List otwarty przeciwko nominacji Przemysława Czarnka na ministra edukacji i nauki

Jedną z kluczowych kompetencji, jakie powinny charakteryzować osobę odpowiedzialną za system edukacji, jest poszanowanie ludzkiej godności i różnorodności – piszą intelektualiści.

Po podaniu do publicznej wiadomości decyzji o tym, że w składzie nowego rządu przewiduje się powierzyć tekę Ministra Edukacji i Nauki posłowi Przemysławowi Czarnkowi wśród wielu osób, które swoje życie społeczne, zawodowe i naukowe poświęciły pracy na rzecz edukacji o tolerancji, krzewieniu idei równości i praw człowieka, pojawiły się głosy, że – w świetle wielu wypowiedzi dr. hab. Przemysława Czarnka, profesora KUL – jest to decyzja niezrozumiała i trudna do zaakceptowania. Podzielają to przekonanie zarówno przedstawiciele różnych organizacji mniejszościowych, instytucji zajmujących się edukacją o prawach człowieka, jak i wielu akademików z całej Polski.

W gromadzenie podpisów osób popierających oświadczenie zaangażowali się prof. zw. dr hab. Sławomir Jacek Żurek z Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, prof. dr hab. Piotr Trojański z Uniwersytetu Pedagogicznego w Krakowie oraz dr Sebastian Rejak, p.o. dyrektora biura American Jewish Committee na Europę Środkową. Wśród blisko setki sygnatariuszy oświadczenia są osoby związane zarówno ze środowiskami liberalnymi, jak i konserwatywnymi, pracownicy naukowi (UW, KUL, UKSW, PAN, UP, UJ), działacze organizacji pozarządowych, artyści, wybitni publicyści i intelektualiści, osoby przynależące do różnych związków wyznaniowych i grup mniejszościowych.

Inicjatorzy listu podkreślają w informacji prasowej, że ważne jest dla nich przesłanie papieża Franciszka. W swej najnowszej encyklice „Fratelli tutti” papież przestrzega przed wspieraniem „różnych form zamkniętego i agresywnego nacjonalizmu, postaw ksenofobicznych, pogardy, a nawet znęcania się, wobec tych, którzy są odmienni”.

Wśród sygnatariuszy oświadczenia zwracają uwagę m.in. nazwiska naczelnego rabina Polski i wielkiego muftiego RP.

Oświadczenie ws. planowanej nominacji na stanowisko ministra edukacji i nauki

Wyrażamy zaniepokojenie decyzją o zamiarze powołania na stanowisko Ministra Edukacji i Nauki Pana Posła dr. hab. Przemysława Czarnka. Kandydat na to stanowisko wielokrotnie w publicznych wypowiedziach okazywał brak szacunku dla godności człowieka w odniesieniu do osób należących do mniejszości, w szczególności osób LGBT. W czerwcu br., podczas debaty na antenie TVP nt. osób nieheteronormatywnych, dr Czarnek powiedział: „skończmy słuchać tych idiotyzmów o jakichś prawach człowieka czy jakiejś równości. Ci ludzie nie są równi ludziom normalnym”.

Niepokój muszą budzić także głoszone przez dr. Czarnka poglądy dotyczące wspólnej polsko-żydowskiej historii, szczególnie w odniesieniu do jej najtragiczniejszych kart, i niezrozumiałe wypowiedzi na temat Muzeów – Miejsc Pamięci, z których nigdy się nie wycofał.

Trudno nam zrozumieć, dlaczego osobie prezentującej wspomniane wyżej poglądy powierza się kierowanie urzędem, na którym spoczywa odpowiedzialność za kształtowanie programu oświaty i wychowywanie milionów polskich uczniów. Zadaniem szkoły jest nie tylko przekazywanie wiedzy, ale także wychowywanie młodych ludzi do zgodnego życia w społeczeństwie, wpajanie im takich zasad, jak szacunek dla drugiego człowieka – także tego, który różni się od większości. Uważamy, że jedną z kluczowych kompetencji, jakie powinny charakteryzować osobę odpowiedzialną za system edukacji, jest poszanowanie ludzkiej godności i różnorodności, przekonanie o równości wszystkich w prawach i obowiązkach oraz wrażliwość na krzywdę drugiego człowieka, także gdy jest ona rezultatem nienawiści wobec inności. 

