Dzisiejszy dylemat świeckiej kultury polega na tym, czy będzie ona „laickością autentyczną” (w terminologii Benedykta XVI – „zdrową świeckością”), czy też stanie się wojującym laicyzmem.
Twarz wojującego laicyzmu znamy zarówno w wersji ostrej, np. prześladowania Kościoła w reżimach komunistycznych, jak i w dzisiejszej postaci łagodnej, którą jest wypieranie tradycyjnych religii i samej nazwy „chrześcijaństwo” w imię ideologii wielokulturowości i poprawności politycznej. Kulturowe i polityczne zwycięstwo laicyzmu niesie w sobie pokusę uczynienia z laickości „religii”, i to w konsekwencji religii z rysem wielce nietolerancyjnym i totalitarnym.
Gdyby pierwiastek chrześcijański znikł z kultury europejskiej, to kultura ta nie stałaby się jednak ateistyczna (w rozumieniu „prostej religii” – laicka) Ona będzie wtedy „religijna” – ale religijna w niechrześcijańskim (a często nawet antychrześcijańskim) sensie. W końcu i jej ateizm stanie się swego rodzaju „religią”, a w konsekwencji „religią państwową”, jak to już widzieliśmy na przykładzie marksizmu.
W interesie chrześcijaństwa i chrześcijan jest zatem, by zachować laicką część składową europejskiej kultury w jej świeckości.
Zadaniem kościelnego chrześcijaństwa jest dzisiaj przypominać laickości, aby pozostała laickością i krytykować jej skłonność do stawania się „religią” laicyzmu. W ten sposób broni się zarówno przestrzeni dla chrześcijaństwa w Europie, jak i ochrania się rzeczywisty charakter europejskiej kultury, której tożsamość już od wieków polega na kompatybilności laickości i chrześcijaństwa. Jeśli laickość nie usiłuje stać się religią, możemy wtedy mówić o zdrowej, autentycznej świeckości. Jej ważnym znakiem jest tolerancja wraz z poszanowaniem wolności religijnej.
Paradoksalnie, tylko chrześcijaństwo chroni dziś kulturę laicką przed tym, by nie stała się całkiem religią sui generis (chrześcijaństwo, czyli zarówno anonimowe chrześcijańskie rysy kultury świeckiej, jak i obecność kościelnego chrześcijaństwa w społeczeństwie).
Cały tekst w miesięczniku WIĘŹ nr 2-3/2011 (dostępny także w wersji elektronicznej jako e-book)
