
Wiara nie istnieje jako coś oddzielonego – wydarza się, gdy coś zostaje odczytane inaczej, głębiej, w perspektywie sensu, który przekracza świat. Wiara to interpretacja rzeczywistości: dostrzeganie – przez zjawiska, dzieje i doświadczenia – czegoś absolutnego.
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” lato 2025. W wolnym dostępie można przeczytać jedynie jego fragment. W całości jest otwarty tylko dla prenumeratorów naszego pisma i osób z wykupionym pakietem cyfrowym. Subskrypcję można kupić TUTAJ.
Karol Grabias: Jeff Sharlet, popularny amerykański akademik, napisał, że radykalna ortodoksja – którą Pan reprezentuje – może być największym wydarzeniem w chrześcijaństwie od czasów Marcina Lutra. Wokół tego nurtu narosło wiele nieporozumień. Czym więc jest, a czym nie jest radykalna ortodoksja? Czy to teologia, filozofia, doktryna społeczna – a może coś pomiędzy?
John Milbank: Cóż, jestem przekonany, że nie jest to największe wydarzenie od czasów Lutra i w historii religii było wiele zjawisk znacznie donioślejszych. Radykalna ortodoksja to raczej jeden z kilku pokrewnych nurtów określanych zbiorczo mianem teologii postliberalnej. To perspektywa, która zrywa z uniwersalistycznymi roszczeniami oświeceniowego rozumu, zgodnie z którym wiara jest jedynie dodatkiem do obiektywnego i neutralnego obrazu świata – zamiast tego ukazuje ją jako konstytutywną dla samego pojmowania rzeczywistości.
Zatem skoro pyta Pan, czym właściwie jest radykalna ortodoksja – powiedziałbym, że to próba odbudowy chrześcijańskiej doktryny jako całościowej filozofii życia, która ma coś do powiedzenia na każdy temat. Nie chodzi tu o stworzenie zamkniętego systemu, lecz o trwanie w procesie, który nigdy się nie kończy.
Czy to teologia, czy filozofia? Jedno i drugie. Coraz częściej uważam, że nie sposób ich od siebie oddzielić.
Wykup prenumeratę „Więzi”
i czytaj bez ograniczeń
Pakiet Druk+Cyfra
-
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
z bezpłatną dostawą w Polsce - 4 numery „Więzi” w formatach epub, mobi, pdf (do pobrania w trakcie trwania prenumeraty)
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl na 365 dni (od momentu zakupu)
- 4 drukowane numery kwartalnika „Więź”
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
Jeśli mieszkasz za granicą Polski, napisz do nas: prenumerata@wiez.pl.
Pakiet cyfrowy
- Pełny dostęp online do artykułów kwartalnika i treści portalu Więź.pl (od momentu zakupu) przez 90 lub 365 dni
- Kwartalnik „Więź” w formatach epub, mobi, pdf przez kwartał lub rok (do pobrania
w trakcie trwania prenumeraty)
Wesprzyj dodatkowo „Więź” – wybierz prenumeratę sponsorską.
John Milbank – ur. 1952, teolog i intelektualista anglikański, emerytowany profesor wydziału teologii i religioznawstwa Uniwersytetu Nottingham. Twórca ruchu radykalnej ortodoksji, zrzeszającego teologów i filozofów różnych wyznań chrześcijańskich. Autor licznych publikacji, esejów i artykułów. W języku polskim ukazała się jego książka Przekroczyć rozum sekularny. Teologia i teoria społeczna.
Tekst ukazał się w kwartalniku „Więź” lato 2025 w dziale „Popołudnie wiary”.