Dotarła do nas wiadomość, że p. dr Przemysław Czarnek otrzymał dodatni wynik testu na koronawirusa. Szczerze życzymy Panu Doktorowi szybkiego powrotu do zdrowia.

Dr Angelika Adamczyk, Wydział Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski

Agnieszka Arnold, reżyserka, dokumentalistka

Dr Alicja Bartuś, kierowniczka Oświęcimskiego Instytutu Praw Człowieka 

Dr Aleksandra Bednarowska, Instytut Neofilologii, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Edwin Bendyk, prezes zarządu Fundacji im. Stefana Batorego

Bogdan Białek, prezes Stowarzyszenia im. Jana Karskiego, b. Redaktor Naczelny magazyny psychologicznego „Charaktery” i kwartalnika „Psychologia w szkole”

Ewa Bobińska, b. koordynator projektów międzynarodowych w Ośrodku Rozwoju Edukacji

Dr Wojciech Burek, Instytut Europeistyki, Uniwersytet Jagielloński

Prof. zw. dr hab. Andrzej Chojnowski, prof. em. Uniwersytetu Warszawskiego, Przewodniczący Kolegium IPN (2007-2008, 2009-2010)

Prof. zw. dr hab. Jacek Chrobaczyński, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie 

Prof. dr hab. inż. Wit Derkowski, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Krakowska 

Magda Dorosz, dyrektorka, Fundacja Hillel Polska 

Prof. zw. dr hab. Antoni Dudek, Instytut Historii, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Marta Dudzik-Rudkowska, Wydział Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski

Elżbieta Ficowska, przewodnicząca Stowarzyszenia „Dzieci Holokaustu” (2002-2006)

Dr Kamil Fil, Wydział Politologii i Dziennikarstwa, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej 

Prof. dr hab. Maria Flis, Instytut Socjologii, Uniwersytet Jagielloński

Andrzej Folwarczny, prezes Forum Dialogu

Andrzej Friedman, przewodniczący B’nai B’rith Polin

Prof. dr hab. Michał Galas, Instytut Judaistyki, Uniwersytet Jagielloński

Dr Edyta Gawron, Uniwersytet Jagielloński

Dr Patrycja Gąsiorowska, Instytut Historii PAN

Prof. dr hab. Stefan Gąsiorowski, Instytut Judaistyki, Uniwersytet Jagielloński, Instytutu Historii PAN

Prof. dr hab. Agnieszka Graff, Ośrodek Studiów Amerykańskich, Uniwersytet Warszawski  

Dr Martyna Grądzka-Rejak, historyczka

Krzysztof Greding, nauczyciel, VII Liceum Ogólnokształcące w Toruniu

Joe Greenbaum, Bloomfield Hills, Michigan, USA

Jakub H. Gruszczyński, B’nai B’rith Polin

Krzysztof K. Grzywna, założyciel i przewodniczący Rady, Amicitia Foundation

Marek Gumkowski, prezes zarządu Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita

Miłosz Hodun, prezes Fundacji Projekt: Polska

Jerzy Illg, redaktor naczelny Wydawnictwa Znak

Tanna Jakubowicz-Mount, przewodnicząca Polskiego Forum Transpersonalnego

Prof. zw. dr hab. Krzysztof Jasiecki, Centrum Europejskie, Uniwersytet Warszawski

Prof. dr hab., czł. koresp. PAN, Dariusz Jemielniak, Akademia Leona Koźmińskiego

Aleksandra Kacprowicz członkini zarządu, Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej

Marian Kalwary, prezes Stowarzyszenia Żydów Kombatantów i Poszkodowanych w II Wojnie Światowej

