rE-medium | Tygodnik Powszechny

Wiosna 2024, nr 1

Zamów

Bunt jako styl życia

Historia opozycji w PRL to nie tylko wielkie idee, głośne listy protestacyjne i represje, ciągła walka o prawa człowieka. Dla wielu ludzi bunt lat siedemdziesiątych i osiemdziesiątych oznaczał niebanalny styl życia. Autorki książki „Buntownicy. Polskie lata siedemdziesiąte i osiemdziesiąte” nazwały go opozycjonowaniem.
Podstawę książki Anki Grupińskiej i Joanny Wawrzyniak stanowił zbiór relacji zebranych przez uczestników projektu historii mówionej „Pamiętanie Peerelu. Opowieści o wspólnych i indywidualnych sposobach na system: 1956-1989”, prowadzonego we współpracy z Ośrodkiem KARTA i Domem Spotkań z Historią. W jego ramach przeprowadzono ponad sto wywiadów z ludźmi, którzy w jakiś sposób kontestowali system w PRL. Zapis relacji opracowano, dbając o zachowanie cech języka mówionego, nie zawsze poprawnego, ale zachowującego autentyczność. Spośród zebranych opowieści wybrano ponad dwadzieścia relacji, które w koncepcji autorek tworzyły pewną całość, pokazując w ten sposób wycinek pokolenia buntującego się przeciw systemowi w Polsce.
Wartością książki jest pokazanie opozycji z innej, niż tylko dominującej w historycznych narracjach perspektywy Warszawy czy Gdańska. W opublikowanych opowieściach opisane są głównie środowiska buntowników z innych miast. Wśród nich szczególne miejsce zajmuje Poznań, w którym dwie ostatnie dekady PRL spędziła Anka Grupińska. Bohaterowie książki pochodzą też m.in. z Warszawy, Wrocławia, Krakowa, Kielc. Oddano głos opozycjonistom, którzy nie byli dotychczas znani i swoje historie opowiedzieli po raz pierwszy. Są wśród nich współpracownicy opozycji przedsierpniowej, wydawcy prasy podziemnej, drukarze, kolporterzy. Są też żony opozycjonistów, często równie silnie zaangażowane w opozycję, co ich mężowie.

Cały tekst w miesięczniku WIĘŹ nr 8-9/2011 (dostępny także w wersji elektronicznej jako e-book)

Podziel się

Wiadomość

5 stycznia 2024 r. wyłączyliśmy sekcję Komentarze pod tekstami portalu Więź.pl. Zapraszamy do dyskusji w naszych mediach społecznościowych.