Wiosna 2024, nr 1

Zamów
Promocja!

Słowa i myśli

T.1. Szkice o poezji
T.2. Szkice rozproszone

  • Oprawa: Broszurowa ze skrzydełkami
  • Liczba stron: t.1: s. 408, t.2: s. 344
  • Format: 140 × 205 mm
  • ISBN: 978-83-60356-77-7

Najniższa cena z 30 dni przed obniżką: 39.20 zł

Spis treści

Tom I

MICHAŁ GŁOWIŃSKI Jan Józef Lipski – krytyk i znawca poezji

ŁUKASZ GARBAL Nota edytorska

JAN JÓZEF LIPSKI Wstęp

JERZY KWIATKOWSKI Trzeba wydać tę książkę

O POEZJI TYTUSA CZYŻEWSKIEGO

„AKWARIUM”

PODSUMOWANIE I OTWARCIE
Rec. tomu: A. Słonimski: Rozmowa z gwiazdą. Poezje 1916-1961, Warszawa 1961.

PRAWO MORALNE I GWIAŹDZISTE NIEBO
Rec. tomu: A. Słonimski, Wiersze 1958–1963, Warszawa 1963.

ANTONIEGO SŁONIMSKIEGO „DWUGŁOS O WIOŚNIE”

PRÓBA KLASYCZNOŚCI
Rec. tomu: J. Przyboś, Próba całości, Warszawa 1961.

NOC CIEMNA
Rec. tomu: A. Wat, Wiersze śródziemnomorskie, Warszawa 1962.

POEZJA MYŚLI
Rec. tomu: M. Jastrun, Większe od życia, Warszawa 1960.

KALOKAGATHÍA
Rec. tomu: M. Jastrun, Poezje, Warszawa 1966.

BEZ HIPOSTAZ
Rec. tomu: A. Ważyk, Wagon. Wiersze, Warszawa 1963.

W SAMOTNĄ NOC
Rec. tomu: J. Wyka, Kompozycje rojeń, Warszawa 1961.

LĘKI I PRAGNIENIA
Rec. tomu: J. Pollakówna, Dysonanse, Warszawa 1961.

„PRZYTAJENIE BARWY”
Rec. tomu: J. Pollakówna, Przytajenie barwy, Warszawa 1963.

TYLE Z NAS
Rec. tomu: J. Pollakówna, Żwir, Warszawa 1971.

KSIĄŻĘ AFORYSTÓW
Rec. tomu: S.J. Lec, Myśli nieuczesane, Kraków 1959.

PODTEKST LIRYCZNY
Rec. tomu: S.J. Lec, Do Abla i Kaina, Warszawa 1961.

NOWA PERSPEKTYWA POETY I MORALISTY
Rec. tomu: S.J. Lec, Poema gotowe do skoku, Warszawa 1966.

ŻYDOWSKI POETA
Rec. tomu: J. Zonszajn, Wiersze, Warszawa 1963.

POEZJA LUDOWA ŻYDÓW POLSKICH
Rec. tomu: Rodzynki z migdałami, Wrocław 1964.

TRAKTATY POETYCKIE ANAKSYMANDREJCZYKA
Rec. tomu: Z. Bieńkowski, Trzy poematy, Warszawa 1959.

POWRÓT MELODII
Rec. tomu: B. Ostromęcki, Ptaki u słonych źródeł, Warszawa 1965.

SŁOWA ZMIENIAJĄ ZNACZENIE
Rec. tomu: A. Słucki, Promienie czasu, Warszawa 1959.

DOLINA ŚMIERCI
Rec. tomu: A. Kamieńska, Źródła, Warszawa 1962.

DIALEKTYKA NATURY I KULTURY
Rec. tomu: A. Kamieńska, Odwołanie mitu, Warszawa 1967.

PAUZA
Rec. tomu: A. Kuśniewicz, Czas prywatny, Warszawa 1962.

„JESZCZE SŁYCHAĆ ŚPIEW…”
Szkic o K.K. Baczyńskim

JESZCZE RAZ NA TROPIE MITU DON JUANA – FAUSTA
Rec. tomów: W. Wirpsza, Mały gatunek, Warszawa 1960 Don Juan, Warszawa 1960.

PAMIĘTNIK Z OKRESU DOJRZEWANIA
Rec. tomu: W. Wirpsza, Komentarze do fotografii. The family of man, Kraków 1962.

AUTOTEMATYZM, EKSPRESJA I KONCEPT
Rec. tomu: W. Wirpsza, Przesądy, Warszawa 1966.

BALET

ŻYCIE SNEM
Rec. tomu: A. Międzyrzecki, Piękne zmęczenia, Warszawa 1962.

