Co czwarta osoba zatrudniona lub ucząca się była w swoim miejscu pracy lub nauki świadkiem molestowania seksualnego. Z kolei obiektem niechcianych zachowań, propozycji lub żartów o charakterze seksualnym było 12 proc. dorosłych – podaje Centrum Badania Opinii Społecznej (CBOS).
Jedna czwarta przebadanych osób potwierdziła, że była świadkiem molestowania seksualnego w miejscu pracy lub nauki. Najczęściej polegało ono na niestosownych, naruszających godność wypowiedziach o podtekście seksualnym, które padały ze strony współpracowników lub kolegów ze szkoły bądź uczelni (24 proc.). Rzadziej przyjmowało ono formę napastowania fizycznego ze strony współpracowników (9 proc.) lub przełożonych/wykładowców (4 proc.). Najmniej osób (2 proc.) deklaruje, że w ich miejscu pracy lub nauki ktoś uzyskał jakieś korzyści w zamian za utrzymywanie stosunków seksualnych z przełożonym lub wykładowcą.
Z badania CBOS wynika, że obiektem niechcianych zachowań, propozycji lub żartów o charakterze seksualnym było 12 proc. dorosłych – co szósta kobieta i co dwunasty mężczyzna, najczęściej ze strony obcych osób (10 proc.), rzadziej kolegów lub koleżanek w miejscu nauki (6 proc.), znajomych lub przyjaciół (4 proc.), współpracowników w miejscu pracy (4 proc.), przełożonych (3 proc.) lub wykładowców i nauczycieli (3 proc.). Nieliczni dorośli (1 proc.) doświadczyli molestowania seksualnego od członków bliższej lub dalszej rodziny. Biorąc pod uwagę fakt, jak niechętnie ujawniane jest molestowanie, badanie rejestruje prawdopodobnie zaledwie dolną granicę rzeczywistej skali zjawiska.
Obiektem niepożądanych zachowań o charakterze seksualnym najczęściej były osoby w wieku 25–34 lata, mieszkańcy dużych i największych ośrodków miejskich, badani mający wyższe wykształcenie, a także deklarujący lewicowe poglądy polityczne.
Wszystkie zachowania związane z werbalnym i fizycznym molestowaniem seksualnym częściej zdarzają się w miejscu nauki niż pracy. Uczniowie i studenci dwukrotnie częściej niż osoby pracujące zetknęli się z przekraczaniem granic słownych przez swoich kolegów, czterokrotnie częściej obserwowali nieodpowiednie gesty lub fizyczne naruszanie granic prywatności z ich strony, a ponadto czterokrotnie częściej byli świadkami tego typu zachowań ze strony wykładowców i nauczycieli (przełożonych).
Molestowanie seksualne w miejscu pracy lub nauki częściej niż inni dostrzegają badani z dużych miast i największych aglomeracji oraz mający wykształcenie podstawowe lub gimnazjalne. Z kolei uzyskiwanie jakichś korzyści w zamian za seks najczęściej dostrzegali w swoim otoczeniu ankietowani z wyższym wykształceniem.
Zetknięcie się z werbalną formą molestowania seksualnego najczęściej deklarują pracownicy średniego szczebla i technicy, a jeśli chodzi o niepożądane gesty i przekraczanie fizycznej granicy prywatności przez przełożonych – pracownicy usług. Na molestowanie słowne najbardziej narażeni są pracownicy takich branż jak transport i budownictwo. Zatrudnieni w transporcie wyróżniają się także wskazaniami dotyczącymi fizycznego naruszania przestrzeni prywatnej przez współpracowników.
Na słowne molestowanie seksualne najbardziej narażone są osoby zatrudnione w dużych zakładach pracy. Z kolei przypadki takich praktyk, jak np. awans za utrzymywanie stosunków seksualnych z przełożonym, najczęściej wskazują pracownicy średniej wielkości firm lub instytucji. Pracownicy instytucji państwowych i publicznych stykają się z tego typu zachowaniami rzadziej (molestowanie werbalne deklaruje 15 proc.) niż ci, którzy pracują w spółkach właścicieli prywatnych i państwa (25 proc.) oraz w sektorze prywatnym (23 proc.).
W ostatnich jedenastu latach nieco zwiększył się odsetek molestowanych osób, zarówno wśród kobiet, jak i mężczyzn. Jednocześnie trzeba mieć na uwadze, że na wzrost w statystykach dotyczących molestowania seksualnego może wpływać poszerzenie świadomości społecznej o tym problemie, jak również większa wrażliwość w tym aspekcie, co może być efektem m.in. akcji #MeToo, zapoczątkowanej w mediach społecznościowych. W ramach tej akcji wiele osób, przede wszystkim kobiet, ujawniło się jako ofiary przemocy seksualnej.
Molestowaniem seksualnym jest każde zachowanie o charakterze seksualnym nieakceptowane i niepożądane przez osobę, do której się odnosi, oraz naruszające jej godność. Poza kontaktem fizycznym naruszającym granice intymności, molestowaniem są także dwuznaczne gesty i wypowiedzi, zawierające m.in. propozycje i aluzje seksualne, żarty o podtekście erotycznym oraz komentarze dotyczące wyglądu.
Badanie „Aktualne problemy i wydarzenia” (337) przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich (face-to-face) wspomaganych komputerowo (CAPI) w dniach 7–14 czerwca 2018 roku na liczącej 989 osób reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.
KAI, DJ
