Trzech czwartych spraw nigdy dotąd nie zgłaszano.
Inicjatywa „Zranieni w Kościele” to telefon zaufania i środowisko wsparcia dla osób dotkniętych przemocą seksualną oraz innymi formami przemocy w Kościele. Kontakt telefoniczny przeznaczony jest dla osób, które doświadczyły wykorzystywania seksualnego oraz ich najbliższych. Niezależną inicjatywę tworzą świeccy katolicy zatroskani o bliźnich skrzywdzonych przez przedstawicieli Kościoła.
W każdy wtorek między 19 a 22 pod numerem telefonu 800 280 900 dyżurują psychoterapeutki i wspierający ich asystenci. Osoba dzwoniąca może być pewna, że rozmowa będzie anonimowa, bezpłatna, cierpliwa, dyskretna i prowadzona w profesjonalny sposób. W zależności od potrzeby może też otrzymać fachową pomoc prawną, psychologiczną, duszpasterską.
Pierwszy raz telefony odbierane były 12 marca 2019 r. Do tej pory odbyło się dwadzieścia siedem trzygodzinnych dyżurów, podczas których odebrano ponad 80 telefonów z całej Polski. Około trzy czwarte spraw to historie dotąd nigdzie niezgłaszane. – W wielu przypadkach osoba dzwoniąca do nas po raz pierwszy mówi komuś o swojej krzywdzie – komentuje Zbigniew Nosowski, rzecznik prasowy Inicjatywy. Gdy osoby dzwoniące wyraziły taką wolę, ich przypadki zostały skierowane do konsultacji specjalistycznych, w tym do prawników, lub zgłoszone do odpowiednich władz kościelnych, w tym do Stolicy Apostolskiej. – Rozmowa telefoniczna to nie koniec, a początek procesu wsparcia, z którego mogą skorzystać osoby dzwoniące na nasz numer – komentuje Nosowski.
Dowodem na skuteczność działań podejmowanych przez Inicjatywę jest między innymi historia krzywdzonej przez księdza w dzieciństwie kobiety, która w marcu zdecydowała się skorzystać z pomocy psychologicznej i lekarskiej, a pięć miesięcy później – w efekcie terapii – zdecydowała się również na kontakt z prawnikiem i zgłoszenie sprawy do kurii.
Dzwoniący sięgają po telefon wsparcia z różnymi doświadczeniami. Są wśród nich osoby molestowane i gwałcone w dzieciństwie, ale także skrzywdzone przemocą seksualną jako osoby dorosłe. Zgłaszane są także przypadki innych nadużyć, takich jak przemoc słowna, psychiczna czy fizyczna. Dzwonią również siostry zakonne opowiadające o niewłaściwych zachowaniach swoich przełożonych czy hierarchów kościelnych.
W Inicjatywę zaangażowanych jest wiele osób, między innymi 10 psychoterapeutek dyżurujących przy telefonie, 24 psychologów i psychoterapeutów w całej Polsce, którzy zadeklarowali wsparcie dla Inicjatywy i osób dzwoniących, 10 prawników, którzy bezpośrednio wsparli osoby skrzywdzone i samą Inicjatywę, oraz 5 asystentek dyżurów, które koordynują wsparcie dla osób dzwoniących.
– Po pół roku działania możemy jasno powiedzieć, że ten telefon jest potrzebny – mówi Nosowski. Wskazuje również na inne wnioski płynące z działalności Inicjatywy, takie jak potrzeba lepszego uregulowania w prawie kościelnym kwestii seksualnego wykorzystania osób dorosłych, czy poważnego namysłu nad przepisami państwowymi dotyczącymi przedawnienia przestępstw seksualnych wobec dzieci. – Sprawy, z którymi dzwonią do nas osoby skrzywdzone, w olbrzymiej większości są przedawnione z punktu widzenia prawa karnego – wyjaśnia rzecznik. Jak podkreślają inicjatorzy, nie zmniejsza to jednak potrzeby udzielenia fachowego i wszechstronnego – prawnego, psychologicznego i duszpasterskiego – wsparcia osobom skrzywdzonym.
Inicjatorami telefonu zaufania są: Klub Inteligencji Katolickiej w Warszawie, Laboratorium „Więzi” i Fundacja Pomocy Psychologicznej Pracownia Dialogu. Świeccy twórcy inicjatywy, działający autonomicznie i niezależnie, odbyli szereg spotkań z hierarchami kościelnymi i prowadzą swoją działalność w porozumieniu z nimi. Inicjatywa działa w oparciu o współpracę z instytucjami takimi jak: Centrum Ochrony Dziecka przy Akademii Ignatianum, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę, Fundacja Stop Przedawnieniu oraz z wybranymi psychologami, terapeutami, duszpasterzami i prawnikami.
Inicjatywa „Zranieni w Kościele” działa w sposób wolontariacki. Liczba zgłaszanych spraw wymaga jednak stałego zaangażowania specjalistów, a kontakt telefoniczny to zaledwie początek długiego procesu wsparcia. W związku z tym twórcy Inicjatywy pozyskują fundusze w serwisie Zrzutka.pl.
„Potrzebujemy zebrać minimum 60 tysięcy złotych, żeby zapewnić działanie telefonu przez rok w obecnym kształcie (dyżur raz w tygodniu). Jeśli uzbieramy więcej funduszy, to Inicjatywa się rozrośnie i dyżurów będzie więcej” – informują organizatorzy.
Więcej informacji o Inicjatywie „Zranieni w Kościele” można znaleźć pod adresem www.zranieni.info