ANTYNOMIE POETYCKIEGO ŚWIATA
Rec. tomu: A. Międzyrzecki, Selekcje, Warszawa 1964.

MIĘDZY HISTORIĄ I ARKADIĄ WYOBRAŹNI
Rec. tomu: Z. Herbert, Studium przedmiotu, Warszawa 1961.

ARKADIA I NIEPOKÓJ
Rec. tomu: T. Różewicz, Głos Anonima, Katowice 1961.

SŁOWA DODAWANE DO RZECZY
Rec. tomu: M. Białoszewski, Obroty rzeczy, Warszawa 1956.

ROZDZIAŁ DRUGI
Rec. tomu: M. Białoszewski, Rachunek zachciankowy, Warszawa 1959.

NIEPOKÓJ DRZEW I LUDZI
Rec. tomu: W. Piotrowski, Progi niepokoju, Łódź 1959.

O MIARĘ I SKALĘ DLA LIRYCZNYCH WZRUSZEŃ
Rec. tomu: J. Ficowski, Po polsku, Warszawa 1955.

DWIE STRONY ŚWIATA
Rec. tomu: J. Ficowski, Moje strony świata, Warszawa 1957.

INTYMNOŚĆ I ZAGROŻENIE
Rec. tomu: J. Ficowski, Amulety i definicje, Warszawa 1960.

PALIMPSEST LUDZKICH SPRAW
Rec. tomu: J. Ficowski, Pismo obrazkowe, Warszawa 1962.

LIST Z DANII
Rec. tomu: J. Ficowski, Gryps, Warszawa 1979.

KU INTELEKTUALISTYCZNEMU SYMBOLIZMOWI
Rec. tomów: T. Karpowicz, Znaki równania, Warszawa 1960 oraz W imię znaczenia, Wrocław 1962.

JEDEN MOTYW
Rec. tomu: E. Hołda, Twarzą ku ziemi, Warszawa 1963.

POEZJA NA KRAWĘDZI
Rec. tomów: S. Czachorowski, Echo przed siebie, Warszawa 1958; tegoż, Ani litera ani ja, „Czytelnik” Warszawa 1958.

SEMAFORY
Rec. tomu: S. Czachorowski, Białe semafory, Warszawa 1960.

REKONSTRUKCJA POETYKI
Rec. tomu: S. Czachorowski, Owoc z moich piasków, Warszawa 1961.

ASOCJACJE I SENS
Rec. tomu: S. Czachorowski, Planeta cykuty, Warszawa 1966.

KLAWIATURA ORIOŃSKA
Rec. tomu: S. Czachorowski, Klęczniki oriońskie, Warszawa 1972.

LONDYŃSCY POECI
Rec. tomów: Opisanie z pamięci. Antologia poetycka londyńskiej grupy „Kontynentów”, Warszawa 1965 oraz Ryby na piasku, Londyn 1965.

W MROKU GWIAZD
Rec. tomu: S. Grochowiak, Rozbieranie do snu, Warszawa 1959.

REKONESANSE GROCHOWIAKA
Rec. tomu: S. Grochowiak, Polowanie na cietrzewie, Warszawa 1972.

DIALOG Z CISZĄ
Rec. tomu: M. Skwarnicki, Papierowy dzwon, Kraków 1961.

N. CHADZINIKOLAU: U SŁONYCH ŹRÓDEŁ
Przedmowa do tomu: N. Chadzinikolau, U słonych źródeł, Poznań 1972.

KAMIEŃ I DRZEWO
Rec. tomu: M. Sprusiński, Popołudnie, Warszawa 1963.

PYTANIA I ODPOWIEDZI
Rec. tomu: M. Sprusiński, Horoskop, Warszawa 1967.

MIMIKRA
Rec. tomu: K. Gąsiorowski, Podjęcie bieli, Warszawa 1962.

JACY ONI BĘDĄ?
Rec. tomu: J. Bierezin, Lekcja liryki, Łódź 1972.

JA – MIASTO
Rec. tomu: M. Baranowska, Miasto, Warszawa 1975.

PAJĘCZYNA DRĘTWEJ MOWY – I ŚWIAT PRAWDZIWY
Rec. tomu: S. Barańczak, Ja wiem, że to niesłuszne, Warszawa 1978.

Noty do szkiców

Spis ilustracji

 

Tom II

Część 1 O prozie

PARĘ ZDAŃ O CZYTANKACH
Rec. tomu: Z. Kubalski, W Radłowie i gdzie indziej. Opowiadania, Warszawa 1954.

O POSTAWIE PROFESORA TUTKI
Rec. tomu: J. Szaniawski, Profesor Tutka i inne opowiadania, Kraków 1954.

OPOWIADANIA INTELEKTUALISTY
Rec. tomu: W. Wirpsza, Stary tramwaj i inne opowiadania, Warszawa 1955.

