W piątek Sejm wybrał patronów przyszłego roku. Zostali nimi: abp Antoni Baraniak, rodzina Ulmów, Marek Hłasko, Romuald Traugutt, Wincenty Witos, Kazimierz Wierzyński, Melchior Wańkowicz i Zygmunt Miłkowski.
Pierwszy z wymienionych, arcybiskup Antoni Baraniak, urodził się w 1904 roku. Był salezjaninem, sekretarzem prymasów Polski – Augusta Hlonda oraz Stefana Wyszyńskiego, biskupem pomocniczym gnieźnieńskim i arcybiskupem metropolitą poznańskim.
W nocy z 25 na 26 września 1953 roku razem z kard. Wyszyńskim został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa. Podczas trzech lat więzienia poddawany torturom, które miały wymóc na nim zeznania obciążające prymasa.
W maju 1957 roku biskup Antoni Baraniak został mianowany arcybiskupem metropolitą poznańskim. Dziewięć lat później, u boku kard. Stefana Wyszyńskiego oraz abp. Karola Wojtyły, brał udział w procesji na Skałkę, podczas której świętowano tysiąclecie Chrztu Polski.
Zmarł po długiej chorobie w 1977 roku. Podczas pogrzebu kard. Wyszyński mówił, że abp. Baraniak „wziął na siebie cały ciężar odpowiedzialności za losy polskiego Kościoła”.
W 100. rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości został odznaczony Orderem Orła Białego. Rok wcześniej rozpoczęto jego proces beatyfikacyjny.
Rodzina Sprawiedliwych
Sejm ustanowił także 2024 Rokiem Rodziny Ulmów. W przyszłym roku przypada 80. rocznica zamordowania rodziny.
Ich beatyfikacja odbędzie się 10 września w Markowej w archidiecezji przemyskiej. Będzie to pierwszy w historii przypadek, kiedy do chwały ołtarzy zostanie wyniesiona cała rodzina, w tym nienarodzone dziecko.
– Pamiętajmy, abyśmy nie próbowali beatyfikować takiego czy innego narodu, bo jest przy tej okazji pokusa, by trochę ugrać swoje. Trzymajmy się tematu pięknej beatyfikacji rodziny, która poświęciła swoje życie dlatego, że ratowała Żydów – apelował kard. Kazimierz Nycz podczas konferencji „Rodzina Ulmów – świadectwo i testament”, zorganizowanej 28 czerwca w Domu Arcybiskupów Warszawskich
Małżonkowie Józef i Wiktoria Ulmowie w czasie okupacji ukrywali w swoim gospodarstwie ośmioro Żydów, za co 24 marca 1944 roku zostali zamordowani przez Niemców po tym, jak wydał ich granatowy policjant. Najpierw zabito ukrywanych Żydów, a potem całą rodzinę, w tym Wiktorię, która była w zaawansowanej ciąży, a także sześcioro dzieci – Stasia, Basię, Władzia, Frania, Antosia i Marysię. Najstarsze z nich miało 8 lat, a najmłodsze 1,5 roku.
W 1995 roku Józef i Wiktoria Ulmowie zostali uhonorowani tytułem „Sprawiedliwi wśród Narodów Świata”.
Piękna plejada
Sejm docenił również literatów. W przyszłym roku przypada 90. rocznica urodzin Marka Hłaski. To pisarz i scenarzysta filmowy, jeden z najważniejszych przedstawicieli pokolenia Współczesności.
Z kolei Melchior Wańkowicz, którego 50. rocznica śmierci przypada w przyszłym roku, to jeden z najwybitniejszych polskich reportażystów, dziennikarz, eseista, pisarz, malarz. Żołnierz Armii Andersa, z którą przeszedł cały szlak bojowy w roli korespondenta wojennego. W 1959 roku ukazała się w miesięczniku „Więź” jego ostatnia rozmowa z ministrem Beckiem i naczelnym wodzem Rydzem-Śmigłym.
Natomiast Kazimierz Wierzyński (w 2024 przypada 130. rocznica jego urodzin) to poeta, jeden z piątki Skamandrytów. „Nie dał się żadnymi fałszywymi ambicjami sprowadzić z drogi swego prawdziwego powołania. Nie znał innej dumy niż być poetą ani innego zagadnienia niż być najlepszym. Dokonał w pełni tego, co zamierzył” – mówił o nim Jan Lechoń.
Pisarzem był też Zygmunt Miłkowski. W przyszłym roku wypada 200. rocznica jego urodzin. Pozostawił po sobie ponad 80 powieści, zajmował się również działalnością niepodległościową. Podczas powstania styczniowego został pułkownikiem, walczył w Rumunii.
Patronami roku 2024 zostali ponadto Romuald Traugutt – przywódca powstania styczniowego, oraz Wincenty Witos – trzykrotny premier II RP, działacz ruchu ludowego.
Przeczytaj też: I Sprawiedliwi, i Jedwabne
KAI, DJ
