Trybunał Konstytucyjny opublikował w środę uzasadnienie do wyroku z 22 października, w którym uznał przepis o aborcji w przypadku dużego prawdopodobieństwa ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu za niezgodny z Konstytucją.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego w sprawie aborcji z 22 października wywołał olbrzymie społeczne emocje oraz falę protestów w wielu miastach kraju. Po tym jak przewodniczący i wiceprzewodniczący Konferencji Episkopatu Polski arcybiskupi Stanisław Gądecki i Marek Jędraszewski wyrazili wdzięczność Trybunałowi, protesty skierowały się także przeciwko Kościołowi, dochodziło do przerywania mszy.
Dziś poznaliśmy uzasadnienie do wyroku TK. Można je pobrać tutaj (plik PDF).
Czytamy w nim między innymi: „W ocenie Trybunału, dla dopuszczalności pozbawienia życia człowieka w okresie prenatalnym nie jest wystarczające prawdopodobieństwo wystąpienia okoliczności wskazanych w art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.r., bez względu na jego możliwe stopniowanie, a zatem także »duże prawdopodobieństwo«. Wszak nawet pozbawione wątpliwości stwierdzenie ciężkiego i nieodwracalnego upośledzenia płodu albo nieuleczalnej choroby zagrażającej jego życiu nie oznacza, że dotknięty nimi człowiek nie będzie mógł korzystać w pełni z praw i wolności gwarantowanych konstytucyjnie w postnatalnej fazie życia”.
„Trybunał zaznacza – czytamy dalej – że rozumiał, iż szeroki katalog okoliczności określonych w art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.r. obejmuje bardzo zróżnicowane przypadki. Stanowienie adekwatnych norm prawnych należy jednak do kompetencji ustawodawcy, a Trybunał może ewentualnie oceniać konstytucyjność przyjętych przez niego rozwiązań w przypadku zainicjowania kontroli”.
Publikacja uzasadnienia – podobnie jak wyrok – wyprowadziła ludzi na ulice.
„My się musimy z tym obszernym dokumentem zapoznać i dokonać bardzo rzetelnej, wnikliwej i poważnej analizy. Kiedy tę analizę zakończymy, wówczas przedstawimy na pewno swoje stanowisko w tej sprawie” – powiedziała rzeczniczka PiS Anita Czerwińska w TVP Info.
Zdaniem publicystki prawnej „Polityki” Ewy Siedleckiej uzasadnienie Trybunału „jest wewnętrznie sprzeczne, daje władzy »furtkę«, by nie zakazywać całkowicie aborcji ze względu na ciężkie uszkodzenie płodu. Ale cała sprawa kończy się zwycięstwem antyaborcjonistów”.
Po publikacji uzasadnienia przez TK Centrum Informacyjne Rządu poinformowało, że „zgodnie z wymogami konstytucyjnymi wyrok zostanie opublikowany dzisiaj w Dzienniku Ustaw” (stało się tak przed północą; można go przeczytać tutaj).
Brak uzasadnienia był powodem zwłoki nie tylko w publikacji wyroku, ale też w podjęciu przez Sejm prac nad projektem nowelizacji przepisów dotyczących aborcji zgłoszonym przez prezydenta Andrzeja Dudę. Po wyroku z 22 października prezydent zaproponował, że jedynie wystąpienie tzw. wad letalnych będzie uprawniało do podjęcia decyzji o przerwaniu ciąży w przypadku tzw. przesłanki embriopatologicznej.
„W sytuacji, kiedy nie mamy opublikowanego wyroku Trybunału Konstytucyjnego i nie znamy jego uzasadnienia, trudno ten projekt ocenić pod względem prawnym” – mówił Katolickiej Agencji Informacyjnej w listopadzie poseł Tomasz Latos, przewodniczący sejmowej komisji zdrowia, która razem z komisją sprawiedliwości i praw człowieka miała się zająć projektem prezydenta.
Po wydaniu wyroku swoje stanowisko opublikowała Helsińska Fundacja Praw Człowieka. Przypomina w nim, że „w świetle prawa decyzja podjęta przez Trybunał w tak ukształtowanym składzie nie jest w istocie orzeczeniem. Dlatego też wzywamy tych, którzy będą wydawać rzeczywiste orzeczenia – sędziów i lekarzy – o niebranie pod uwagę tego tzw. orzeczenia TK”.
Przeczytaj także: Ks. Szostek: Gniew kobiet jest uzasadniony, a katolicy w Polsce nie są prześladowani
KAI, JH
