektor UŁ; prof. Grażyna Habrajska, kierownik Ośrodka Badań Myśli Chrześcijańskiej UŁ; prof. Joanna Jabłkowska, była prorektor UŁ; ks. prof. Andrzej Perzyński (UKSW); prof. Antoni Różalski, były rektor UŁ oraz niżej podpisany. Pod petycją podpisało się ponad 150 osób. 

Tymczasem sprawa wokół księdza Wierzbickiego toczyła się dalej: powoli zaciskała się pętla szkalowania, szczucia i lżenia (nawet banery na ulicach, objazdowa furgonetka), składano donosy do rektora. Z tego co wiem, atmosfera „donosicielstwa” na KUL gęstnieje. Pęcznieją teczki poszczególnych pracowników. 

Najbardziej jednak dla mnie przerażające jest to, że KUL powołuje się na standardy akademickie (misja uniwersytetu), pragnąc implementować standardy kościelne z jednego kręgu bardzo wąsko rozumianej ortodoksji. O tym świadczy też teologiczna analiza prof. Józefa Majewskiego „Ani heretyk, ani apostata, ani schizmatyk. Ks. Alfred Wierzbicki a doktryna kościelna”, opublikowana w Więź.pl, w której można przeczytać: „W ramach wspólnoty z Magisterium jest miejsce na krytykę, zadawanie pytań, problematyzowanie, różnorodność opinii, spór, a nawet niezgodę”. 

Inaczej uważa rektor KUL, ks. Mirosław Kalinowski. W najnowszym wywiadzie dla KAI powiedział: „Duchownemu, pracownikowi KUL, zatrudnionemu na wydziale prowadzącym kierunek misyjny, występującemu w mediach jako reprezentant KUL – nie można kwestionować nauki Konferencji Episkopatu Polski, stwierdzając między innymi, że należy przemyśleć antropologię chrześcijańską. To wywołuje niepokój”.

Obecnie Kolegium Rektorskie KUL – unikające działania z otwartą przyłbicą – twierdzi, że sprawa Margot nie jest głównym problemem dyscyplinarnym, lecz wypowiedzi ks. Wierzbickiego o dokumencie KEP na temat homoseksualizmu. Mimo to percepcja społeczna całego postępowania jest jednoznaczna. Atmosfera nagonki (bilbordy, publikacje) jednoznacznie wskazują na główny problem. 

Wszczynając akademicką procedurę dyscyplinarną w sprawie wątpliwej także kanonicznie z punktu widzenia doktryny katolickiej – ze smutkiem to stwierdzam wobec wszystkich braci i sióstr katolików – KUL przyczynia się do grzebania chrześcijaństwa w Polsce. Już w tej chwili wielu moich kolegów i koleżanek ze świata akademickiego odmawia miana uniwersytetu uczelni, która stosuje takie standardy względem swoich pracowników. O rosnącym autorytaryzmie świadczą również rzadko zwoływane posiedzenia Senatu KUL (po dwóch posiedzeniach we wrześniu ub.r. jedno posiedzenie odbyło się w marcu i drugie w czerwcu br.). 

Warto też zwrócić uwagę na ważny gest: rezygnację dziekanki Wydziału Nauk Humanistycznych KUL. Dr hab. Magdalena Charzyńska-Wójcik zrezygnowała z tej funkcji – jak się wydaje – w cichym proteście przeciwko temu, co się dzieje na uczelni. W jej oświadczeniu można przeczytać: „w związku z brakiem możliwości dalszego pełnienia zaszczytnej funkcji dziekana Wydziału Nauk Humanistycznych z dotychczasowym zaangażowaniem, zdecydowałam o wcześniejszym zakończeniu kadencji”. Decyzja ta odbierana jest społecznie jednoznacznie, choć oczywiście w tekście oświadczenia niczego o proteście nie ma.

Piszę to wszystko jako chrześcijanin, choć ewangelik, nie katolik – ale także jako były prorektor Uniwersytetu Łódzkiego. Problem z KUL nie jest bowiem wyłącznie sprawą jednej partii czy jednego Kościoła, to jest sprawa publiczna wszystkich Polaków, także inaczej wierzących czy niewierzących. Wielokrotnie bywałem na KUL i publikowałem w jego wydawnictwach. 

Znam znakomitych ludzi pracujących na lubelskiej uczelni. Nie dość, że prześladuje ich teraz ich własny rektor, to jeszcze sposób działania innej „twarzy” KUL – ministra Przemysława Czarnka – potęguje percepcję katolicyzmu w Polsce jako despotycznego, obskuranckiego, nietolerancyjnego, aroganckiego i bardzo często także chamskiego. 

To nie jest jednak problem tylko polskiego katolicyzmu. W tym wszystkim trzeba widzieć kwestie uniwersalne. Jeśli KUL godzi w człowieka, godzi w Chrystusa. Wydaje mi się, że o tym pisał w wierszu „Sfinks” Cyprian Kamil Norwid, którego pomnik stoi przed siedzibą KUL w Lublinie. 

Zastąpił mi raz Sfinks u ciemnej skały,
Gdzie jak zbójca, celnik lub człowiek biedny
„Prawd!” – wołając, wciąż prawd zgłodniały,
Nie dawa gościom tchu;
*
– „Człowiek?… jest to kapłan bez-wiedny
I niedojrzały…” –
Odpowiedziałem mu.
*
Alić – o! dziwy…
Sfinks się cofnął grzbietem do skały:
– Przemknąłem żywy!

Od siebie dodam do słów Norwida – może mi wybaczy – „Amen”.

Przeczytaj także: Nieudany wywiad z rektorem KUL