„FERDYDURKE”, CZYLI WOJNA WYDANA MITOM
Rec. tomu: W. Gombrowicz, Ferdydurke, Warszawa 1957.

[Z PRASY LITERACKIEJ]
Felieton z cyklu Z prasy literackiej dla „Nowin Literackich i Wydawniczych”.

„SŁOŃ” A TEORIA LITERATURY I SPRAWA POLSKA
Rec. tomu: S. Mrożek, Słoń, Kraków 1957.

UCZEŃ KLASYKÓW I JEGO KOMPLEKSY
Rec. tomu: T. Nowakowski, Obóz Wszystkich Świętych, Paryż 1957.

O KEY!
Rec. tomu: W. Zambrzycki, Nasza Pani Radosna, Warszawa 1957.

KOSTIUM I ABSTRAKCJA
Rec. tomu: J.J. Szczepański, Pojedynek. Powieść, Kraków 1957.

W TERMITIERZE PRZED KOŃCEM ŚWIATA
Rec. tomu: S. Themerson, Wykład profesora Mmaa, Warszawa 1958.

PAMIĘTNIK KOLCZYKARZA ŚWIŃ
Rec. tomu: S. Łukaszewicz, Okupacja, Warszawa 1958.

SPRAWA W ŻYCIU NAJWAŻNIEJSZA
Rec. tomu: J. Krzysztoń, Kamienne niebo, Warszawa 1958.

MARZENIA SENNE I SNY NA JAWIE KOTÓW, PSÓW I LUDZI
Rec. tomu: S. Flukowski, Pada deszcz, Warszawa 1958.

ZA KULISAMI
Rec. tomu: S. Otwinowski, Marionetki, Warszawa 1958.

ŚWIĄTKI, CENTAURY I LUDZIE
Rec. tomu: E. Jędrkiewicz, Świątki i centaury, Warszawa 1958 oraz Droga z Martynowic, Warszawa 1958.

TUNIKA NESSOSA, CZYLI IDEA KATOLICKIEGO PAŃSTWA NARODU POLSKIEGO
Rec. tomu: Z. Kossak, Suknia Dejaniry, Warszawa 1958.

MIĘDZY BOGIEM, HISTORIĄ A LAICKIM PIEKŁEM SUMIENIA I SAMOTNOŚCI
Rec. tomu: W. Terlecki, Podróż na wierzchołku nocy. Opowiadania, Warszawa 1958.

HISTERIA
Rec. tomu: S. Grochowiak, Lamentnice, Warszawa 1958

KAFKA INNY I TEN SAM
Rec. tomu: F. Kafka, Listy do Mileny, Kraków-Wrocław 1959.

ZWIERCIADŁO NIE STENDHALOWSKIE
Rec. tomu: M. Romiński, Twarze przed lustrem, Kraków 1958.

U KORZENI DRZEWA GENEALOGICZNEGO NASZEJ KULTURY
Rec. tomu: H. Malewska, Opowieść o siedmiu mędrcach, Warszawa 1959.

GENTLEMAN NICZEMU SIĘ NIE DZIWI
Rec. tomu: S. Lem, Śledztwo, Warszawa 1959.

O CZERNIAKOWSKICH ZAKAPIORACH
Rec. tomu: S. Grzesiuk, Boso, ale w ostrogach, Warszawa 1959.

POZA OSSENDOWSZCZYZNĄ
Rec. tomu: J. Grzędziński, Pasterz z gór Atlasu, Warszawa 1959.

LAPLACE’OWSKA MGŁAWICA
Rec. tomu: J. Kornacki, Kręgle i kule, Warszawa 1959.

DZIELNICA, KTÓREJ JUŻ NIE MA
Rec. tomu: B. Singer[-Regnis], Moje Nalewki, Warszawa 1959.

CZARNY BÓG I ZIELONY BÓG
Rec. tomu: A. Rudnicki, Krowa, Warszawa 1959.

OBIECUJĄCY DEBIUT SPRZED DWUDZIESTU CZTERECH LAT
Rec. tomu: S. Otwinowski, Życie trwa cztery dni, Kraków 1959.

WIDMO MROŻKA
Rec. tomu: S. Mrożek, Wesele w Tomicach, Kraków-Wrocław 1959.

OPOWIADANIA WYLOSOWANE Z URNY
Rec. tomu: Z teki dwudziestolecia, Warszawa 1959.

ZIELONE PRZEDMIEŚCIE
Rec. tomu: H. Boguszewska, J. Kornacki, Zielone lato 1934, Warszawa 1959.

TĘSKNOTA ZA ARKADIĄ
Rec. tomu: J.B. Ożóg, Kula, Warszawa 1958 oraz tomu: Chustka. Opowiadania, Warszawa 1959.

