Fragmenty mojej przedmowy do książki kard. Waltera Kaspera „Papież Franciszek. Rewolucja czułości i miłości”, której polski przekład ukaże się w połowie maja br. nakładem Biblioteki „Więzi”.
[…] W książce, którą oddajemy w ręce polskiego czytelnika, kard. Kasper szkicuje teologiczną wizję obecnego pontyfikatu, systematyzując refleksje Franciszka. Krytycy papieża twierdzą, że brak mu głębszej wizji Kościoła. Zdumiewać może takie narzekanie. Ta wizja wydaje mi się bardzo czytelna. Metropolita Buenos Aires przedstawiał ją kardynałom podczas zebrań przed konklawe. To właśnie jej klarowność i dynamizm sprawiły, że kard. Jorge Bergoglio został, tak niespodziewanie szybko, wybrany na nowego biskupa Rzymu. Jeszcze czytelniejsza staje się ta wizja pod piórem niemieckiego kardynała.
Wyeksponowany w niniejszej książce wątek rewolucji czułości obecny jest w myśli papieża od lat. Jeszcze w 2001 r. kard. Bergoglio mówił: „Tylko ten, kto doświadczył miłosierdzia, kto doznał czułości miłosierdzia, dobrze się czuje przy Panu. Proszę obecnych tutaj teologów, aby nie donieśli na mnie do Świętego Oficjum i do Inkwizycji, jednak […] ośmielam się powiedzieć, że uprzywilejowanym miejscem spotkania jest pieszczota miłosierdzia Jezusa Chrystusa wobec mojego grzechu”.
Doświadczenie pieszczoty Bożego miłosierdzia to początek rewolucji czułości w życiu chrześcijanina. Wynika ona z istoty naszej wiary. „Syn Boży przez swoje wcielenie zachęcił nas do rewolucji czułości” – pisze Franciszek w adhortacji Evangelii gaudium (88). Dzisiejszy świat bardzo potrzebuje czułości, a wcielenie Boga to właśnie rewolucja czułości – głosi papież. „Każdy człowiek jest przedmiotem nieskończonej czułości Pana” (EG 274).
Franciszek dobrze wie, czego chce. Tyle że wyraża on swoją wizję w innym stylu niż Benedykt XVI: operuje porywającymi metaforami, inspirującymi obrazami, intrygującymi porównaniami. Zaprasza do dialogu przyjaźni. Program Franciszka to: być bliżej Boga, bliżej ludzi, bliżej świata, zwłaszcza bliżej ubogich. Stosunek do ludzi słabych, marginalizowanych, odrzucanych, biednych to test wiarygodności naszego chrześcijaństwa.
Prezentując tę Franciszkową wizję, kard. Kasper wskazuje, że rewolucyjna moc czułości to czołowy temat pontyfikatu. Ani argentyński papież, ani niemiecki kardynał nie są jednak rewolucjonistami w przyjętym powszechnie rozumieniu tego słowa – aktywistami chcącymi obalić istniejący porządek, by na jego miejscu ustanowić coś zupełnie nowego. W ostatnich zdaniach niniejszej książki autor analizuje „chrześcijańską rewolucję w rozumieniu rewolucji”, jaką postuluje papież. Chodzi o powrót do źródeł Ewangelii. O uwierzenie w to, że dogłębnie można zmienić świat nie przez burzenie kolejnych Bastylii, lecz przez odrobinę miłosierdzia.
Czułość – zdaniem Franciszka – może realnie zmienić świat. Może zmieniać go „serce po sercu” i w ten sposób budować społeczeństwo głęboko ludzkie – jak powiedziałby inny wielki prorok współczesnego chrześcijaństwa, Jean Vanier, twórca wspólnot skupionych wokół osób z niepełnosprawnością intelektualną. Czasem oznacza to także zmianę struktur, ale nie od struktur należy zaczynać. Ta rewolucja ma się dokonać najpierw w naszych sercach i umysłach, a następnie stać się nawróceniem pastoralnym Kościoła. […]
Kard. Walter Kasper zakończył pisanie tej książki w grudniu 2014 r. Wydarzenia następnych miesięcy – liczne czyny, gesty i słowa Franciszka – potwierdzają, że autor niniejszej książki trafnie uwypuklił główne wątki obecnego pontyfikatu i przenikliwie je przeanalizował. Przede wszystkim papież ogłosił specjalny Rok Miłosierdzia. „O jakże pragnę, aby nadchodzące lata były naznaczone miłosierdziem tak, byśmy wyszli na spotkanie każdej osoby, niosąc dobroć i czułość Boga!” – woła biskup Rzymu.
Głos Franciszka powinien zostać usłyszany nad Wisłą i Odrą o wiele wyraźniej, niż dzieje się to obecnie. Dlatego niniejsza książka jest tak bardzo potrzebna polskim czytelnikom. Dzięki tej lekturze można przede wszystkim docenić duchową głębię obecnego pontyfikatu przedstawioną piórem wybitnego teologa i człowieka Kościoła. Można tę książkę polecać i „Franciszkoentuzjastom”, i „Franciszkosceptykom”. A jednych i drugich u nas nie brakuje. […]
Od poniedziałku (11 maja) książkę kard. Kaspera będzie można zamawiać w przedsprzedaży w naszej księgarni internetowej. Od 14 maja będzie ona dostępna na Warszawskich Targach Książki.