Prof. dr hab. Adam Kaźmierczyk, Uniwersytet Jagielloński

Prof. Jan Kofman, prof. em. Instytutu Studiów Politycznych PAN

Hanna Kossowska, Gmina Wyznaniowa Żydowska oraz B’nai B’rith Polin 

Rabinka Małgorzata Kordowicz, Gmina Wyznaniowa Żydowska w Warszawie

Aneta Kowalik, nauczyciel psycholog, Specjalistyczna Poradnia Wczesnej Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej w Krakowie

Dr Sergiusz Kowalski, B’nai B’rith Polin

Jacek Kozłowski, Collegium Civitas, Wojewoda Mazowiecki (2007-2015)

Dr Maciej Kozłowski, podsekretarz stanu w MSZ (1998-1999)

Prof. zw. dr hab. Stanisław Krajewski, Polska Rada Chrześcijan i Żydów

Prof. zw. dr hab. Ireneusz Krzemiński, kierownik Pracowni Teorii Zmiany Społecznej, Instytut Socjologii, Uniwersytet Warszawski

Dr Jacek Kucharczyk, prezes zarządu, Instytut Spraw Publicznych

Prof. dr hab. Joanna Kurczewska, Instytut Filozofii i Socjologii PAN

Prof. zw. r hab. Roman Kuźniar, kierownik Katedry Studiów Strategicznych i Bezpieczeństwa Międzynarodowego, Uniwersytet Warszawski

Dr hab. Dariusz Libionka, Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN

Helise E. Lieberman, dyrektor Fundacji Centrum Taubego Odnowy Życia Żydowskiego w Polsce

Ewa Łuczyńska, B’nai B’rith Polin

Prof. zw. dr hab. Paweł Machcewicz, Instytut Studiów Politycznych PAN 

Agnieszka Maciejowska, tłumaczka

Ivka Macioszek, nauczycielka bibliotekarka, przewodnicząca Sekcji Antydyskryminacyjnej przy ZNP Oddział Toruń

Prof. dr hab. Piotr M. Majewski, Uniwersytet Warszawski

Dr Joanna Malita-Król, Instytut Religioznawstwa, Uniwersytet Jagielloński

Prof. dr hab. Mariusz Mazur, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Ida Mickiewicz-Florczak, prezeska Stowarzyszenia Fabryka Równości

Tomasz Miśkiewicz, wielki mufti RP

Adam Musiał, edukator

Dr Wiesława Nizioł, CNRS, Sorbonne Université

Prof. dr hab. Anna Niżegorodcew, prof. em. Uniwersytetu Jagiellońskiego

Zbigniew Nosowski, redaktor naczelny kwartalnika „Więź”, chrześcijański współprzewodniczący Polskiej Rady Chrześcijan i Żydów 

Prof. zw. dr hab. Stanisław Obirek, Ośrodek Studiów Amerykańskich, Uniwersytet Warszawski

Jonathan Ornstein, dyrektor JCC Kraków

Szymon Osowski, prezes Sieci Obywatelskiej Watchdog Polska

Dr Joanna Ostrowska, historyczka, Gender Studies, Uniwersytet Warszawski

O. Wacław Oszajca SJ, jezuita, teolog, publicysta, poeta

Dr Katarzyna Pabis-Cisowska, Instytut Nauk o Bezpieczeństwie, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Dr Natalia Pamuła-Cieślak, Instytut Informacji Naukowej i Bibliologii, Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Prof. dr hab. Rafal Pankowski, Collegium Civitas, współzałożyciel Stowarzyszenia „Nigdy Więcej”

Włodzimierz Paszyński, emerytowany nauczyciel, Stołeczny Kurator Oświaty (1990-1998), Zastępca Prezydenta m.st. Warszawy (2006-2018)

Dr Grażyna Pawlak, dyrektor zarządu Fundacji im. prof. Mojżesza Schorra

Dr Krzysztof Persak, Instytut Studiów Politycznych PAN

Prof. dr hab. Andrzej Piasecki, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Prof. dr hab. Ireneusz Piekarski, Instytut Literaturoznawstwa, Katolicki Uniwersytet Lubelski

Lesław Piszewski, przewodniczący zarządu w imieniu członków Zarządu Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie

