Małgorzata Musierowicz z Nagrodą Literacką Skrzydła Dedala 2020

Autorka i ilustratorka kultowych książek dla dzieci została doceniona za „całokształt twórczości, w której z odwagą, humorem i przenikliwością uchwycone zostało piękno i dobro codziennego życia w sposób wolny od banału i kiczu”.

Nagroda Literacka Skrzydła Dedala to wyróżnienie przyznawane od 2015 r. przez Bibliotekę Narodową pisarzom za książkę lub całokształt twórczości w dziedzinie literatury pięknej, ze szczególnym uwzględnieniem prozy, krytyki literackiej, artystycznej, historii oraz szeroko rozumianej problematyki społecznej.

W tym roku jury w składzie: Włodzimierz Bolecki (przewodniczący), Tomasz Bocheński, Antoni Libera, o. Janusz Pyda OP wyróżniło Małgorzatę Musierowicz.

Autorka i ilustratorka książek dla dzieci i młodzieży, w tym „Jeżycjady”, została doceniona za „całokształt twórczości, w której z odwagą, humorem i przenikliwością uchwycone zostało piękno i dobro codziennego życia w sposób wolny od banału i kiczu. Za pochwałę etosu inteligenta, wysokiej próby kunszt literacki i swadę narracyjną”.

Laudację wygłosił o. Janusz Pyda. Zauważył on, że saga „Jeżycjada” „powstawała w czasie, kiedy mieliśmy prawo być rozczarowani otaczającym nas światem, a więc i niezbyt skorzy, by słuchać jeszcze o nim opowieści. Marzyliśmy o innym świecie – lepszych dniach. Ale taka już jest natura człowieka, że najchętniej słucha on o sobie, o tym, co go dotyczy i otacza, co zna z własnego doświadczenia”.

„Małgorzata Musierowicz znalazła sposób na tę kwadraturę koła: wymyśliła «lepszy świat» na podstawie tego znanego – szarego i nieprzyjaznego. Ale wymyśliła go tak, że nie przestał być sobą, że w dalszym ciągu identyfikowało się go tym, w którym się żyło. Po co emigrować, po co odlatywać w jakieś cudowne lub nierealne krainy, skoro można poczuć się dobrze, a nawet komfortowo w swojskich, rodzimych Jeżycach? Po co odwoływać się do piętrowych genealogii hobbitów, trolli czy elfów, skoro mamy pod ręką świetną rodzinę Borejków?” – dodał.

Jego zdaniem „świadectwem wartości tej literatury jest to, że stała się ona – już dla kilku pokoleń – formacyjna. «Jeżycjada» i sama pisarka stały się dla sporej części polskiego społeczeństwa swoistym punktem odniesienia i – drogowskazem. Postrzega się Małgorzatę Musierowicz jako wybitną wychowawczynię – mądrą, wymagającą, ale i życzliwą, a nade wszystko dowcipną. Humor pani Małgorzaty jest powszechnie znany i nie ma co się tu nad nim rozwodzić. Ale ceniona jest ona również za żelazną formę, za świetny, błyskotliwy styl i za swadę narracyjną”.

Dominikanin zwrócił ponadto uwagę, że „dzieło Musierowicz jest z gruntu anty-manichejskie. Autorka nie rozgranicza świata na idealną, ale i abstrakcyjną sferę «światła» i na sferę «ciemności», którą reprezentuje «brudne» życie doczesne. Autorka umie przekonująco pokazać, że dobro jak najbardziej daje się osiągnąć w marnym życiu ziemskim. Trzeba tylko umieć tego dokonać”.

W ubiegłych latach Nagrodę Literacką Skrzydła Dedala otrzymali: Piotr Nowak, Wojciech Tomczyk, Andrzej Nowak, Marta Kwaśnicka, Renata Lis i Przemysław Dakowicz.

DJ