Dofinansowanie zostało przyznane w konkursie „Rozmowa mimo różnic” na rozwój projektu „Kanonu wolnych Polaków”.
Historia przeszło stu lat polskiej niepodległości to nie tylko wielkie wydarzenia polityczne i cywilizacyjne, wojny i rozejmy, ale także historia naszych wspólnot i rodzin.
„Kanon wolnych Polaków” to zaproszenie do łączenia historii „wielkiej” z „małą”, bo jedna bez drugiej nie istnieje, a historia Polski jest naprawdę historią Polek i Polaków. Rozmowa o tej historii to szansa na zrozumienie, że opowieści o nas jest wiele i są one równorzędne, nawet jeśli czasem mogłyby się wydawać konkurencyjne.
Przez rozmowę o najnowszej historii Polski, łączącą metody warsztatowe i wykładowe, chcemy zrozumieć, jak decyzje milionów ludzi kształtowały historię polskiej wolności. Paradoksalnie przybliżenie sobie samym historii ostatniego stulecia prowadzi do zrozumienia, że nie ma jednego kanonu polskich bohaterów, a każda rodzina, miejscowość, region, grupa społeczna może mieć swoją własną, unikalną opowieść. Chcemy stworzyć przestrzeń, by te opowieści powstały, a następnie je usłyszeć.
Dotychczas „Kanon” miał trzy etapy. Pierwszym była publikacja w kwartalniku „Więź” (nr 3/2018). Z historii polskiej wolności redakcja wybrała do opisu procesy społeczne – i ich bohaterów – dające nadzieję na spotkanie i porozumienie. Całości towarzyszył edytorial „Zszywanie Polski”, w którym przedstawiliśmy starania Polaków na rzecz budowy bardziej otwartego na różnorodność i solidarnego społeczeństwa.
Drugim etapem był międzypokoleniowy i międzyśrodowiskowy (z udziałem przedstawicieli m.in. „Klubu Jagiellońskiego”, „Krytyki Politycznej”, „Więzi”, „Kontaktu”, i „Nowej Konfederacji”) warsztat, podczas którego wybrano zestaw najważniejszych wydarzeń w historii Polski po 1918 r. Wydarzenia te zilustrowała facylitatorka graficzna.
Następnie zorganizowaliśmy otwarty warsztat w warszawskim Klubie Inteligencji Katolickiej, według autorskiej metody opracowanej przez Jacka Cichockiego. Kilkudziesięciu uczestników oraz eksperci – profesorowie Andrzej Mencwel i Andrzej Friszke – komentowali umieszczone na osi czasu wydarzenia wybrane podczas warsztatu, dodawali własne i zestawiali je z ważnymi momentami życia lokalnego i rodzinnego. W ten sposób „wielka” historia polityczna łączyła się z „małą” historią rodzinną, a rozmowa o najnowszej historii Polski nabierała innej dynamiki.
Dzięki dofinansowaniu będziemy mogli rozszerzyć „Kanon” o perspektywy małych i średnich ośrodków z całej Polski. Chcemy zaprosić – we współpracy z lokalnymi partnerami – do dyskusji o własnych kanonach lokalne społeczności, przygotować dedykowaną stronę internetową i przeprowadzić otwarte warsztaty w kilku miejscowościach w różnych regionach Polski. Całość podsumujemy publikacją w formacie PDF.
Do konkursu „Rozmowa mimo różnic” zgłoszono 158 wniosków, a po dwuetapowej weryfikacji Fundusz Obywatelski przyznał dofinansowanie ośmiu inicjatywom. Realizacja zwycięskich projektów ma trwać do listopada 2020 roku.
BB