Lebecka
Jesteśmy w sytuacji, gdy łatwo i chętnie mówi się o kiczu religijnym, jakby zapominając, że żyjemy zanurzeni w popkulturze. Dlaczego kościoły miałyby być jedyną enklawą dobrego, wysublimowanego smaku, gdy nawet galerie sztuki epatują tandetą i kiczem? I kiedy kwestionuje się trwałość jakichkolwiek wartości; pytanie o kategorie piękna jest anachroniczne, więcej – niestosowne. Użyję drastycznego przykładu: porównajmy od strony czysto estetycznej – abstrahując od ideologicznej zawartości – formę procesji Bożego Ciała i Love Parade. W którym przypadku mamy do czynienia z agresją zintensyfikowanego wulgarnego kiczu? Byłoby wspaniale, gdyby kształt współczesnego kościoła mógł unieść sacrum; gdyby sprzyjał zatopieniu się w modlitwie, przybliżał do Boga. Ale trudno wyalienować się z kontekstu. Ksiądz też nie jest kosmitą. Wywodzi się stąd, a więc jest sublimacją tego społeczeństwa.
Chałubiec
Oczywiście, czasem ten oswojony, łagodny kicz religijny wielu osobom przesłania Boga. Ale powtarzam: tu jest ogromne pole do działania dla architektów. Naprawdę wiele da się ogarnąć. Wiem, bo sama prowadziłam taki proces. Zaczynał się od moich pomysłów, które analizowałam ze wspólnotą parafii. Na tej bazie rodził się projekt, który przedstawiłam do weryfikacji w kurii. To było interesujące doświadczenie.
Chciałam uszanować ludzi, dla których pracowałam, wiedząc, że to miejsce jest dla nich i pamiętając, że nie kreuję kościoła moich marzeń, Nie ja projektowałam budynek, weszłam do gotowej już bryły. W trakcie pracy nad aranżacją wnętrza musiałam się godzić np. z tym, że szlachetne, proste materiały były wypierane przez droższe, a niekoniecznie lepsze. Zamiast pięknej terakoty pojawił się np. kolorowy marmur, bo – jak wytłumaczył mi ksiądz – parafianie zebrali pieniądze po to, by klęcząc na wspanialszej niż zwykła podłodze, godniej uczcić Boga…
Cały tekst w miesięczniku WIĘŹ nr 4/2012 (dostępny także w wersji elektronicznej jako e-book)
Przeczytaj także
