Niezbyt znana w głębi obecnej Polski historia odbija się tutaj do tej pory echem, a może i czkawką. Rok 1938, zadra w wielu sercach, „sprawiedliwość dziejowa” albo „nieuprawnione zajęcie Zaolzia” – zależy, jak zawsze, kto o nim opowiada.
Na placu przed budynkiem Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Sibicy pachną smażone na oleju placki ziemniaczane. Słychać polski, miejscową gwarę i trochę czeskiego. Tego ostatniego używają zazwyczaj goście i członkowie rodzin mieszanych, bo obecni dziś na święcie ziemniaka to Polacy z Zaolzia.
Sibica jest obecnie odległą od centrum miasta dzielnicą Czeskiego Cieszyna. Koło PZKO funkcjonuje tu od 1947 r. Najpierw działało w przybudówce miejscowej restauracji, a w 2003 r. wynajęło budynek dawnej polskiej szkoły w Sibicy i wykupiło go w 2008 r. Szkołę zbudowano jeszcze w XIX wieku ze składek miejscowej polskiej ludności.
Dzisiaj wewnątrz budynku można zobaczyć tematyczne wystawy, spotkać się z innymi Zaolziakami, posłuchać koncertów i popatrzeć na występy taneczne lokalnych zespołów ludowych. Powraca moda na muzykę i tańce ludowe, na szeroko rozumiany folklor. W wielu miejscowościach Zaolzia jest teraz kapela, a w tych górskich, bliżej Jabłonkowa i Trójstyku, nawet i po dwie.
– Chcą opierać się na trendzie na różnorodność, na tym, że być w mniejszości jest teraz „in” – mówi mi Roman Wirth, który wraz z ojcem prowadzi polską księgarnię w Czeskim Cieszynie. Jedyną taką w Republice Czeskiej.
Lokale PZKO, zwane przez niektórych „domami polskimi”, to placówki, które służą społeczności zrzeszającej w Republice Czeskiej ponad 12 tys. członków. Ilu jest w tym kraju Polaków? W 2021 r. odbył się tu ostatni spis powszechny. Jego wyniki analizował Kongres Polaków w Republice Czeskiej, pisząc na łamach czasopisma „Zwrot”: „Polska mniejszość narodowa, tworzona w zdecydowanej większości przez ludność autochtoniczną z terenów Zaolzia, uzyskała w tym rankingu czwarte miejsce z liczbą 26 802 osób. Na samym Zaolziu polską narodowość zadeklarowało 23 086 osób, co jest o 3264 mniej niż w poprzednim spisie. Język polski jako ojczysty podało 49 669 osób, w tym w województwie morawsko-śląskim 29 678. Kombinację polskiej i innej narodowości zgłosiło w sumie w całym państwie 11 416 osób”.
Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń
Pakiet Druk+Cyfra
-
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
z bezpłatną dostawą w Polsce - 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.
Pakiet cyfrowy
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
- Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
w trakcie trwania prenumeraty)
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” wiosna 2024
