Lata 2014–20 okażą się kluczowe dla realizacji wyzwań cywilizacyjnych, jakie stoją przed państwem i społeczeństwem polskim. To prawdopodobnie ostatni okres, w którym bezpośredni dopływ środków inwestycyjnych z budżetu Unii Europejskiej do Polski będzie tak znaczny. Obecnie w UE trwają procesy zaawansowanych zmian technologicznych, które zadecydować mogą na wiele lat o poziomie produktywności gospodarek poszczególnych krajów, ich miejscu w europejskim i globalnym podziale pracy, wreszcie o centralnym bądź peryferyjnym ich położeniu w zjednoczonej Europie.
Te wyzwania cywilizacyjne wynikają z wielu czynników, wśród których najważniejsze wydają się cztery. Po pierwsze, zastany poziomu rozwoju infrastruktury, m.in. wymagający rekonstrukcji potencjał energetyczny opierający się na technologiach pochodzących z lat 70. oraz postępująca degradacja sieci komunikacyjnej – zwłaszcza kolejowej – na poziomie lokalnym. Po drugie, procesy dezindustrializacji, jakie nastąpiły po roku 1989, skutkujące w niektórych regionach trwałym bezrobociem i społeczną atrofią. Po trzecie, efekty (także uboczne) reform instytucji publicznych, szczególnie oświaty, niesprzyjające integracji społecznej jednostek i całych grup gorzej sytuowanych, np. likwidacja części szkół, atmosfera indywidualnej konkurencji. Po czwarte, przyjęty po 1989 roku model rozwoju gospodarczego oparty na niskich kosztach pracy przy niewielkich nakładach na badania i rozwój. […] W tym kontekście widziałbym trzy najważniejsze cele rozwoju społecznego Polski.
To jest fragment artykułu. Pełny tekst – w kwartalniku WIĘŹ Lato 2013 (dostępny także jako e-book).
