Kwartalnik

„Wierzę, więc działam” – takie hasło proponujemy w tym miesiącu polskim chrześcijanom. Dojrzała wiara nie może bowiem ograniczać się do prywatności, nie należy jej chować pod korcem. Religio znaczy więź, bo wiara łączy – z Bogiem i ludźmi. W Polsce krytykowany jest zazwyczaj zbyt duży wpływ Kościoła na politykę. My postanowiliśmy pokazać, że zaangażowanie Kościoła jest raczej za małe. Mamy jednak na myśli nie politykę, lecz sprawy społeczne. Dlatego kolejny raport Laboratorium WIĘZI poświęcamy społecznej roli Kościoła i chrześcijan. Zapraszamy do lektury, a po niej – do działania.

Przez wiele lat próby wyraźnego ideowego określania się wewnątrz wspólnoty Kościoła katolickiego nie wydawały się konieczne. Wystarczało po prostu być katolikiem… Coś się jednak zmieniło. W ostatnich latach coraz wyraźniej widać narastającą potrzebę jasnych definicji ideowych, czasem wręcz powiewania sztandarami. Warto zatem naszkicować społeczno-religijną mapę polskiego katolicyzmu i określić własne na niej miejsce. W tekście otwierającym numer Zbigniew Nosowski próbuje opisać te współistniejące postawy, zrozumieć, co je wyróżnia i odróżnia od siebie. Do współtworzenia tej mapy ideowej zaprosiliśmy znanych polskich publicystów religijnych, którzy komentują mapę polskich katolicyzmów naszkicowaną przez redaktora naczelnego WIĘZI. Pośród nich są: Tadeusz Bartoś, ks. Adam Boniecki, ks. Waldemar Chrostowski, Sebastian Duda, Szymon Hołownia, Jan Maria Jackowski, Jarosław Makowski, Stanisław Obirek, Janusz Poniewierski, Adam Szostkiewicz, Tomasz Terlikowski. Jak widać – różnorodność opinii gwarantowana!

Przed dwudziestu laty Polska stała się – realnie i naprawdę – krajem wolnym i suwerennym. Wydarzeniem przełomowym było powołanie rządu Tadeusza Mazowieckiego we wrześniu 1989. W rocznicę tego wydarzenia rozmawiamy z trzema ministrami rządu wielkiego przełomu – przypominając ówczesne realia wewnętrzne i międzynarodowe. Tadeuszowi Mazowieckiemu, pierwszemu premierowi niepodległej Trzeciej Rzeczypospolitej, chcemy dziś po prostu podziękować za dzieło jego życia – wolną Polskę. Głównym tematem tego numeru jest zaś zjawisko społeczne, zdawałoby się, marginalne: prostytucja. Czasem mrugamy okiem, że to społecznie użyteczny najstarszy zawód świata; milcząco zakładamy, że skoro od wieków nie udało się jej zlikwidować, to nie ma sensu z nią walczyć. Czy jednak naprawdę jesteśmy bezsilni wobec prostytucji? Czy nie da się tu nic zrobić? Bezradność wobec prostytucji skutecznie przełamują ci, którzy potrafią inaczej spojrzeć na jej ofiary – jak siostra Anna Bałchan. Zazwyczaj bowiem patrzymy na prostytutki z ironicznym uśmieszkiem albo z wyższością i pogardą. Zapominamy, że prostytutka zawsze jest ofiarą, bo sprzedając własną intymność – nawet jeśli uprawia swoją „profesję” dobrowolnie – degraduje i niszczy siebie.

„Bóg jest bliżej nas niż my siebie samych" – ta myśl św. Augustyna wydaje się bliska nie tylko chrześcijanom, ale też i Żydom. Mamy nadzieję, że rozważania o istocie modlitwy wyznawców obu tych religii zaproszą Państwa do wejścia w przestrzeń duchową. Bo, choć to dziwnie brzmi, w każdym z nas jest coś z mnicha – o czym przypomina człowiek skądinąd niezwykle aktywny, były rzecznik dwóch prezydentów Austrii, Heinz Nussbaumer. Nie każdy powołany jest do mniszego życia. Dobrze byłoby jednak, żeby każdy odkrył w sobie mnicha, również po to, aby żyć pełnią życia. Modlitwa bowiem nie odrywa nas od życia, przeciwnie – pozwala w intensywny sposób być w samym jego centrum. Jest jedną z bardziej fascynujących dróg, którymi można do tego centrum dotrzeć.