Joanna Podolska, Dyrektor Centrum Dialogu im. Marka Edelmana

Aleksandra Polisiewicz, artystka

Janusz Poniewierski, redaktor miesięcznika „Znak”, Prezes Klubu Chrześcijan i Żydów „Przymierze” (2012-2015)

Mirosław Proppé, prezes zarządu, Fundacja WWF Polska

Wojciech Przybylski, prezes Fundacji Res Publica 

Prof. dr hab. Elżbieta Przybył-Sadowska, Dyrektor Instytutu Religioznawstwa, Uniwersytet Jagielloński

Danuta Przywara, prezes zarządu, Helsińska Fundacja Praw Człowieka

Dr Marek Radziwon, Uniwersytet Warszawski

Agata Rakowiecka, dyrektorka JCC Warszawa

Dr Sebastian Rejak, p.o. dyrektora AJC Central Europe

Prof. dr hab. Shoshana Ronen, kierownik Zakładu Hebraistyki, Wydział Orientalistyczny, Uniwersytet Warszawski

Bp Jerzy Samiec, Kościół Ewangelicko-Augsburski w RP

Paula Sawicka, przewodnicząca rady programowej Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita

Michael Schudrich, naczelny rabin RP

Prof. Aleksander Skotnicki, Uniwersytet Jagielloński, kierownik Katedry i Kliniki Hematologii Collegium Medicum UJ (1993–2018)

Karolina Skowron, dyrektorka zarządzająca, Akcja Demokracja

Prof. dr hab. Jan Skórzyński, Collegium Civitas

Prof. dr hab. Jakub Slawik, Chrześcijańska Akademia Teologiczna w Warszawie

Dr hab. Magdalena Smoczyńska, prof. em. Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej

Ewa Sobczyk, doktorantka w Katedrze Historii Sztuki XX w. w Europie Środkowej i na Emigracji, Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Barbara Janina Sochal, przewodnicząca Polskiego Stowarzyszenia im. Janusza Korczaka

Dr hab. Ewa Solska, Instytut Historii, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

Dr hab. Paweł Sowiński, Instytut Studiów Politycznych PAN

Arkadiusz Stachowiak, założyciel i prezes, Amicitia Foundation 

Zygmunt Stępiński, dyrektor Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN

Prof. zw. dr hab. Dariusz Stola, Instytut Studiów Politycznych PAN

Anna Stypuła, Instytut Psychologii, Uniwersytet Jagielloński 

Joanna Szczęsna, publicystka

Red. Adam Szostkiewicz, „Polityka”, wcześniej „Tygodnik Powszechny”  

Robert Szuchta, nauczyciel, LXIV LO im. S. I. Witkiewicza w Warszawie, pierwszy polski laureat Nagrody Ireny Sendlerowej „Za naprawianie świata”

Karolina Szykier-Koszucka, dyrektor Edukacji Żydowskiej, Zespół Szkół Lauder-Morasha

Alina Świdowska, w imieniu Stowarzyszenia Drugie Pokolenie

Gołda Tencer, dyrektor Teatru Żydowskiego

Prof. dr hab.  Piotr Trojański, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie 

Marian Turski, wiceprzewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny

Ks. prof. dr hab. Alfred Wierzbicki, Instytut Filozofii, Katolicki Uniwersytet Lubelski

Piotr Wiślicki, przewodniczący Stowarzyszenia Żydowski Instytut Historyczny

Prof. zw. dr hab. Rafał Wnuk, Katolicki Uniwersytet Lubelski

Rabin Stas Wojciechowicz, rabin Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie, Synagoga Ec Chaim

Mateusz Wojcieszak, prezes zarządu Fundacji Pole Dialogu

Damian Wutke, sekretarz zarządu Stowarzyszenia przeciw Antysemityzmowi i Ksenofobii Otwarta Rzeczpospolita

Dr Ewa Żmijewska, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie

Prof. zw. dr hab. Sławomir Jacek Żurek, dyrektor Międzynarodowego Ośrodka Badań nad Historią i Dziedzictwem Kulturowym Żydów Europy Środkowej i Wschodniej, Katolicki Uniwersytet Lubelski, PTSŻ