Jesień 2024, nr 3

Zamów

Warmia – kraina pomiędzy

Okolice Łupstychu, Warmia. Fot. Paweł Śliwiński

Niby wioska jak wioska, a mieszkańcy jak mieszkańcy – rodzą się, kochają, zdradzają, piją, cierpią, czasem zabijają oraz umierają. Ale zamiast z faktów Małe Grozy w ujęciu Łukasza Staniszewskiego składają się z przypowieści. Tu księżyc bywał tak duży, że zahaczając o ziemię, rzeźbił w niej kratery.

Wesprzyj Więź

„Umitycznienie świata nie jest zakończone” – pisał Bruno Schulz w eseju Mityzacja rzeczywistości. Jego zdaniem, „proces ten został tylko zahamowany przez rozwój wiedzy, zepchnięty w boczne koryto, gdzie żyje, nie rozumiejąc swego istotnego sensu. Ale i wiedza nie jest niczym innym, jak budowaniem mitu o świecie, gdyż mit leży już w samych elementach i poza mit nie możemy w ogóle wyjść”.

Małe Grozy Łukasza Staniszewskiego są elementem tego procesu, przyczyniając się do „umitycznienia” jego rodzinnej Warmii. „Jak tu trafić?” – pyta we wstępie do tej pięknej książeczki – „Zapytaj dziecko. Ono wskaże ci drogę na Warmię. […] Polecicie na łabędziu przytuleni do jego białej szyi, uważając, żeby głową nie zahaczyć o gwiazdy. W świetle księżyca zobaczysz rozwidlenie drogi. To tam”.

Wyspa zawieszona w powietrzu

Trwa teraz wytężona (i błogosławiona!) praca nad tym, by różne prowincje przekształcać w lokalne centra wszechświata, a kompleks prowincjonalności w prowincję jako wartość. Małe Grozy są jednym z jej owoców. Ale w tej opowieści nie ma niczego, co można by przyszpilić krótkim, kategorycznym: „tak jest” czy „tak było”. Tu się nie znajdzie żadnych informacji o Warmii, które by pochodziły z przewodników turystycznych czy podręczników historii. Nie ma tu mowy o rzeczywistej przeszłości tej krainy, bardzo dotkniętej przez dzieje.

Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń

Pakiet Druk+Cyfra

    • 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
      z bezpłatną dostawą w Polsce
    • 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
    • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.

Pakiet cyfrowy

  • Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
  • Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
    w trakcie trwania prenumeraty)

Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.

Podziel się

Wiadomość