88 proc. polskiego społeczeństwa korzysta z internetu. Oznacza to, że duża część z nas wpatruje się właśnie w ekran swojego smartfona, komputera, telewizora czy tabletu. Nie kontrolujemy czasu spędzanego w ten sposób, tylko co czwarta osoba spożywa posiłki bez ekranu w zasięgu wzroku – wynika z badania Instytut Cyfrowego Obywatelstwa.
Instytut Cyfrowego Obywatelstwa ogłosił wyniki pierwszego w Polsce ogólnopolskiego badania higieny cyfrowej, które pozwala zobaczyć, jak dorośli Polacy używają urządzeń ekranowych. Badanie przeprowadzono w listopadzie 2022 roku na reprezentatywnej grupie dorosłych użytkowniczek i użytkowników internetu w naszym kraju.
Głównym wnioskiem płynącym z badania jest to, że niewielu dorosłych chroni swoje zdrowie, używając urządzeń ekranowych. Wyniki mówią o tym, że:
– 14,3 proc. osób dorosłych kontroluje swój czas ekranowy, 21,9 proc. ogranicza liczbę powiadomień;
– 9,3 proc. badanych unika używania urządzeń ekranowych przed snem, a 18,1 proc. unika kładzenia telefonu przy lub w łóżku przed zaśnięciem;
– 20,3 proc. osób wykonując czynności wymagające skupienia, jak praca czy uczenie się, usuwa telefon z zasięgu wzroku; tylko co czwarta osoba spożywa posiłki bez ekranu w zasięgu wzroku,
– 64,4 proc. internautów uważa, że na korzystaniu z urządzeń ekranowych spędza dużo czasu; 38,5 proc. sądzi, że raczej dużo; a 25,9 proc. – że zbyt dużo;
– sprawy, do których załatwiania codziennie służą urządzenia ekranowe, to przede wszystkim: aktywność na portalach społecznościowych (73,5 proc.), komunikacja z innymi (61,4 proc.), poszukiwanie informacji (54,7 proc.) oraz praca zawodowa/uczenie się (48,3 proc.).
Badanie komentuje jego pomysłodawczyni i współtwórczyni, Magdalena Bigaj, prezeska Instytutu Cyfrowego Obywatelstwa. – Nowe technologie przenikają kolejne dziedziny naszego życia. Wielu z nas, jak ja, wykonuje pracę, która wymaga codziennego wielogodzinnego kontaktu z ekranem i siecią – przyznaje.
– Dzieciom też się nie dziwmy. Internet jest przecież taki kuszący i atrakcyjny! To, że nas kusi i uwodzi nie jest niczym wstydliwym. Powodem do wstydu jest niepodejmowanie żadnych działań w celu radzenia sobie z tymi pokusami. Zależało nam, aby zwrócić uwagę na to, że nieumiejętne korzystanie z internetu i urządzeń ekranowych jest dzisiaj problemem społecznym, dotyczącym wszystkich grup wiekowych, a nie tylko dzieci i młodzieży, jak zwykło się uważać – mówi Bigaj.
Z kolei Konrad Ciesiołkiewicz, prezes Fundacji Orange, która jest partnerem badania, zaznacza: – Zachowywanie higieny cyfrowej przez dorosłych jest ważne również dlatego, że to właśnie oni modelują zachowania dzieci i młodzieży w tym obszarze.
– Rodzina, szkoła i najbliższe otoczenie to pierwsze miejsca treningu społecznego, w których dzieci i młodzież powinny uczyć się, jak używać urządzeń ekranowych i internetu w sposób chroniący zdrowie. Dlatego niezbędne jest podejmowanie działań edukacyjnych upowszechniających higienę cyfrową, które skierowane są do osób dorosłych. Podstawą tych działań powinna być diagnoza ich zachowań w tym zakresie – stwierdza Ciesiołkiewicz.
Taką diagnozę umożliwia, przygotowany przez Fundacje Cyfrowego Obywatelstwa, test higieny cyfrowej. Dzięki niemu każdy z nas może się przekonać, jak wygląda jego relacja z urządzeniami cyfrowymi. A także: co może zrobić, żeby lepiej zadbać o swoje zdrowie, nie tylko psychiczne, ale też fizyczne. I – co chyba szczególnie ważne – jak się uwolnić od nieustannego korzystania z urządzeń, które przecież zostały tak zaprojektowane, byśmy chcieli być od nich zależni.
Test wraz z praktycznymi poradami jest dostępny bezpłatnie na stronie higienacyfrowa.pl. Znajdziemy tu pytania między innymi o: kontrolowanie czasu ekranowego, korzystanie z ekranów przed snem czy podczas czynności wymagających skupienia.
– Zatrzymanie się nad odpowiedzią i wynikiem to ważny moment autorefleksji, który w rezultacie może prowadzić do podjęcia działań prozdrowotnych – przekonują pomysłodawcy testu.
Honorowy patronat nad Ogólnopolskim Badaniem Higieny Cyfrowej objęła Komisja Europejska w Polsce, Wydział Nauk o Zdrowiu Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz Komitet Dialogu Społecznego KIG.
W Polsce z dostępu do internetu korzysta 32,86 miliona osób (co stanowi ok. 88 proc. społeczeństwa), w tym 27,2 milionów używa serwisów społecznościowych.
KJ
Przeczytaj też: Magdalena Bigaj: Jako rodzice musimy być przewodnikami po świecie cyfrowym
