Nagroda im. dr. Macieja Lisa przyznawana jest za szczególne dokonania na rzecz obrony praw i interesów osób z niepełnosprawnościami.
Dr Krzysztof Kurowski, przewodniczący Polskiego Forum Osób z Niepełnosprawnościami, współpracownik portalu Więź.pl, został tegorocznym laureatem Nagrody RPO im. dr. Macieja Lisa. Laureat jest prawnikiem, który naukowo, zawodowo i społecznie zabiega o realizację praw osób z niepełnosprawnościami.
W ostatnim czasie zajmuje się szczególnie promowaniem deinstytucjonalizacji, czyli procesu wspierania osób z niepełnosprawnościami poza dużymi placówkami z wykorzystaniem istniejących sieci społecznych. W lipcu 2022 r. tak pisał o tych koncepcjach dla portalu Więź.pl: „wdrożenie innych form wsparcia osób z niepełnosprawnościami wymagałoby wyjścia poza aktualny schemat myślenia o niepełnosprawności, a zwłaszcza zapoznania się z możliwościami, które dają asystencja osobista i mieszkalnictwo wspomagane”.
Jako działacz organizacji pozarządowych, ekspert wielu podmiotów w zakresie sytuacji osób z niepełnosprawnościami, autor wielu publikacji i analiz na ten temat Kurowski wytycza kierunki dla innych oraz inspiruje do działań na rzecz wysokiej jakości życia każdej osoby z niepełnosprawnością w społeczności lokalnej.
Portal niepelnosprawni.pl pisze o laureacie: „Doświadczane przez niego trudności dla wielu osób stanowiłyby barierę nie do pokonania. Dla dr. Kurowskiego, przyjmującego z godnością tę sytuację, to sposób monitoringu dostępności rozwiązań dla osób z niepełnosprawnościami i szansa na upowszechnianie rozwiązań równościowych”.
W 2012 r. Krzysztof Kurowski jako pierwszy w Polsce podjął temat wolności i praw człowieka mieszkańców domów pomocy społecznej. Wnioski z jego badań zainspirowały wiele organizacji do zintensyfikowania działań na rzecz deinstytucjonalizacji, w tym zostały zaprezentowane Komitetowi ONZ ds. praw osób z niepełnosprawnościami. Jego wizja nowych rozwiązań na rzecz osób z niepełnosprawnościami znalazła odzwierciedlenie w opracowaniu „Nowego Systemu Wsparcia Osób z Niepełnosprawnościami – Za Niezależnym Życiem”, którego był pomysłodawcą i kluczowym współautorem.
Laureat był zatrudniony w Biurze RPO od 2012 do 2021 r. (2012-2014 – w Zespole Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego, a potem w Zespole ds. Równego Traktowania). W ostatnim czasie dr Kurowski intensywnie wspiera działania Polskiego Stowarzyszenia na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną, mające na celu zastąpienie ubezwłasnowolnienia systemem wspieranego podejmowania decyzji.
O przyznaniu nagrody zdecydowała kapituła, która obradowała 8 września 2022 r. hybrydowo pod przewodnictwem rzecznika praw obywatelskich Marcina Wiącka. W skład kapituły wchodzą: rzecznik praw obywatelskich, przedstawiciel rodziny Macieja Lisa, rektor Uniwersytetu Wrocławskiego, prezydent Wrocławia, biskup diecezji wrocławskiej Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego oraz dotychczasowi laureaci nagrody.
Nagroda została ustanowiona dla upamiętnienia zmarłego w 2015 r. dr. Macieja Lisa, pełnomocnika terenowego RPO we Wrocławiu, który aktywnie działał w stowarzyszeniach i organizacjach społecznych, powołanych z myślą o osobach z niepełnosprawnościami i ubogich. Przyznawana jest za szczególne dokonania na rzecz obrony praw i interesów osób z niepełnosprawnościami. Jej celem jest promocja osób oraz organizacji zaangażowanych w działania służące równemu traktowaniu osób z niepełnosprawnościami i poszanowaniu gwarantowanych im praw.
W poprzednich latach laureatami nagrody byli: Sławomir Piechota (2015), Lidia Lempart (2016), prof. Marek Wysocki (2017), Piotr Pawłowski (pośmiertnie) oraz Stowarzyszenie Przyjaciół Integracji i Fundacja Integracja (2018), Adam Komar (2019), Hanna Pasterny i Monika Zima-Parjaszewska (2021). W 2020 r. Kapituła przyznała także Nagrodę Specjalną, którą uhonorowała śp. Bartłomieja Skrzyńskiego. Wręczenie tegorocznego wyróżnienia odbędzie się we Wrocławiu 16 listopada 2022 r., tj. w rocznicę urodzin Macieja Lisa.
Dr Maciej Lis był prawnikiem, twórcą Fundacji Św. Jadwigi Partnerstwa Międzynarodowego Wrocław-Dortmund, członkiem Rady Diakonii w RP. Działał na rzecz powołania domów opieki oraz stacji socjalnych i wypożyczalni sprzętu rehabilitacyjnego dla potrzebujących. Współtworzył Centrum Kształcenia i Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych we Wrocławiu – obecnie Ewangelickie Centrum Diakonii. Był również współorganizatorem Ośrodka Inicjatyw Obywatelskich we Wrocławiu i Dzielnicy Wzajemnego Szacunku Czterech Wyznań.
Teksty Krzysztof Kurowskiego pisane dla portalu Więź.pl można znaleźć tutaj.
rpo.gov.pl, niepelnosprawni.pl
Wspaniale, gratulacje!