MECHANIZM TRAGEDII SPRZED KILKUNASTULECIA
Rec. tomu: J. Krasiński, Haracz szarego dnia, Warszawa 1959.

AUTOPORTRET PEŁEN APROBATY
Rec. tomu: Z. Florczak, Autoportret z rubinem, Warszawa 1960.

… JEŚLI TO WSZYSTKO BYŁO JAWĄ, A NIE SNEM…
Rec. tomu: W. Odojewski, Kwarantanna. Opowiadania, Warszawa 1960.

PRZED ŚMIERCIĄ ŁÓDZKIEGO GETTA
Rec. tomu: D. Sierakowiak, Dziennik, Warszawa 1960.

LITERATURA „PRZEKROJOWA” I LITERATURA „EXPRESSOWA”
Rec. tomu: [S. Kisielewski] T. Klon, Kobiety i telefon, Warszawa 1960.

PAMIĘTNIK ESEISTY
Rec. tomu: K. Błeszyński, O mnie i nie o mnie, Łódź 1961.

MIĘDZY ARCHETYPAMI A RYSUNKIEM GRAMATYCZNYM
Rec. tomu: J. Prokop, Euklides i barbarzyńcy, Warszawa 1964.

Część 2 O teatrze, filmie, sztuce

WAKACJEI PANA HULOT
(Próba odczytania filozoficznej koncepcji)
O filmie J. Tatiego, Wakacje pana Hulot.

SZTUKA NIE OBJĘTA PLANEM ETATÓW!
O Teatrze Na Tarczyńskiej w Warszawie.

UMYSŁ DRAPIEŻNY
Polemika nt. Mątwy Witkacego.

„POŚMIERTNA CZKAWKA HEIDELBERGU”
Rec. sztuki: J.P. Sartre, Muchy.

SZEKSPIR PILNIE POSZUKIWANY
(O Iwonie, księżniczce Burgunda Gombrowicza)

STODOLANE „MERDRE”
Rec. sztuki: adaptacja J. Gałkowskiego i B. Choińskiego wg Króla Ubu A. Jarry’ego.

PARADOKS O DOBROCI I WOLNOŚCI
Rec. tomu: M. Choromański, Cztery sztuki bez znaczenia, Warszawa 1959.

PARADOKSY MAŁŻEŃSKIEJ MIŁOŚCI
Rec. sztuki: G. Greene, Ustępliwy kochanek.

W POSZUKIWANIU NOWEGO WZORCA
Rec. sztuki: M. Choromański, Largactil. Rzecz o czystości w 2 aktach.

SZTUKA O WŁADZY ABSOLUTNEJ
Rec. tomu: E. Kästner, Szkoła dyktatorów. (Die Schule der Diktatoren).

TOLLER PO TRZYDZIESTU LATACH
O dramaturgii E. Tollera.

O PIĘKNEJ PROZIE WŁADYSŁAWA TATARKIEWICZA

KICZ – CZYLI OBRAZA BOGA

Aneks

Kołysanka

Noty do szkiców

Indeks osób i tytułów

Spis ilustracji

Opis książki

Jan Józef Lipski (1926-1991) to nie tylko ikona opozycji z czasów Klubu Krzywego Koła i KOR-u. Był on także znakomitym krytykiem literackim. Przedstawiamy dwutomowy wybór jego szkiców, w których jako jeden z pierwszych zauważył Herberta i Białoszewskiego, promował i przemycał w PRL Gombrowicza i Miłosza. Lipski to przyjazny krytyk, który wiernie towarzyszył omawianym przez siebie twórcom przez lata.

 

Był uważnym czytelnikiem i człowiekiem o wyrobionym smaku literackim, w wielu wypadkach zatem nie mógł żywić złudzeń co do słabości tego lub innego zbioru. Czuł się jednak – jako recenzent – w obowiązku szukać w nim czegoś, co by go wyróżniało i przede wszystkim traktować go poważnie. I nie rezygnuje z postawy krytycznej, nie jest apologetą, potrafi wskazać na słabości omawianej poezji, nie przemilcza tego, co uważa za błąd bądź mieliznę. Nawet u poetów wysoko cenionych.

Michał Głowiński

Należał do tej kategorii ludzi, na których nam szczególnie zależy. Do tych, w których oczach chciałoby się znaleźć potwierdzenie słuszności podejmowanych kroków i zrozumienie motywacji różnych trudnych decyzji.

Władysław Bartoszewski

Wesprzyj Więź

Stoi za nami i spogląda z cienia – nie jako inkwizytor lub faryzeusz, lecz jako dobry strażnik przyzwoitego życia.

Leszek Kołakowski

Zrealizowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego