W kampanii wyborczej wiele mówiono o zderzeniu cywilizacji, wojnie kulturowej, walce dobra ze złem, sporze wiary z niewiarą. Czy te aksjologiczne różnice mają charakter obiektywny? A może to spór polityczny, umiejętnie podsycany w kategoriach religijnych czy cywilizacyjnych? – dyskutują: Jacek Cichocki, Paweł Musiałek i Karolina Wigura oraz Zbigniew Nosowski.
Zbigniew Nosowski: Reprezentują Państwo wyraźnie różne perspektywy ideowe w spojrzeniu na polską politykę. To ważne, bo chcielibyśmy przede wszystkim porozmawiać o podziałach między Polakami, które się ujawniały w prezydenckiej kampanii wyborczej. Ale, rzecz jasna, „Więź” zainteresowana jest jeszcze bardziej – podobnie jak Państwo – myśleniem o całości, o wspólnym dobru, z uwzględnieniem tych, którzy myślą inaczej.
Chciałbym zacząć od pytania o wartości. Czy główny podział polityczny, jaki obserwowaliśmy w ostatnich miesiącach, ma charakter aksjologiczny? W trakcie kampanii bardzo często można było usłyszeć – zwłaszcza ze strony osób mocno zaangażowanych po którejś ze stron – o zderzeniu aksjologicznym: o wojnie cywilizacji, o wojnie kulturowej, o walce dobra ze złem, o sporze wiary z niewiarą, o walce patriotyzmu ze zdradą, o zderzeniu odmiennych wizji Polski, z których tylko jedna jest słuszna, a drugą trzeba całkowicie odrzucić.
Na ile ten wymiar sporu ma charakter obiektywny? A na ile jest to zwykły spór polityczny, umiejętnie podsycany w kategoriach religijnych czy cywilizacyjnych po to, aby przedstawić oponentów jako śmiertelnych wrogów i wynieść z tego konkretne korzyści wyborcze?
Paweł Musiałek: Moim zdaniem, ten spór – choć różnie można go nazywać – ma charakter obiektywny. Główną oś podziału można określić jako rozróżnienie na Polskę liberalną i solidarną, czy – inaczej mówiąc – liberalną i konserwatywną albo modernizacyjną i konserwatywną. Pokazują to także liczne socjologiczne badania wartości wyznawanych przez Polaków.
Szczególnie istotna jest tu różnica pomiędzy miastami wielkimi a mniejszymi. To napięcie zresztą narasta. Cała Polska się modernizuje, a zarazem różnicuje. Wielkie ośrodki miejskie dokonują modernizacji przyspieszonej. W konsekwencji światy społeczne ludzi z polskich wielkich miast i prowincji są coraz bardziej odmienne.
Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń
Pakiet druk + cyfra 2021
- Krajowa prenumerata kwartalnika „Więź” na rok 2021 w wersji drukowanej. Numery: wiosna, lato, jesień, zima 2021
- Te same numery w formatach EPUB, MOBI, PDF oraz dodatkowo numery z roku 2020 wydane od wykupienia prenumeraty
- Dostęp do treści kwartalnika „Więź” na Więź.pl do końca 2021 roku
Aby dodatkowo wesprzeć „Więź”, wybierz prenumeratę sponsorską. Twoje nazwisko zostanie podane w kolejnym numerze w „Podziękowaniach dla Przyjaciół”.
Jeśli mieszkasz za granicą, napisz do nas na prenumerata@wiez.pl.
Pakiet cyfrowy
- Dostęp do treści kwartalnika „Więź” na Więź.pl przez kwartał lub rok (od momentu opłacenia)
- „Więź” w formatach EPUB, MOBI, PDF przez kwartał lub rok
Aby dodatkowo wesprzeć „Więź”, wybierz prenumeratę sponsorską. Twoje nazwisko zostanie podane w kolejnym numerze w „Podziękowaniach dla Przyjaciół”.
