Zima 2024, nr 4

Zamów

76. rocznica zagłady gett w Otwocku, Falenicy i Rembertowie

19-23 sierpnia 2018

19:00-21:00

Strona wydarzenia

Zapraszamy do udziału w obchodach 76. rocznicy zagłady gett w Otwocku, Falenicy i Rembertowie. W programie marsz pamięci i modlitwy, ceremonia upamiętniająca oraz koncert Maniuchy i Ksawerego.

Program obchodów 76. rocznicy zagłady gett w Otwocku, Falenicy i Rembertowie

Otwock

19 sierpnia 2018 r. (niedziela), godz. 19.00
Marsz pamięci i modlitwy w 76. rocznicę zagłady otwockich Żydów

UWAGA! Ze względu na trwającą modernizację linii kolejowej rozpoczęcie marszu odbędzie się NA PARKINGU samochodowym przy stacji PKP (u zbiegu ulic Warszawskiej i Czaplickiego). Następnie marsz wyruszy tradycyjnie do miejsca pamięci Żydów otwockich przy ul. Reymonta.

Falenica

20 sierpnia 2018 r. (poniedziałek), godz. 19.00
Ceremonia upamiętniająca

Zapraszamy wszystkich, którzy chcą uczcić ofiary tej wielkiej tragedii na Uroczyste Spotkanie, połączone z modlitwą ekumeniczną, przy pomniku upamiętniającym zagładę Żydów Falenicy, ul. Patriotów róg Frenkla.

23 sierpnia 2018 r. (czwartek), godz. 19.00
Koncert Maniuchy i Ksawerego

Wystąpi duet: Maniucha Bikont (śpiew), Ksawery Wójciński (kontrabas) oraz djLenar
KinoKawiarnia Stacja Falenica, ul. Patriotów 44A (wstęp wolny)
Więcej szczegółów o koncercie: tutaj

Organizatorzy:
Społeczny Komitet Pamięci Żydów Otwockich i Karczewskich
Towarzystwo Przyjaciół Otwocka
Komitet Upamiętnienia Zagłady Gett w Falenicy i Rembertowie
Europejski Instytut Kultury Fundacja

Partnerzy:
Urząd Dzielnicy Wawer m. st. Warszawy
Kinokawiarnia „Stacja Falenica”
Świdermajer.info
„Więź”
Polska Rada Chrześcijan i Żydów

Patronat honorowy:
Prezydent Otwocka Zbigniew Szczepaniak

Kontakt z organizatorami:
e-mail: zydzi.otwoccy@op.pl
instytutkultury1@gmail.com

———————————

19 sierpnia 1942 r. hitlerowcy wywieźli z Otwocka do obozu zagłady w Treblince 8-10 tysięcy Żydów (ok. połowy mieszkańców miasta). Wcześniej mieszkali oni na terenie Otwocka i Karczewa, byli to także kuracjusze tutejszych sanatoriów i szpitali. Prawdopodobnie następnego dnia zostali oni zamordowani w komorach gazowych obozu w Treblince.
Jednocześnie niektórych Żydów Niemcy rozstrzeliwali na miejscu – 19 sierpnia w lesie przy ul. Reymonta zginęło ok. 600 osób. Rozstrzeliwania kontynuowano w sierpniu i wrześniu. Łącznie zastrzelono tam ok. 2000 osób, które zdołały ukryć się przed transportem śmierci. Od sierpnia 1949 r. w miejscu ich pochówku stoi kamień pamięci, odnowiony w roku 2012.
Żydzi stanowili przed wojną ok. 60% mieszkańców Otwocka. Urządzone tu przez Niemców getto było drugim pod względem wielkości w dystrykcie warszawskim, największym w naszym rejonie po wschodniej stronie Wisły. Żaden inny dzień nie zmienił historii Otwocka tak bardzo jak ten.

Wesprzyj Więź

20 sierpnia 1942 r., w dzień po inicjującej zbrodnicze dzieło „likwidacji getta” w Otwocku, hitlerowcy uczynili to samo z gettem w Falenicy. Sześć i pół tysiąca jego mieszkańców załadowano do wysypanych niegaszonym wapnem bydlęcych wagonów i wywieziono do obozu zagłady w Treblince.
Razem z nimi pojechało na śmierć w komorach gazowych półtora tysiąca Żydów z getta w Rembertowie, których tego samego dnia przepędzono na rampę kolejową w Falenicy. Trasa piętnastokilometrowego marszu znaczona była ciałami tych, co nie mieli siły iść w upale i bez wody.

Dzień później, w podobny sposób, zlikwidowano getto w Mińsku Mazowieckim. 26 sierpnia hitlerowcy przystąpili do mordowania żydowskich więźniów obozu pracy w Karczewie. Akcja dobijania resztek Żydów linii otwockiej trwała aż do wiosny. W maju 1943 r. wysadzono w powietrze barak w tartaku Najwera, z uwięzionymi w nim ostatnimi Żydami falenickimi.

Tak znikła z naszych miejscowości społeczność żydowska, lokalna społeczność obywateli Rzeczypospolitej.