Kozłowska: Chrześcijaństwo istnieje w ludziach, nie w instytucjach

Ważne jest dla mnie doświadczenie solidarności z tymi, którzy z Kościoła są wyrzucani i nie mogą odnaleźć w nim swojego bezpiecznego miejsca. Chcę dziś być z tymi osobami, z tym Kościołem – mówi „Tygodnikowi Powszechnemu” Dominika Kozłowska, redaktorka naczelna miesięcznika „Znak”.

W najnowszym „Tygodniku Powszechnym” ukazała się duża, okładkowa rozmowa Artura Sporniaka i Piotra Żyły z Dominiką Kozłowską, publicystką, działaczką społeczną, doktorką filozofii, redaktorka naczelną miesięcznika „Znak”, prezeską zarządu Społecznego Instytutu Wydawniczego Znak. Tematem wywiadu jest kryzys Kościoła i poszukiwanie dla siebie miejsca w chrześcijaństwie.

Kozłowska mówi o szczęściu ze spotkania w swoim życiu katolicyzmu, który „miał twarz ks. Jana Ziei, Jerzego Turowicza, Tadeusza Mazowieckiego, ks. Józefa Tischnera czy Józefa Czapskiego”. Jednocześnie przyznaje, że najważniejszą autoidentyfikacją jest dla niej bycie chrześcijanką, a nie katoliczką.

„Jestem ochrzczona w Kościele rzymsko­katolickim, ale moje córki są ewangeliczkami. Ich tata też jest ochrzczony w Kościele ewangelickim. Przez to mój związek z Kościołem ewangelickim również jest silny. Uczestniczę w jego życiu. Znam ten Kościół, szczególnie krakowski zbór, właściwie tak, jak Kościół rzymsko­katolicki” – zaznacza. I dodaje: „Widzę dużą wartość w praktykowaniu chrześcijaństwa we wspólnocie mniejszej, która z przywilejów nie korzysta, w której nie uczysz się, że opłaca się być katolikiem, bo coś z tego masz – społecznie, politycznie. Albo chociaż lepszą średnią na świadectwie”.

Zdaniem naczelnej „Znaku” „chrześcijaństwo istnieje w ludziach, nie w instytucjach”. „W wierze najważniejsza jest osobista relacja z Chrystusem i innymi ludźmi. Instytucja ma znaczenie drugorzędne” – tłumaczy. „Nie uważam, żeby w wymiarze praktycznym wiara prowadziła do czegoś innego niż to, do czego dochodzą ludzie, którzy odwołują się do tradycji humanistycznych i na ich podstawie kształtują swoją wrażliwość na drugiego, na biedę, krzywdę, poniżenie, wykluczenie, rasizm” – zauważa.

„Czy Kościół katolicki w Polsce traci kontakt z chrześcijaństwem?” – pytają Sporniak i Żyła. „Traci przede wszystkim kontakt z człowiekiem. Boli mnie jego stosunek do bliźnich czy wciąż nieprzepracowany anty­semityzm. Nie radzę sobie z tym, że w wielu podstawowych sprawach jego katolicyzm rozchodzi się z rzeczywistością. Chociażby kwestia orientacji seksualne” – odpowiada Kozłowska. Zarzuca też Kościołowi instytucjonalnemu „niezrozumienie feminizmu i teorii gender” i „brak wrażliwości na dyskryminację”.

Wyjaśnia ponadto potrzebę krytyki, a nawet buntu. „Uważam, że przyszłe pokolenia zarzucą nam, że byliśmy nie dość radykalni. Potencjał buntu społecznego jest cały czas nie dość uruchomiony w naszym społeczeństwie, a na pewno nie dość uruchomiony w Kościele. Ważne, aby zrozumieć, po co nam bunt. On wyzwala energię społeczną, która przełamuje milczenie, wydobywa na powierzchnię ukryte problemy, nadużycia, przemoc. I jest w tym jakaś nadzieja, że doświadczenia zranionych, wykluczonych i dyskryminowanych staną się początkiem nowej społecznej solidarności. Solidarności, która rodzi się z niezgody na zło – z troski o los bliźniego” – podkreśla publicystka.

Opowiada również, że w ostatnich latach spotkała „wiele osób, które mówią, że odchodzą z Kościoła, aby zachować swoją wiarę”. „Ważne jest także dla mnie doświadczenie solidarności z tymi, którzy z Kościoła są wyrzucani i nie mogą odnaleźć w nim swojego bezpiecznego miejsca. Chcę dziś być raczej z tymi osobami, z tym Kościołem, często domowym, spotykającym się w prywatnych przestrzeniach” – deklaruje.

Przeczytaj też: Czy Kościół to nie pomyłka? Rzecz o rozpuszczaniu pewnej skorupy

DJ